Mat 5 | NWI | STEP | Nɨpɨg Yesu rɨmnəm nukwhao ehuə yame ramkwasɨg kɨn, kɨni In rhaktə fiak ye tukwas kɨrik, kɨni məkwətə. Kɨni kafan narmamə mɨnə khakwasɨg kɨn.

1 Nɨpɨg Yesu rɨmnəm nukwhao ehuə yame ramkwasɨg kɨn, kɨni In rhaktə fiak ye tukwas kɨrik, kɨni məkwətə. Kɨni kafan narmamə mɨnə khakwasɨg kɨn. 2 Kɨni In rɨmɨrikakun mhajoun əriə mɨmə,

3 “Narmamə yamə mɨne kamhavəhsi-əhu atuk əriə masətɨgtə əmə ye Kughen, iriə e kɨsarə ye nɨhuvəyen əfrakɨs meinai iriə narmamə kape Kughen, kɨni In ramarmaru irəriə. ^a
4 Narmamə yamə mɨne kɨsasək, kɨni rɨkiriə raməmhə, iriə e kɨsarə ye nɨhuvəyen əfrakɨs meinai Kughen tukrəgkiar vi vi kɨmi əriə. ^b
5 Narmamə yamə mɨne khapəh nhavəh-si-haktə-atukien əriə, iriə e kɨsarə ye nɨhuvəyen əfrakɨs meinai Kughen tukrɨvəhsi-pən tokrei tanə e kɨmi əriə. ^c
6 Narmamə yamə mɨne kɨsorkeikei pɨk yerkiriə m-fam mə nɨmraghien kapəriə tukratuatuk ye nɨmrɨ Kughen, iriə e kɨsarə ye nɨhuvəyen əfrakɨs meinai Kughen tukror nɨmraghien kapəriə in ratuatuk. ^d
7 Narmamə yamə mɨne rɨkiriə rehuə tuk narmamə, iriə e kɨsarə ye nɨhuvəyen əfrakɨs, meinai Kughen rɨkin rehuə tuk əriə.
8 Narmamə yamə mɨne rɨkiriə ratuatuk, iriə e kɨsarə ye nɨhuvəyen əfrakɨs meinai tuksəm Kughen.
9 Narmamə yamə mɨne kasərəhu nəmərinuyen, iriə e kɨsarə ye nɨhuvəyen əfrakɨs meinai tukokrən kɨn əriə kɨmə ji Kughen mɨnə.
10 Narmamə yamə mɨne kamuh əriə tuk norien atuatuk, iriə e kɨsarə ye nɨhuvəyen əfrakɨs meinai Kughen ramarmaru irəriə. ^e
11 “Nakasarə ye nɨhuvəyen əfrakɨs nɨpɨg narmamə kasor nahasien kɨmi əmiə meinai kɨmiə narmamə kafak mɨnə. In e tukhani hah əmiə, mɨsoriah əmiə, mɨseikuə irəmiə mamhani nəgkiarien hah mɨsoriah əmiə kɨn. ^f 12 Nəfrakɨsien, narmamə kɨmɨsor mɨn məknakɨn ye profet mɨnə kupan rəmhen kɨn yame kasor irəmiə ai taktakun. Ror pən, sagien pɨk, meinai nərokien ehuə kapəmiə ramarə apa ye rao ye neai.” ^g

Nɨgər mɨne nɨkakien

(Mak 9:50; Luk 14:34-35)

13 Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Kɨmiə naksəmhen kɨn nɨgər kape narmamə m-fam ye tokrei tanə. Kɨni mərɨg tukmə nɨgar rəhiu pɨk, ?tukhawor kor rhekɨn mɨn? Rɨpəh nəmhenien tuk nar kɨrik. Tukarakikɨn əmə.

14 “Kɨmiə naksəmhen kɨn laet kape narmamə m-fam ye tokrei tanə. Keinein nerkwaigien kɨn taon yame kɨmɨvhirəkɨn yerpɨrɨg ye tukwas. ^h 15 Kɨni yermamə kɨrik rɨkək yame to rəsia-pən ye laet kɨni mɨvai-pən ye nɨtɨp. Nɨkam. Nɨpɨg tukmə rəsiə-pən ye laet tukraməkeikei mukrai-haktə pən ikɨn kamukrai-pən laet ikɨn, mə laet tukrɨsia-pen fam narmamə apa imə. ⁱ 16 Kɨni ye norien kɨrikianə əmə mɨn, sor laet rəsiə ye nɨmraghien kapəmiə pəh narmamə tuksəm wok huvə yamə mɨne nakasor, kɨni mhavəhsi-haktə nhag Rɨmɨmiə Kughen yame ramarə ye rao ye neai.” ^j

