Pro 2:7 | DutKingComments | STEP | De vader heeft zijn zoon in de vorige verzen opgeroepen naar de wijsheid te zoeken. Nu zegt hij dat de HEERE die geeft ( ) . God is de bron van wijsheid. De zoektocht naar de wijsheid voert naar de HEERE Zelf. Alle wijsheid komt “immers” van Hem. Buiten Hem is er geen wijsheid. Als wij luisteren naar de woorden die Hij spreekt, horen we “kennis en inzicht” , want die komen uit Zijn mond. Luisteren naar de wijsheid is luisteren naar Hem. Wij zijn verantwoordelijk naar Gods wijsheid in Christus te zoeken. Als we dat met een verlangend hart doen, geeft God die. We vinden hier zowel de kant van onze verantwoordelijkheid als de kant van God. Als wij zoeken, zal God geven ( ) . Het gaat om het zoeken van wijsheid in het Woord van God, dat is in de woorden die Hij heeft gesproken en vastgelegd. Buiten het Woord van God, los ervan, is geen wijsheid te vinden. Hij heeft wijsheid in voorraad klaarliggen die Hij bewaart voor ieder die oprecht is en Hem erom vraagt ( ) . Voor wie in oprechtheid hun weg gaan, is Hij “een schild” ( ; ) . Hij is hun Beschermer. We zien hier eerst weer de gezindheid (oprecht zijn) en vervolgens de praktijk die bij die gezindheid aansluit (in oprechtheid wandelen). Hij beschermt hen met het doel dat ( “opdat” ) zij op de paden die zij bewandelen “het recht in acht nemen” ( ) . God wil dat de Zijnen handelen in overeenstemming met het recht, met wat recht is voor Hem. Als zij dat doen, heeft dat weer tot gevolg dat Hij hen op hun levensweg bewaart. Dit doet Hij bij “Zijn gunstelingen” , dat zijn de getrouwen van Zijn volk, die trouw zijn aan Hem en Hem in hun leven eren. De gevolgen zijn weldadig. De zoon zal verstandelijke bekwaamheid en geestelijk inzicht ontwikkelen om “gerechtigheid en recht” en “billijkheid” te onderscheiden ( ; vgl. ) . ‘Gerechtigheid begrijpen’ wil zeggen dat de zoon begrijpt dat hij God moet geven waar Hij recht op heeft evenals de mensen om hem heen waar zij recht op hebben. ‘Recht begrijpen’ betekent dat hij begrijpt dat hij het juiste moet doen. Als hij het juiste of goede doet, is hij rechtvaardig. ‘Billijkheid’ ziet meer op het innerlijk. Het is de oprechtheid van hart en van daaruit het handelen naar eer en geweten. Als deze kenmerken bij hem aanwezig zijn, zal hij de goede weg kiezen en daarop blijven. “Elk goed spoor” is zowel de goede leefwijze als doen wat tot het goede leidt. De verklaren waarom de zoon de goede weg van de vorige verzen kan gaan. Dat is omdat de wijsheid haar intrek in zijn “hart” zal nemen, in het innerlijke leven ( ) . Als de wijsheid in het hart, de ‘bestuurskamer’ van het leven, woont, worden de juiste keuzes gemaakt en wordt steeds het goede spoor gekozen waarop naar de normen van gerechtigheid, recht en billijkheid ( ) wordt geleefd. De kennis zal voor de “ziel” , wat meer op het gevoelsleven slaat, aangenaam zijn. Als iemand wijsheid in zijn hart heeft, heeft dat direct invloed op wat voor de ziel aangenaam is. In de ziel is een groot verlangen naar groeien in de kennis van God, om Zijn wil te kennen en te doen. Er is begeerte naar de onvervalste redelijke melk van het Woord van God ( ) , omdat de smaak ervan zo aangenaam is. Als er wijsheid in het hart is en de kennis aangenaam is voor de ziel, zullen “bedachtzaamheid” en “inzicht” of onderscheidingsvermogen hun beschermende rol kunnen vervullen ( ; vgl. ) . De kracht van deze deugden is namelijk waken en beschermen. Wie bedachtzaam is en inzicht heeft, zal ervoor bewaard blijven een verkeerde weg te gaan of zich tot zonde te laten verleiden. Spontaniteit wordt in onze tijd als een deugd gekwalificeerd, maar vaak is deze eigenschap een bron van ellende. Bedachtzaamheid is wat anders dan besluiteloosheid of aarzeling. Het houdt goed overleg met de Heer en met anderen in, om vervolgens met overtuiging te handelen. De vader vertelt zijn zoon in de volgende verzen wat de verkeerde weg is ( ) en hoe de verleiding tot zonde tot hem komt ( ) .

