Joh 13:4-5 | DutKingComments | STEP | Na de inleidende woorden over Zijn heengaan naar de Vader en Zijn liefde voor de Zijnen krijgen we het tafereel van de voetwassing tijdens de Paschamaaltijd. Maar eerst vermeldt Johannes nog wat de duivel heeft weten te bewerken in het hart van Judas. We zien daardoor het grote contrast van het handelen van de Heer met dat van Judas. De Heer handelt door de Geest van liefde voor de Vader en de Zijnen, terwijl Judas zich heeft opengesteld voor de duivel. De Heer Jezus geeft Zichzelf voor anderen; Judas levert de Heer over uit eigen belang. Als de maaltijd is begonnen, staat de Heer van de maaltijd op om de Zijnen te dienen. Terwijl Hij daartoe opstaat, heeft Hij het volle besef van Zijn verbinding met Zijn Vader. Hij weet dat Hij als de Zoon van de Vader van Hem alle dingen in de handen heeft gekregen, evenals Hij weet dat Hij spoedig in de handen van verdorven mensen zal vallen. Het is dan ook indrukwekkend ons te realiseren dat Hij Die opstaat om dienstwerk aan de discipelen te verrichten, de eeuwige Zoon is Die als Mens alle dingen uit de handen van de Vader ontvangt om die te kunnen delen met hen die deelhebben aan Hem in Zijn dood en opstanding. Het valt ook op dat er in zowel over “de Vader” als over “God” wordt gesproken. Als we de naam ‘Vader’ lezen, staat dat meestal in verbinding met onze voorrechten, met onze zegeningen. Als we de naam ‘God’ lezen, staat dat meestal in verbinding met onze verantwoordelijkheid. De Heer Jezus weet dat Hij van God is uitgegaan. Dat is gebeurd om God op aarde te dienen. Hij weet ook dat Hij die dienst volkomen tot Gods eer heeft volbracht en daarmee volledig aan Zijn verantwoordelijkheid heeft voldaan. Daarom kan Hij weer tot God terugkeren. Deze verhouding van de Zoon tot Zijn Vader en Zijn God is het uitgangspunt voor de voetwassing. De Zoon wil dat wij met Hem kunnen delen in wat Hij van de Vader heeft gekregen en voor God heeft gedaan. Daarvoor hebben wij de voetwassing nodig. Gemeenschap met de Zoon in wat de Vader Hem heeft gegeven, kan alleen als we ons bewust zijn dat die Vader ook de heilige God is in Wiens tegenwoordigheid niets kan bestaan wat met zonde te maken heeft. Niemand is zich dat beter bewust dan de Zoon. Hij kent Zijn Vader en God op volmaakte wijze en Hij weet precies hoe Zijn Vader en God Hem waardeert. Daarom kan ook niemand anders dan Hij de reiniging van bezoedelingen op Zich nemen waardoor iemand geschikt is om het deel met Hem te genieten. Daarom staat Hij van de maaltijd op en legt Hij Zijn kleren af. Symbolisch doet Hij afstand van alle heerlijkheid die Zijn God en Vader Hem heeft gegeven. Dan lezen we dat Hij een doek neemt. Dat doet Hij met de handen waarin de Vader alle dingen heeft gelegd. Hij gebruikt Zijn handen niet om macht uit oefenen, maar om te dienen. Hij gebruikt Zijn handen om de voeten van Zijn discipelen te wassen. Vervolgens omgordt Hij Zich met de doek die Hij genomen heeft. Omgorden wijst op dienen ( ) . Door wat Hij aan Zijn discipelen doet, geeft Hij ons een onvergetelijke les in nederigheid. Het lijkt erop dat Petrus die les heeft begrepen ( ) .

John 13:4-5

Voorbereiding voor de voetwassing

Na de inleidende woorden over Zijn heengaan naar de Vader en Zijn liefde voor de Zijnen krijgen we het tafereel van de voetwassing tijdens de Paschamaaltijd. Maar eerst vermeldt Johannes nog wat de duivel heeft weten te bewerken in het hart van Judas. We zien daardoor het grote contrast van het handelen van de Heer met dat van Judas. De Heer handelt door de Geest van liefde voor de Vader en de Zijnen, terwijl Judas zich heeft opengesteld voor de duivel. De Heer Jezus geeft Zichzelf voor anderen; Judas levert de Heer over uit eigen belang.

