Ecclesiastes 10:8

Ga met wijsheid te werk

De Pr 10:8-9 bevatten de waarschuwing voor een verkeerde reactie op de dwaasheden van de vorst die we in de vorige verzen zien. Een algemene toepassing kan worden gemaakt met betrekking tot allerlei zaken of personen die ons niet bevallen. Dan kunnen plannen worden bedacht om die zaken of personen uit te schakelen. In de directe samenhang gaat het erom een dwaze vorst ten val te brengen.

De Prediker noemt een viertal mogelijkheden, waaraan hij direct het gevolg voor de bedenker van de staatsgreep verbindt. Het kwaad dat we doen, zal als een boemerang op onszelf terechtkomen:

1. We graven een kuil en we vallen er zelf in (Pr 10:8a).

2. We slaan een gat in een muur en denken niet aan de slang die daarin verborgen zit, die we wakker en kwaad maken zodat hij ons bijt (Pr 10:8b).

3. We trekken stenen los en bezeren ons omdat we andere stenen over ons heen krijgen (Pr 10:9a).

4. We kloven hout en hebben geen oog voor het gevaar van rondvliegende splinters (Pr 10:9b).

Zo gebeurt het maar al te vaak dat we over onze eigen benen struikelen.

De vier voorbeelden hebben als overeenkomst dat ze iets kapotmaken: de grond om over te lopen, de muur die moet beschermen, de stenen die een gebouw vormen, het hout dat groeit. We kunnen uit deze situaties de volgende lessen trekken:

1. In de kuil die iemand graaft om daarin de dwaze vorst te vangen, zal hij zelf terechtkomen. De list die hij bedenkt om de vorst gevangen te nemen, draait erop uit dat hij zelf wordt gevangengenomen en afgevoerd.

2. De muur kunnen we zien als een beeld van de bewakers die de vorst als bescherming om zich heen heeft. Wie daar doorheen wil breken, zal door een slang worden gebeten, dat wil zeggen dat het hem zijn leven zal kosten.

3. Stenen uit het huis van de vorst lostrekken gebeurt bijvoorbeeld als er wordt geprobeerd medestanders voor de staatsgreep onder de aanhangers van de dwaze vorst te vinden. Dat zal niet slagen, maar op pijnlijden uitdraaien.

4. Het kloven van hout geeft het beeld van het zaaien van verdeeldheid tussen de aanhangers van de vorst. Wie verdeeldheid wil veroorzaken om de val van de vorst te bewerken, zal zelf aan de gevolgen daarvan ten onder gaan.

Het leven in een in zonde gevallen wereld brengt gevaren met zich mee. We moeten daarom de risico’s van een bepaalde actie goed inschatten, vooral in onze omgang met een dwaze vorst of regering. We moeten uitkijken, niet te veel risico nemen en ook met voorzichtigheid en goed materiaal werken. Het gebruik van een botte bijl (Pr 10:10) vraagt veel energie, terwijl het verlangde resultaat op zich laat wachten en mogelijk nooit verkregen wordt.

“Het voornaamste om te slagen is wijsheid” (Pr 10:10b) en niet eigen slimme bedenksels (Pr 10:8-9) of brute kracht (Pr 10:10a). Dat betekent dat we moeten nadenken voordat we ergens aan beginnen. Dan zullen we slagen in wat we van plan zijn. God geeft ons in de ‘wijsheid’ het juiste materiaal. Wijsheid brengt iemand ertoe het juiste op de juiste manier te doen, op de juiste tijd, met de juiste middelen – waaronder het gebruikmaken van de wijsheid van anderen – en de juiste motieven. Dit is goed voor hemzelf en voor anderen.

Als we vergeten wijs te zijn, zal de slang ons bijten (Pr 10:11). Dan is het kwaad geschied en is het te laat om de beet te voorkomen. Het gezegde ‘gedane zaken nemen geen keer’ is hierop van toepassing. De “meesterbezweerder” kan niets meer doen als het kwaad is geschied. Hij kan alleen voorkomen, maar niet ongedaan maken.

De tong is als een slang, “vol dodelijk venijn” (Jk 3:8). De Heilige Geest is de ‘bezweerder' en kan het kwaad van een verkeerd gebruik van de tong voorkomen. Als de slang echter heeft gebeten, als het verkeerde, kwetsende woord is gesproken, is het kwaad geschied en kan het niet meer worden ingeslikt en niet meer ongedaan worden gemaakt. Voor de gelovige is er gelukkig wel de mogelijkheid om het verkeerde te belijden. Dan wordt de zonde vergeven, hoewel de gevolgen niet altijd kunnen worden weggenomen.

Copyright information for DutKingComments