Nɨmraghien kape Yesu rɨmnor Loa kape Moses ruauə mɨnor nəfrakɨsien kɨn

17 Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Rɨkimiə tukrɨpəh nuhyen mə yɨmauə mə jakarakikɨn Loa kape Kughen uə nəgkiarien kape profet kupan mɨnə. Nɨkam. Pəh nien mə yɨmauə mə jakarakikɨn əriə, mərɨg yɨmauə mə jakor nəgkiarien mɨnə a khauə mɨsor nəfrakɨsien kɨn. ^k 18 !Nəfrah! Yakamni-pre tuk əmiə mɨmə nɨpɨg tokrei tanə mɨne neiai kwarə, kɨni Loa, in mɨn tukramarə. To nar kɨrik rɨpəh nɨrkəkien iran. Nar apnapɨg in leta kwakwə əmə, kɨni Loa tukrərer mor wok meriaji-pən nəgkiarien mɨnə fam kape Loa tukhauə mɨsor nəfrakɨsien kɨn. ^l 19 Ror pən, narmamə yamə mɨne kɨsəpəh loa, mɨshajoun narmamə mə iriə mɨn tuksəpəh, nar apnapɨg mə nəgkiarien kəskəh əmə kɨrik ye loa kape Moses, tukokrən kɨn əriə kɨmə iriə yetanə əgkəp ye rao ye neai. Mərɨg narmamə yame mɨne kasor loa mɨnə a, mɨshajoun narmamə kɨn, tukokrən kɨn əriə kɨmə iriə yerpɨrɨg əgkəp ye rao ye neai. ^m 20 Yakamni məknakɨn tuk əmiə meinai kapəmiə norien tukraməkeikei matuatuk huvə əgkəp ye nɨmrɨ Kughen rapita norien kape Farisi mɨnə mɨne nəmhajoun mɨnə kape Loa, yame khamə ta mə iriə kɨsatuatuk huvə. Mərɨg tukmə kapəmiə norien rɨpəh natuatuk-huvə-yen ye nɨmrɨ Kughen, to nakhapəh nhavənien mɨsarə apa ye rao ye neai.”

Niemha in rahas rəmhen kɨn nhopniyen yermamə

21 Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Kɨmiə nakwəsərɨg ta nəgkiarien yame nəmhajoun kɨmnhani-pən tuk rɨpmiə mɨnə, mhamə, ‘Takhapəh nɨshopniyen yermamə’ ⁿ kɨni, ‘yermamə yame ramhopni yermamə, in tukraməkeikei mərer ye nɨmrɨ mɨrh mɨvəh narpɨnien.’ ^o 22 Mərɨg Yo yakamni-pre tuk əmiə mə, tukmə yermamə kɨrik, niemha rhai in tuk nar kɨrik yame piauni rɨmnor, ratuatuk mə kwən a yame niemha ramhai in tukrərer ye nɨmrɨ mɨrh mɨvəh narpɨnien. Kɨni tukmə yermamə kɨrik rɨmnhek piauni ^{▼▼5.22Nəgkiarien Gris ramni mə, “Tukmə ramni-pən tuk piauni mə ‘!Rakah!’ Nəgkiarien e in narpakwaiyen.}, ratuatuk mə in tukrərer ye nɨmrɨ kaonsel. Kɨni tukmə yermamə kɨrik raməko-pən yarmhə kɨmi in kɨrik, ratuatuk mə yermamə yame rɨmɨni nəgkiarien a tukrɨvən ye nap ehuə. ^q

23 “Kɨni tuk norien a, tukmə nakamvən ye tebol ye Nimə Ehuə Kape Kughen mə takvəhsi-pən nar kɨrik kɨmi Kughen, mərɨg aikɨn a, tukmə rɨkim raməsɨk piam yame rɨmnor niemha kɨmik, uə ik nɨmnor nar kɨrik kɨmin yame rɨpəh nəmhenien, ^r 24 pəh pi pom kafam nɨvəhsi-pənien, kɨni mɨvən məm piam mwərəhu huvə nətərɨgien kapəmiru, mɨrəpəh nɨworien tɨkmɨr, mɨwor kɨrikianə, kɨni ai, mɨpivən mɨpivəhsi-pən nar kɨrik kɨmi Kughen ye tebol.