Proverbs 2:7

Wijsheid die beschermt

De vader heeft zijn zoon in de vorige verzen opgeroepen naar de wijsheid te zoeken. Nu zegt hij dat de HEERE die geeft (Sp 2:6). God is de bron van wijsheid. De zoektocht naar de wijsheid voert naar de HEERE Zelf. Alle wijsheid komt “immers” van Hem. Buiten Hem is er geen wijsheid. Als wij luisteren naar de woorden die Hij spreekt, horen we “kennis en inzicht”, want die komen uit Zijn mond. Luisteren naar de wijsheid is luisteren naar Hem.

Wij zijn verantwoordelijk naar Gods wijsheid in Christus te zoeken. Als we dat met een verlangend hart doen, geeft God die. We vinden hier zowel de kant van onze verantwoordelijkheid als de kant van God. Als wij zoeken, zal God geven (Mt 7:7). Het gaat om het zoeken van wijsheid in het Woord van God, dat is in de woorden die Hij heeft gesproken en vastgelegd. Buiten het Woord van God, los ervan, is geen wijsheid te vinden.

Hij heeft wijsheid in voorraad klaarliggen die Hij bewaart voor ieder die oprecht is en Hem erom vraagt (Sp 2:7). Voor wie in oprechtheid hun weg gaan, is Hij “een schild” (Gn 15:1; Dt 33:29). Hij is hun Beschermer. We zien hier eerst weer de gezindheid (oprecht zijn) en vervolgens de praktijk die bij die gezindheid aansluit (in oprechtheid wandelen).

Hij beschermt hen met het doel dat (“opdat”) zij op de paden die zij bewandelen “het recht in acht nemen” (Sp 2:8). God wil dat de Zijnen handelen in overeenstemming met het recht, met wat recht is voor Hem. Als zij dat doen, heeft dat weer tot gevolg dat Hij hen op hun levensweg bewaart. Dit doet Hij bij “Zijn gunstelingen”, dat zijn de getrouwen van Zijn volk, die trouw zijn aan Hem en Hem in hun leven eren.

De gevolgen zijn weldadig. De zoon zal verstandelijke bekwaamheid en geestelijk inzicht ontwikkelen om “gerechtigheid en recht” en “billijkheid” te onderscheiden (Sp 2:9; vgl. Sp 1:3). ‘Gerechtigheid begrijpen’ wil zeggen dat de zoon begrijpt dat hij God moet geven waar Hij recht op heeft evenals de mensen om hem heen waar zij recht op hebben. ‘Recht begrijpen’ betekent dat hij begrijpt dat hij het juiste moet doen. Als hij het juiste of goede doet, is hij rechtvaardig. ‘Billijkheid’ ziet meer op het innerlijk. Het is de oprechtheid van hart en van daaruit het handelen naar eer en geweten. Als deze kenmerken bij hem aanwezig zijn, zal hij de goede weg kiezen en daarop blijven. “Elk goed spoor” is zowel de goede leefwijze als doen wat tot het goede leidt.

De Sp 2:10-11 verklaren waarom de zoon de goede weg van de vorige verzen kan gaan. Dat is omdat de wijsheid haar intrek in zijn “hart” zal nemen, in het innerlijke leven (Sp 2:10). Als de wijsheid in het hart, de ‘bestuurskamer’ van het leven, woont, worden de juiste keuzes gemaakt en wordt steeds het goede spoor gekozen waarop naar de normen van gerechtigheid, recht en billijkheid (Sp 2:9) wordt geleefd.

De kennis zal voor de “ziel”, wat meer op het gevoelsleven slaat, aangenaam zijn. Als iemand wijsheid in zijn hart heeft, heeft dat direct invloed op wat voor de ziel aangenaam is. In de ziel is een groot verlangen naar groeien in de kennis van God, om Zijn wil te kennen en te doen. Er is begeerte naar de onvervalste redelijke melk van het Woord van God (1Pt 2:2), omdat de smaak ervan zo aangenaam is.

Als er wijsheid in het hart is en de kennis aangenaam is voor de ziel, zullen “bedachtzaamheid” en “inzicht” of onderscheidingsvermogen hun beschermende rol kunnen vervullen (Sp 2:11; vgl. Sp 1:4-5). De kracht van deze deugden is namelijk waken en beschermen. Wie bedachtzaam is en inzicht heeft, zal ervoor bewaard blijven een verkeerde weg te gaan of zich tot zonde te laten verleiden. Spontaniteit wordt in onze tijd als een deugd gekwalificeerd, maar vaak is deze eigenschap een bron van ellende. Bedachtzaamheid is wat anders dan besluiteloosheid of aarzeling. Het houdt goed overleg met de Heer en met anderen in, om vervolgens met overtuiging te handelen.

De vader vertelt zijn zoon in de volgende verzen wat de verkeerde weg is (Sp 2:12-15) en hoe de verleiding tot zonde tot hem komt (Sp 2:16-19).