‏ Leviticus 25

Раатлыкъ йылы акъкъында

1РАББИ Мусагъа Синай дагъында бойле деди:

2– Исраиль огъулларына бойле айт:

Мен сизге береджек топракъкъа киргенинъизде, топракъкъа РАББИ ичюн раатлыкъ вакътыны беринъиз. 3 ^aАлты йыл тарлаларынъызда урлукъ сачынъыз, юзюм багъларынъызны пытанъыз ве берекетини джыйынъыз. 4Лякин единджи йылы топракънынъ раатлыкъ вакъты, РАББИ ичюн раатлыкъ вакъты олсун. Тарланъызда урлукъ сачманъыз, юзюм багъынъызны пытаманъыз. 5Тарланъызда озю-озюнден осип чыкъкъанны джыйманъыз, пыталмагъан пытакълардан салкъымларны узип алманъыз. О йыл топракъ ичюн раатлыкъ йылы олсун. 6Топракънынъ раатлыкъ вакътында оськен шейлер сиз ичюн аш олсун: эм сизге, эм къулларынъызгъа, эм ыргъатларынъызгъа, эм сизде вакътынджа яшагъан адамларгъа. 7Топракънынъ бутюн берекети эм сизинъ эв айванларынъызгъа, эм кийик айванларгъа аш олсун.

Юбилей йылы акъкъында

8Еди раатлыкъ йыл сайынъыз. Еди кере еди йыл бекленъиз, эписи олып 49 йылдыр. 9 ^bСонъра, единджи айнынъ онунджы куню бору чалынъыз. Одеме Куню бутюн мемлекетинъизде борулар чалынъыз. 1050-нджи йылыны азиз этинъиз ве топрагъынъызда эписи яшагъанларгъа азатлыкъны беринъиз. О йыл сиз ичюн юбилей йылы олсун. Эр биринъиз озь топракъ пайына ве озь союна къайтынъыз. 1150-нджи йыл сизде юбилей йылы олсун. Ич бир шей сачманъыз ве озю-озюнден оськен берекетни джыйманъыз, пыталмагъан юзюмнинъ салкъымларыны джыйманъыз. 12Бу – юбилейдир. Сиз ичюн о, азиз олсун. Тарлада озю-озюнден оськен берекетни ашанъыз.

13Бу юбилей йылында эпинъиз озь топракъ пайларынъызгъа къайтынъыз. 14Башкъа адамгъа бир шей саткъанда я да сатын алгъанда, бири-биринъизнинъ джаныны агъыртманъыз. 15 ^cЮбилей йылындан сонъ кечкен йылларнынъ сайысына коре сатын ал, агъа-къардашынъ санъа келир йылларынынъ сайысына коре сатсын. 16Йылларнынъ сайысы чокъ олса, фиятыны арттыр, аз олса, фиятыны эксильт. О санъа белли олгъан йыллыкъ берекетини сата. 17Бири-биринъизнинъ джанларынъызны агъыртманъыз. Алланъыздан къоркъунъыз. Мен – РАББИм, сизинъ Алланъыз.

18Низамнамелеримни беджеринъиз, къарарларымны тутунъыз ве беджеринъиз. Бойле этсенъиз, топрагъынъызда раат яшайджакъсынъыз. 19Топракъ берекет береджек, сиз ашап тояджакъсынъыз ве бу топракъта раат яшайджакъсынъыз. 20«Эгер биз единджи йылы богъдай сачмасакъ, берекетини джыймасакъ, нени ашайджакъмыз?» – деп сорамакъ мумкюнсиз. 21 ^dАлтынджы йылы Мен сизге ойле берекет берерим ки, топракъ учь йыллыкъ махсулыны догъар. 22Секизинджи йылы урлукъларны сачаджакъсынъыз, амма къалгъан берекетни докъузынджы йылгъа къадар ашайджакъсыз. Докъузынджы йылнынъ берекети догъмагъандже, къалгъан берекетинъизни ашайджакъсыз.

Мульк акъларынынъ гъайрыдан тикленмеси

23 ^eТопракъны даимий оларакъ сатманъыз. Топракъ Менимкидир, сиз исе Менде яшагъан кельмешексинъиз. 24Бутюн топракъ пайларынъызда топракъны къайтарып сатын алмагъа разылыкъ беринъиз. 25 ^fАгъа-къардашларынъыздан бири фукъаре олып, топрагъынынъ бир пайыны сатса, якъын сою келип, онынъ саткъаныны къайтарып сатын алсын. 26Топрагъыны сатын аладжакъ якъын сою олмаса, амма сонъундан аякъкъа турып, етерли акъча тапса, 27саткъанындан сонъ кечкен йылларны сайсын ве къалгъан акъчаны саткъан адамгъа берип, топрагъыны озюне къайтарсын. 28 ^gАмма топрагъыны къайтармакъ ичюн акъчаны тапамаса, топракъ юбилей йылына къадар оны сатын алгъан адамда къалсын. Юбилей йылында исе топракъ онъа къайтсын, ве саткъан адам озь топрагъына саип олсун.

