‏ 2 Kings 23

Путперестлик адетининъ ёкъ этилюви

1Падиша Ехуданынъ ве Ерусалимнинъ акъсакъалларыны озюне чагъыртты. Олар эписи топлаштылар. 2 ^aПадиша РАББИнинъ Сарайына ёл алды, онынъ пешинден бутюн ехудалылар, Ерусалим сакинлери, руханийлер ве пейгъамберлер, халкънынъ буюги-кичиги – эписи кеттилер. РАББИнинъ Сарайында тапылгъан Васиет Китабынынъ бутюн сёзлерини эр кес эшитеджек киби окъуды. 3 ^bСонъра падиша колонна янына турып, РАББИнинъ ёлларындан юрмеге, Онынъ эмирлерини, шаатлыкъларыны ве къанунларыны джан-гонъюльден беджермеге, бу китапта язылгъан васиетнинъ сёзлерини тутмагъа РАББИнинъ огюнде ант этти. Бутюн халкъ да ант этти. 4 ^cСонъ падиша руханийлернинъ башлыгъына Хилкиягъа, экинджи дередже руханийлерге ве къапуда тургъан къаравулларгъа РАББИнинъ Сарайындан Баал, Ашера ве коклернинъ ордусына япылгъан шейлернинъ эписини чыкъармагъа эмир берди. Падиша оларны Ерусалимнинъ тышында, Кидрон тарлаларында якъты, кулюни исе Бет-Эль шеэрине кетиртти. 5 ^dСонъ о, пут руханийлерини ёкъ этти. Ехуда падишаларынынъ тарафындан къоюлып, олар ибадет тёпелеринде, Ехуда шеэрлеринде ве Ерусалим этрафларында Баал, кунеш, ай, йылдыз такъымларына ве коклернинъ бутюн ордусына къокъулы отларны якъкъан эдилер. 6 ^eПадиша РАББИнинъ Сарайындан Ашера путуна табынма дирегини чыкъарып, Ерусалимнинъ ичинден Кидрон вадийине кетиртти ве анда оны якъты, кульге айландырды, кулюни исе халкънынъ мезарларына септи. 7 ^fРАББИнинъ Сарайында олгъан эркек путхане ороспуларынынъ эвлерини йыкътырды. Анда апайлар Ашера путуна табынмакъ ичюн чадырларны тиккен эдилер. 8Падиша руханийлернинъ эписини Ехуда шеэрлеринден чыкъартты, Гевадан Беэр-Шевагъа баргъандже руханийлер къокъулы отларны якъкъан ибадет тёпелерини арамлады, араба къапулары огюндеки ибадет тёпелерини де йыкътырды. Тёпелер шеэр башы олгъан Ехошуанынъ къапусы огюнде ве шеэр къапусынынъ сол тарафында къурулгъан эдилер. 9 ^gИбадет тёпелерининъ руханийлери Ерусалимдеки РАББИнинъ къурбан ерине бармай эди, лякин маясыз отьмекни ишдешлеринен берабер ашай эдилер. 10 ^hКимсе огълуны я да къызыны атештен кечирип Молек путуна кетирмесин деп, падиша Бен-Хинном вадийиндеки Тофет ▼

▼Тофет – халкъларнынъ чешит тюрлю аллаларына табынмакъ ичюн ер.

ерини арамлады. 11Ёшия Ехуда падишалары кунеш ичюн къойгъан атларны РАББИнинъ Сарайы киришинден алып йыкъты. Атлар Парварим еринде, везир Нетан-Мелех одаларынынъ янында эдилер. Сонъ о, кунешке багъышлангъан арабаларны атеште якъты.

12 ^jПадиша Ехуда падишалары япкъан Ахаз эвининъ юкъары одасынынъ дамындаки къурбан ерлерини ве РАББИнинъ Сарайы эки азбарында Менашше тарафындан япылгъан къурбан ерлерини йыкътырды. Оларны къырып, тозуны Кидрон вадийине септи. 13 ^kПадиша Харап адлы дагънынъ дженюп тарафында, Ерусалимнинъ шаркъ тарафында олгъан ибадет тёпелерини арамлады. Бу тёпелерни Исраиль падишасы Сулейман сидонлыларнынъ пис путу олгъан Ашторетке, моавлыларнынъ пис путу олгъан Кемошкъа ве аммонлыларнынъ пислиги олгъан Милкъомгъа къургъан эди. 14 ^lЁшия пут ташларыны бозды, Ашера путуна табынма диреклерини кести, оларнынъ ерлерини адам кемиклеринен толдурды. 15 ^mБундан да гъайры, падиша Бет-Эльдеки къурбан ерини йыкътырды. Бу ибадет тёпесини Исраильни гуналаргъа батыргъан Неват огълу Еровоам къургъан эди. Эм шу къурбан ерини, эм ибадет тёпесини йыкътырды. Ибадет тёпесини якъып, оны тоз-думан этти, Ашера путуна табынма дирегини де якъты.

16 ⁿЁшия бакъып, дагъдаки мезарларны корьди. Мезарлардан кемиклерни алсынлар деп, адамларны йиберди. Кемиклерни къурбан ерининъ атешинде якъып, оны арамлады ве бойле этип, РАББИнинъ сёзлерине коре шу вакъиаларны эвельден айтып берген Алланынъ адамынынъ сёзлери ерине кельди.

17 ^oЁшия:

– Анавы мен корип тургъан абиде недир? – деп сорады.