25 “Tukmə yermamə kɨrik rɨmə tukrərɨp ik ye nɨmrɨ mɨrh, kɨni tukmə nakramə takwəriwək kwis mɨravən ye nɨmrɨ mɨrh, rhuvə mə takaməkeikei məkupən mərəhu nəmərinuyen tuk əmiru mɨnə, tamə rəukəkin ik mɨvən ye nɨmrɨ mɨrh. Kɨni yamehuə kape kot reighan-pən kɨn ik ye kwermɨ polis. Kɨni polis rɨrəh ik mɨvən mətapɨg əsɨgɨn ik ye kalabus. 26 Kɨni yakamni-pre nəfrakɨsien tuk ik, mə tukmə ror məknakɨn, to nakpəh nap-tayen ye kalabus meriaji mor infamien ye narpɨnien kafam.”

Rɨkim tukrɨpəh nəkrəhyen kɨn piraovɨn

27 Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Kɨmiə nakwəsərɨg nəgkiarien e mə, ‘Kɨmiə yamə mɨne nakwəsarkurək ta, takhapəh nɨsəkrəhyen kɨn piraovɨn. ^s 28 Mərɨg Yo yakamni-pre tuk əmiə mə tukmə yerman rəm piraovɨn pɨsɨn kɨni rɨkin raməkrəh kɨn, in rɨnor ta təvhagə has yerkin, rəmhen kɨn yame rɨmnəkrəh əfrakɨs kɨn. 29 Kɨni tukmə nɨmrɨm matuk ror nakamor təvhagə hah, rhuvə mə takɨkum ierɨg ta marakikɨn. Rhuvə pɨk mə takpəh nɨmrɨm kɨrikianə, rapita yame takvən ye nap ehuə kɨn nɨpram piəpiə. ^t 30 Kɨni tukmə kwermɨm matuk ror nakamor təvhagə hah, rhuvə mə takərəru ta marakikɨn. Rhuvə pɨk mə takpəh kwermɨm kɨrikianə, rapita yame takvən ye nap ehuə kɨn nɨpram piəpiə.” ^u

Takpəh nəpəhyen kafam piraovɨn

31 Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Kɨmiə nakwəsərɨg ta nəgkiarien e yame ramni mɨmə, ‘Yermamə yame raməpəh kafan piraovɨn, in tukraməkeikei mɨvəhsi-pən nəkwəkwə kɨrik kɨmin yame ramhajoun mə rɨmnəpəh.’ ^v 32 Mərɨg yakamni-pre tuk əmiə mə tukmə yermamə kɨrik raməpəh kafan piraovɨn yame rɨpəh nɨvən-hanəyen tuk yerman pɨsɨn kɨrik, kɨni pian a rarar mɨkwasɨg kɨn yerman pɨsɨn, rəmhen kɨn mə piraovɨn a rɨmnor təvhagə hah, mərɨg təvhagə has a rɨmɨrikakun ye yerman hanə kafan. Kɨni tukmə kwən kɨrik rɨkɨr piraovɨn a, in rəmhen kɨn yame rɨmnəkrəh kɨn piraovɨn a.”

Takpəh nɨvəhyen kwəsu ye nhag yermamə kɨrik, mərɨg takəfrakɨs əmə

33 Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Nakwəsərɨg ta nəgkiarien kɨrik mɨn yame nəmhajoun mɨnə kɨmnhani-pən tuk rɨptawə mɨnə mhamə, ‘Tukmə nɨmnhani nhag yermamə kɨrik mə tukror kafam nəgkiarien tukror nəfrakɨsien kɨn, takhapəh nɨsakapɨrien nəgkiarien kapəmiə. Kɨni tukmə nɨmnhani-pən nəgkiarien kɨrik kɨmi Kughen Yermaru, sor.’ ^w 34 Mərɨg Yo yakamni-pre tuk əmiə mɨmə, takhapəh nhaniyen nhag yermamə kɨrik mə tukror kafam nəgkiarien tukror nəfrakɨsien kɨn. Takhapəh nhaniyen nhag rao ye neai, meinai Kughen ramkwətə ikɨn mamarmaru. ^x 35 Mhapəh nhaniyen nhag tokrei tanə, meinai Kughen ramarmaru ikɨn. Mhapəh nhaniyen nhag Jerusalem, meinai in taon kape King Ehuə. ^y 36 Mhapəh nɨshajounien kapəmia kapə mə kafam nəgkiarien tukror nəfrakɨsien kɨn, meinai kapəmiə nəsanɨnien rɨkək tuk nukreikɨnien nɨkwənemiə mə tukrhawən uə tukrapɨg. 37 Mərɨg taksəfrakɨs nɨpɨg m-fam. Tukmə nakseighan kɨn nar kɨrik, sor. Kɨni tukmə naksəpəh, hapəh. Mərɨg Setan in ramherer narmamə mə tukhani nhag nar kɨrik mə tukror nəgkiarien kapəriə ror nəfrakɨsien kɨn.”

