Proverbs 27

1 ^aTiga kwĩraha nĩ ũndũ wa rũciũ,
nĩgũkorwo ndũũĩ kĩrĩa mũthenya ũngĩrehe.

2 ^bReke mũndũ ũngĩ akũgaathĩrĩrie, no ti kanua gaku mwene;
mũndũ ũngĩ nĩakũgaathĩrĩrie, no ti mĩromo yaku mwene.

3 ^cIhiga nĩ iritũ na mũthanga nĩ mũrigo,
no kũrakario nĩ mũndũ mũkĩĩgu nĩ kũritũ gũkĩra icio cierĩ.

4 ^dMarakara matirĩ tha, namo marũrũ moinaga ta mũiyũro;
no ũiru-rĩ, nũũ ũngĩhota kũwĩtiiria?

5Kaba kũrũithio nĩ mũndũ ũtekũhithĩrĩra ũndũ
gũkĩra wendo mũhithe.

6Nguraro cia gũtihio nĩ mũrata no ciĩhokwo,
no imumunyano nyingĩ cia mũgũthũũri ti cia kwĩhokwo.

7Mũndũ mũhũũnu athũũraga o na ũũkĩ,
no mũndũ mũhũũtu, o na kĩndũ kĩrũrũ aiguaga kĩrĩ mũrĩo.

8Mũndũ ũũrĩte gwake mũciĩ
ahaana ta nyoni ĩtiganĩirie gĩtara kĩayo.

9Maguta manungi wega na ũbumba irehagĩra ngoro ya mũndũ gĩkeno,
na noguo wega wa mũrata wa mũndũ wĩkaga akĩmũhe ũtaaro wake wa ma.

10 ^eNdũkanateanĩrie mũrata waku kana mũrata wa thoguo,
na ndũgathiĩ kwa mũrũ wa maitũguo rĩrĩa mũtino wagũkora:
nĩ kaba mũndũ wa itũũra ũcio ũrĩ hakuhĩ, gũkĩra mũrũ wa nyina na mũndũ ũrĩ kũraya.

11 ^fMũrũ wakwa, tuĩka mũndũ mũũgĩ, ũgĩkenagie ngoro yakwa;
na niĩ hotage gũcookagĩria mũndũ o wothe ũngĩĩnyarara.

12Mũndũ mũũgĩ oonaga ũgwati ũgĩũka akehitha,
no arĩa matarĩ ũũgĩ mathiiaga o na mbere, nao magatoonya thĩĩna-inĩ.

13 ^gOya nguo ya mũndũ ũrĩa ũrũgamagĩrĩra thiirĩ wa mũndũ wa kũngĩ;
mĩige ĩrũgamĩrĩre thiirĩ ũcio wa mũndũ-wa-nja wa kũngĩ.

14Mũndũ angĩrathima mũndũ wa itũũra rĩake rũciinĩ tene anĩrĩire-rĩ,
ũndũ ũcio ũngĩtuĩka taarĩ kĩrumi.

15 ^hMũtumia wa haaro ahaanaine
na maaĩ maratata mategũtigithĩria hĩndĩ ya mbura;
16kũgeria kũmũgirĩrĩria nĩ ta kũgeria kũgirĩrĩria rũhuho,
kana kũgeria gũkumbatĩria maguta na guoko.

17O ta ũrĩa kĩgera kĩnooraga kĩrĩa kĩngĩ,
no taguo mũndũ ohĩgagia ũrĩa ũngĩ.

18 ⁱMũndũ ũrĩa ũrĩmagĩra mũkũyũ nĩakaarĩa maciaro maguo,
na mũndũ ũrĩa ũtungataga mwathi wake nĩagatĩĩo.

19O ta ũrĩa mũndũ onaga ũthiũ wake maaĩ-inĩ,
no taguo ngoro ya mũndũ yonanagia ũrĩa mũndũ atariĩ.

20 ^jGĩkuũ na Mwanangĩko itiiganagia,
na o namo maitho ma mũndũ matiiganagia.

21 ^kNyũngũ nĩ ya gũthererio betha, na kĩrugutĩro nĩ gĩa gũthererio thahabu,
no mũndũ athimagwo na igweta rĩrĩa agwetagwo narĩo.

22O na ũngĩhũũrĩra mũndũ mũkĩĩgu ndĩrĩ-inĩ,
ũmũhũũre na mũũthĩ ta ngano-rĩ,
ndangiumwo nĩ ũrimũ wake.

23Thũũrimaga mahiũ maku na kĩyo,
ũmenyagĩrĩre wega ndũũru ciaku;
24nĩgũkorwo ũtonga ndũtũũraga nginya tene,
o nayo thũmbĩ ti ya gũkinyĩra njiarwa na njiarwa.
25Nyeki ĩrĩa nyũmũ rĩrĩa yatũgũtwo na nyeki njerũ ĩkunũke-rĩ,
nayo ĩrĩa ya irĩma-inĩ yũnganio na ĩinũkio-rĩ,
26hĩndĩ ĩyo tũgondu nĩtũgaatũma ũgĩe na nguo,
nacio mbũri itũme ũgĩe na gĩa kũgũra mũgũnda.
27Nĩũkagĩa na iria rĩingĩ rĩa mbũri
rĩa gũkũigana na rĩa kũnyuuo nĩ andũ a nyũmba yaku,
o na rĩa gũtũũria airĩtu aku a wĩra.