Proverbs 10

Ang mga Hulubaton ni Solomon

1Amo ini ang mga hulubaton ni Solomon:

Ang anak nga maalamon nagahatag sang kalipay sa iya ginikanan,
pero ang anak nga buang-buang nagahatag sang kasubo sa ila.
2Ang manggad nga nakuha sa malain nga paagi indi makahatag sang kaayuhan,
pero ang matarong nga pagkabuhi makahatag sing kaayuhan kay
makaluwas ini sa imo sa kamatayon.
3Indi pagpabay-an sang Ginoo nga magutuman ang mga matarong,
pero ang mga malain ya indi niya pagtugutan
nga matuman ang ila malain nga mga handom.
4Ang pagkatamad makapaimol sa tawo, pero ang pagkapisan makapamanggaranon sa iya.
5Ang nagatipon sang pagkaon kon tig-alani maalamon nga tawo, ▼

▼tawo: sa literal, anak. Tan-awa ang footnote sa 1:8.

pero ang nagasagi lang katulog makahuluya.
6Ginapakamaayo ang matarong nga tawo; ang ginahambal sang malain nga tawo makahalit.
7Ang matarong nga tawo mangin pagpakamaayo sa iban kag dumdumon siya hasta san-o,
pero ang malain nga tawo kalimtan.
8Ang maalamon nga tawo nagatuman sang mga sugo.
Ang tawo nga nagahambal sing kabuangan malaglag.
9Ang tawo nga nagakabuhi nga matarong indi maano,
pero ang tawo nga nagakabuhi sing indi husto mahibaluan ang iya ginahimo.
10Ang tawo nga nagapangdaya makahatag sing gamo,
kag ang tawo nga nagahambal sang kabuangan malaglag.
11Ang ginahambal sang matarong nga tawo makapaayo sa kabuhi sang iban, ▼

▼makapaayo…sang iban: sa literal, tuburan nga nagahatag sang kabuhi

pero ang ginahambal sang malain nga tawo makahalit.
12Ang kaugot makapaumpisa sang gamo, pero ang gugma makapatawad sang tanan nga sala.
13Ang tawo nga may pag-intiendi nagahambal sang mga pulong nga may kaalam,
pero ang tawo nga wala sing pag-intiendi nagahambal sang mga pulong
nga mangin kabangdanan nga silutan siya.
14Ginadugangan pa gid sang mga maalamon ang ila nahibaluan,
pero ang mga buang-buang sagi hambal sang mga pulong
nga makapalaglag mismo sa ila sa indi madugay.
15Ang manggad sang manggaranon makaprotektar sa iya,
pero ang kaimulon sang imol makalaglag sa iya.
16Ang balos sa matarong nga tawo amo ang maayo kag malawig nga kabuhi,
pero ang balos sa malain nga tawo amo ang silot.
17Ang tawo nga nagapamati sa mga pagtadlong sa iya pamatasan magaayo
kag magalawig ang iya kabuhi,
pero ang tawo nga wala nagapamati magatalang.
18Butigon ang tawo nga nagatago sang iya kaakig, kag buang-buang ang mga nagapanglibak.
19Ang tawo nga palahambal madali makasala.
Maalamon ang tawo nga makahibalo magpugong sang iya baba.
20Ang mga pulong sang matarong nga tawo bilidhon pareho sa pilak,
pero ang hunahuna sang malain nga tawo wala sing pulos.
21Ang pulong sang matarong nga tawo makahatag sang kaayuhan sa madamo nga tawo
luwas sa mga buang-buang nga magakalamatay tungod kay wala sila sing pag-intiendi.
22Nagamanggaranon ang tawo tungod sa pagpakamaayo sang Ginoo,
kag indi ini madugangan paagi sa tudo nga pagpangabudlay. ▼

▼kag…pagpangabudlay: ukon, kag wala nagahatag ang Ginoo sang kalisod sa iya pagmanggaranon.

23Ang kalipayan sang buang-buang amo ang paghimo sang malain,
pero ang kalipayan sang tawo nga may pag-intiendi amo ang pagkabuhi nga mainalamon.
24Subong nga ang ginakahadlukan sang malain nga tawo matabo sa iya,
ang ginahandom sang matarong nga tawo mabaton niya.
25Kon mag-abot sa kabuhi ang pagtilaw nga pareho sang bagyo,
malaglag ang malain nga tawo, pero ang matarong nga tawo magapabilin nga mabakod.
26Subong nga ang langgaw makapangilo sa ngipon kag ang aso makapapait sa mata,
ang matamad nga tawo makapaugtas sa nagasugo sa iya.
27Ang nagatahod sa Ginoo magakabuhi sing malawig,
pero ang malain nga tawo magakabuhi sing malip-ot.
28Ang paglaom sang mga matarong makahatag sa ila sang kalipay,
pero ang paglaom sang mga malain wala sing katumanan.
29Ang pagsunod sang mga matarong sa pamaagi sang Ginoo makaprotektar sa ila,
pero ang pagsupak sini sang mga malain makapalaglag sa ila.
30Ang mga matarong indi pagpahalinon sa aton duta, pero ang mga malain pahalinon.
31Ang mga ginahambal sang matarong nga tawo may kaalam,
pero ang mga ginahambal sang dayaon nga tawo makapalaglag sa iya.
32Ang matarong nga tawo nakahibalo kon ano ang husto nga ihambal,
pero ang malain nga tawo, ang iya lang nahibaluan nga ihambal amo ang sala.