Takhapəh nɨsarpɨnien tai təvhagə has

(Luk 6:29-30)

38 Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Kɨmiə nakwəsərɨg ta nəgkiarien kɨrik ramni mɨmə, ‘Tukmə yermamə kɨrik rhapɨs nɨmrɨ yermamə kɨrik, tukaməkeikei khopɨs mɨn nɨmrɨn. Kɨni tukmə yermamə kɨrik rhopɨr kweru yermamə kɨrik, tukaməkeikei khopɨr mɨn kwerun.’ ^z 39 Mərɨg Yo yakamni-pre tuk əmiə mɨmə, takhapəh nɨsarpɨnien tai təvhagə has yame kamor-pre kɨmi əmiə. Kɨni tukmə yermamə kɨrik rərɨp nɨkapɨm matuk, kɨni nakukreikɨn-pən mɨn nɨkarɨn pəh rərɨp. 40 Kɨni tukmə yermamə kɨrik rɨvəh-si-pən ik ye kot maməkeikei kɨmik mə takvəhsi-pən kafam sot kɨmin mə tukrərəhu huvə nətərɨgien kapəmiru, vəhsi-ta mɨn kafam kot mɨvəhsi-pən kɨmin. 41 Kɨni tukmə mobael kɨrik raməkeikei kɨmik mə takrur kafan nɨtɨp məriwək rəmhen kɨn kilomita kɨrikianə, takrɨpɨn məriwək meriaji kilometa kɨraru. 42 Vəhsi-pən naha nhagɨn kɨmi yermamə yame ramaiyoh ik kɨn. Kɨni takpəh nɨni-əhuyen yermamə kɨrik yame rɨmə tukrɨvəh kafam kɨrik nar kɨrik mɨvən, kɨni mɨrerɨg-pə mɨn mɨrəhsi-pre mɨn.”

Sorkeikei tɨkmɨr kapəmiə mɨnə

(Luk 6:27-28, 32-36)

43 Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Nakwəsərɨg ta mə, ‘Takasəkeikei mɨsorkeikei kɨmiə mɨnə tɨksɨn, kɨni masəməkɨn kapəmiə tɨkmɨr mɨnə.’ ^aa 44 Mərɨg Yo yakamni-pre tuk əmiə mə taksorkeikei kapəmiə tɨkmɨr mɨnə, kɨni masəhuak tuk narmamə yamə mɨne kasor ahas pre kɨmi əmiə, ^ab 45 kɨni norien a ramhajoun mə kɨmiə ji Kughen Rɨmɨmiə, yame ramarə apa ye rao ye neai. Kɨni sor məknakɨn meinai Kughen ramor mɨrh raməsia-pen nəmə huvə mɨnə mɨne nəmə has mɨnə. Kɨni In mamor nəhig rɨp mamuh nəmə atuatuk mɨne narmamə yamə mɨne khapəh nɨsatuatukien. 46 Mərɨg tukmə naksorkeikei əmə narmamə yamə mɨne kasorkeikei əmiə, Kughen to rɨpəh nərokien əmiə iran, meinai nar apnapɨg mə nəmə has mɨnə rəmhen kɨn narmamə yamə mɨne kasərer tuk mane kape takis, mərɨg iriə mɨn kasorkeikei narmamə yamə mɨne kasorkeikei əriə. 47 Kɨni tukmə nakhavəh əmə kɨmiə mɨnə tɨksɨn mɨsəgkiar kɨmi əmiə mɨnə, pa rɨmə nakasor nar kɨrik rhuvə rapita narmamə mɨnə tɨksɨn. Nakharkun mə nar apnapɨg narmamə yamə mɨne khapəh nharkunien Kughen, mərɨg iriə mɨn kasəgkiar kɨmi əriə mɨnə tɨksɨn.”

48 Kɨni Yesu ramni mɨn mɨmə, “Rɨmɨmiə Kughen In ratuatuk, ror pən, norien kapəmiə tukraməkeikei matuatuk mɨn.” ^ac