Шеэрнинъ сакинлери джевап къайтарып:

– Бу – Алла адамынынъ къабири. О, Ехудадан келип, сенинъ Бет-Эльдеки къурбан еринен не япкъанынъны эвельден айтып берди, – дедилер.

18Ёшия:

– Тийменъиз, онынъ кемиклерине токъунманъыз, – деди.

Бойле этип онынъ кемиклерини ве Самариеден кельген пейгъамбернинъ кемиклерини сакълап къалдырдылар.

19Булардан башкъа, Ёшия Самарие шеэрлеринде ибадет тёпелериндеки путханелернинъ эписини йыкъты. Исраиль падишалары оларны къурып, РАББИни пек гъазапландыргъан эдилер. Ёшия Бет-Эльдеки ибадет тёпелерине япкъан шейлернинъ эписини оларгъа да япты. 20 ^pО, тёпелернинъ руханийлерини андаки къурбан ерлеринде къурбан чалды ве анда адамларнынъ кемиклерини якъты. Сонъра Ерусалимге къайтып кетти.

Песах Байрамы

21 ^qПадиша бутюн халкъкъа эмир этти:

– Бу Васиет Китабында язылгъаны киби, Алланъыз олгъан РАББИ ичюн Песах Байрамыны тутунъыз!

22Бу Песах Байрамыны Исраильге ёлбашчылыкъ эткен къадыларнынъ кунюнден берли Исраиль ве Ехуда падишаларынынъ бутюн куньлерининъ девамында тутулмагъан эди.

23Ёшия 18-инджи йыл падишалыкъ эткенде, Ерусалим шеэринде РАББИ ичюн бу Песах Байрамы тутулды.

Ёшиянынъ денъиштирювлери

24 ^rЁшия ольгенлернинъ рухларыны ве джинлерни чагъыргъан адамларны, шахсий эв путчыкъларны ве башкъа путларны, эм де Ехуда топрагъында ве Ерусалим шеэринде тапылгъан эр бир пис олгъан шейни ёкъ этти. Бойле этип, о, руханий Хилкия РАББИнинъ Сарайында тапкъан Къанун Китабынынъ сёзлерини ерине кетирди.

25 ^sЁшия Мусанынъ къанунына бойсунып, РАББИге бутюн джан-гонълюнен ве бар кучюнен берильди. О киби япкъан падиша ондан эвель ёкъ эди. Ондан сонъ да онынъ киби падиша олмады.

26 ^tЛякин РАББИнинъ буюк гъазабы эксильмеди. О, Ехудагъа пек ачувлы эди, чюнки Менашше Оны гъазапландыргъан чокъ шей япкъан эди. 27 ^uРАББИ:

– Исраильни ред эткеним киби, Ехуданы да огюмден ред этерим. Мен сайлагъан бу шеэрден де, Ерусалим шеэринден ве «Меним Намым анда оладжакъ», – деген Сарайындан да вазгечерим, – деди.

Ёшия падишалыгъынынъ сонъу

28Ёшия акъкъында башкъа шейлер, онынъ япкъанлары акъкъында Ехуда падишаларынынъ тарихы китабында язылгъандыр.

29 ^vЁшиянынъ куньлеринде, Мысыр падишасы олгъан фыравун Неко Ашшур падишасына къаршы Фират дерьясына чыкъты. Ёшия падиша онынъ къаршысына чыкъты, о исе Ёшияны Мегиддо еринде корип, оны ольдюрди. 30 ^wХызметчилери Ёшиянынъ беденини Мегиддодан Ерусалимге арабада кетирдилер ве оны озь къабринде дефн эттилер. Халкъ Ёшиянынъ огълу Ехоахазны алып, зейтюн ягъынен сюртип, оны бабасынынъ ерине падиша яптылар.

Ехуданынъ падишасы Ехоахаз

31 ^xЕхоахаз падиша олгъанда, 23 яшында эди. О, Ерусалимде учь ай девамында падишалыкъ этти. Анасы – Ливна шеэринден олгъан Йирмеянынъ къызы Хамутал эди. 32Ехоахаз, баба-деделери киби, РАББИнинъ огюнде ярамай шейлер япып яшады. 33 ^yФыравун Неко оны Ривла еринде, Хамат топракъларында, Ерусалимде падишалыкъ этмесин деп, тутып якъалады ве 100 чувал кумюш ве бир чувал ▼

▼100 чувал; бир чувал – къ. еуд. «100 киккар» ве «бир киккар».

алтын микъдарында бергини истеди. 34 ^aaФыравун Неко Ёшиянынъ огълу Эльякимни бабасы Ёшия ерине падиша япты ве адыны Ехояким адына денъиштирди. Ехоахазны исе Мысыргъа алып кетти, ве о, анда ольди.

Ехуданынъ падишасы Ехояким

35Ехояким фыравунгъа алтын-кумюшлер берди. Фыравуннынъ эмирине коре кумюш бермек ичюн, мемлекетке берги юкледи. Фыравун Некогъа алтын-кумюш бермек ичюн, о, топракънынъ халкъындан, эр кестен хусусий берги оларакъ алтын-кумюш алды.

36Ехояким падиша олгъанда, 25 яшында эди. О, Ерусалимде 11 йыл девамында падишалыкъ этти. Анасы – Рума шеэринден олгъан Педаянынъ къызы Зевида эди. Ехояким РАББИнинъ огюнде, баба-деделери киби, ярамай ишлер япып яшады.37