29Диварнен къоралангъан шеэрде бир адам озь эвини сатса, эвини саткъан сонъ бир йыл кечмезден эвель, эвини къайтарып сатын алмагъа мумкюн. Бир йылнынъ ичинде оны къайтарып сатын алмагъа мумкюн. 30Эгер бир йылнынъ сонъуна къадар диварнен къоралангъан шеэрдеки эвни къайтармагъа чаре тапамаса, эв эр вакъыткъа, онынъ несиллери боюнджа сатын алгъан адамгъа кечсин. Юбилей йылында шу эв янъы саибининъ къолундан алынмасын. 31Амма къораланмагъан койлердеки эвлер тарлаларгъа тенъ бакъылсын. Оларны къайтарып сатын алмагъа мумкюн. Юбилей йылында эвни саткъан адам оны къайтарып алсын.

32 ^hЛевийлилернинъ шеэрлеринде озьлерининъ шеэрлериндеки эвлерини левийлилер эр заман къайтарып сатын алмагъа мумкюн. 33Эгер бир левийли озь эвини къайтарып сатын аламаса, юбилей йылында левийлилернинъ шеэрлеринде сатылгъан эв озь саибине къайтсын. Левийлилернинъ шеэрлеринде олгъан эвлер – Исраиль огъулларынынъ арасында оларнынъ пайларыдыр. 34Оларнынъ шеэрлерининъ чевресинде олгъан тарларар сатылмаз, олар – левийлилернинъ эбедий пайларыдыр.

Фукъарелешкен адамлар ве къуллар акъкъында

35 ⁱАгъа-къардашларынъ фукъарелешсе ве сенинъ янынъда олып, озюнинъ тамагъыны бакъып оламаса, онъа ярдым эт, ве о, кельмешек я да аранъызда яшамакъ ичюн ерлешкен адам олса олсун, яшамакъ ичюн сенде къалсын. 36 ^jОндан фаиз ве кяр алма. Алланъдан къоркъ, агъа-къардашынъ янынъда яшасын. 37Онъа кумюш бергенде, фаиз алма, отьмегинъни саткъанда, кяр къыдырма. 38Мен – РАББИм, сизинъ Алланъыз. Мен сизни Мысыр топрагъындан алып чыкъардым, Ханаан топрагъыны сизге бермеге ве Алланъыз олмагъа истедим.

39 ^kАранъызда яшагъан бир агъа-къардашынъ фукъарелешсе ве озюни санъа къуллукъкъа сатса, оны къул киби чалыштырма. 40 ^lО, сенинъ янынъда ыргъат я да вакътынджа яшагъан адам киби олсун. Юбилей йылына къадар о, янынъда чалышсын. 41О вакъыт исе балаларынен берабер янынъдан кетсин ве озь союна, деделерининъ топрагъы пайына къайтсын. 42 ^mОлар – Меним къулларым. Мен оларны Мысыр топрагъындан алып чыкъардым, шунынъ ичюн оларны къул киби сатмагъа олмаз. 43 ⁿОларгъа шефкъатсызлыкънен эфендилик этме, Алланъдан къоркъ.

44Озюнъе къул ве къулкъа къалдыраджакъ олсанъ, къулларны чевренъизде яшагъан халкълардан сатын алынъыз. 45Ондан гъайры аранъызда яшамакъ ичюн ерлешкен адамларнынъ балаларыны я да сизде ерлешкен сойларнынъ топрагъынъызда догъургъан балаларыны сатын алып, оларгъа саип олмакъ мумкюнсинъиз. 46Оларны огъулларынъызгъа мульк оларакъ мирас этип къалдырмакъ мумкюнсинъиз. Къул киби тутып, оларгъа эбедий саип олмакъ мумкюнсинъиз. Лякин агъа-къардашларынъызгъа, Исраиль огъулларына, бири-биринъизге шефкъатсызлыкънен эфендилик этменъиз.

47 ^oЭгер кельмешек я да аранъызда вакътынджа яшагъан адам бай олып, къардашынъ исе фукъарелешип, сенде ерлешкен кельмешекке я да онынъ союндан олгъан биревге озюни сатса, 48 ^pсатылгъанындан сонъ оны къайтарып сатын алмагъа мумкюн. Онынъ агъа-къардашларындан бири оны къайтарып сатын алмагъа мумкюн. 49Эм онынъ эмджеси, эм эмджесининъ огълу, эм онынъ союндан бир догъмуш оны къайтарып сатын алмагъа мумкюн. Я да о озю бай олса, озюни къайтарып сатын алсын. 50О, оны сатын алгъан адамнен эсаплашмакъ керек. Озюни саткъан йылдан башлап, юбилей йылына къадар кечкен йылларына коре эсаплашсын. О, озю ичюн алгъан кумюшни йылларнынъ сайысына коре къайтарсын, онынъ ыргъаты киби сайылсын. 51Эгер йылларнынъ сайысы даа чокъ къалса, озюни къайтарып сатын алмакъ ичюн, шу сайысына коре озь кумюш фиятыны къайтарсын. 52Эгер юбилей йылына аз йыл къалса, оларны сайсын ве озюни къайтарып сатын алмакъ ичюн фиятыны шу сайысына коре тёлесин. 53Эписи йыллар девамында о, эфендисининъ ыргъаты киби олсун. Эфендисине онъа шефкъатсызлыкънен эфендилик этмеге ёл берменъиз.

54 ^qЭгер бу адам бойле этип, озюни къайтарып сатын алмаса, юбилей йылында балаларынен берабер азат оладжакъ. 55Исраиль огъуллары – Меним къулларым. Мен оларны Мысыр топрагъындан чыкъардым. Мен – РАББИм, сизинъ Алланъыз.