Als de maaltijd is begonnen, staat de Heer van de maaltijd op om de Zijnen te dienen. Terwijl Hij daartoe opstaat, heeft Hij het volle besef van Zijn verbinding met Zijn Vader. Hij weet dat Hij als de Zoon van de Vader van Hem alle dingen in de handen heeft gekregen, evenals Hij weet dat Hij spoedig in de handen van verdorven mensen zal vallen. Het is dan ook indrukwekkend ons te realiseren dat Hij Die opstaat om dienstwerk aan de discipelen te verrichten, de eeuwige Zoon is Die als Mens alle dingen uit de handen van de Vader ontvangt om die te kunnen delen met hen die deelhebben aan Hem in Zijn dood en opstanding.

Het valt ook op dat er in Jh 13:3 zowel over “de Vader” als over “God” wordt gesproken. Als we de naam ‘Vader’ lezen, staat dat meestal in verbinding met onze voorrechten, met onze zegeningen. Als we de naam ‘God’ lezen, staat dat meestal in verbinding met onze verantwoordelijkheid.

De Heer Jezus weet dat Hij van God is uitgegaan. Dat is gebeurd om God op aarde te dienen. Hij weet ook dat Hij die dienst volkomen tot Gods eer heeft volbracht en daarmee volledig aan Zijn verantwoordelijkheid heeft voldaan. Daarom kan Hij weer tot God terugkeren. Deze verhouding van de Zoon tot Zijn Vader en Zijn God is het uitgangspunt voor de voetwassing. De Zoon wil dat wij met Hem kunnen delen in wat Hij van de Vader heeft gekregen en voor God heeft gedaan. Daarvoor hebben wij de voetwassing nodig.

Gemeenschap met de Zoon in wat de Vader Hem heeft gegeven, kan alleen als we ons bewust zijn dat die Vader ook de heilige God is in Wiens tegenwoordigheid niets kan bestaan wat met zonde te maken heeft. Niemand is zich dat beter bewust dan de Zoon. Hij kent Zijn Vader en God op volmaakte wijze en Hij weet precies hoe Zijn Vader en God Hem waardeert. Daarom kan ook niemand anders dan Hij de reiniging van bezoedelingen op Zich nemen waardoor iemand geschikt is om het deel met Hem te genieten. Daarom staat Hij van de maaltijd op en legt Hij Zijn kleren af. Symbolisch doet Hij afstand van alle heerlijkheid die Zijn God en Vader Hem heeft gegeven.

Dan lezen we dat Hij een doek neemt. Dat doet Hij met de handen waarin de Vader alle dingen heeft gelegd. Hij gebruikt Zijn handen niet om macht uit oefenen, maar om te dienen. Hij gebruikt Zijn handen om de voeten van Zijn discipelen te wassen. Vervolgens omgordt Hij Zich met de doek die Hij genomen heeft. Omgorden wijst op dienen (Lk 12:37 ; Lk 17:8). Door wat Hij aan Zijn discipelen doet, geeft Hij ons een onvergetelijke les in nederigheid. Het lijkt erop dat Petrus die les heeft begrepen (1Pt 5:5).

De voetwassing

Als de Heer Zich op Zijn dienstwerk heeft voorbereid, giet Hij water in het bekken en begint de voeten van de discipelen te wassen om die daarna af te drogen met de doek waarmee Hij Zich heeft omgord. De voetwassing die de Heer verricht, heeft een geestelijke betekenis. De Heer dient hier als Slaaf. Toen Hij Mens werd, heeft Hij de gestalte van een Slaaf aangenomen (Fp 2:7). Deze positie en dienst van Slaaf geeft Hij nooit meer op (Lk 12:37; Ex 21:5-6).

We zouden kunnen denken dat Hij wel ophield Slaaf te zijn toen Hij de heerlijkheid binnenging. Hij laat ons hier zien dat dit niet het geval is. Hij begint hier een nieuwe dienst bij de Zijnen die bestaat uit het verwijderen van de onreinheid die zij hebben opgelopen in hun wandel door de wereld. Voor deze reiniging gebruikt Hij het Woord van God dat met water wordt vergeleken (Ef 5:26; Jh 15:3). Als we Gods Woord lezen, bewerkt Hij daardoor dat onze gedachten weer schoon worden. Als er dingen in ons leven zijn die verkeerd zijn, maakt Hij ons daarop opmerkzaam door Zijn Woord. We kunnen dat dan belijden en wegdoen. Dat is de reiniging die Hij bewerkt.

Voor deze reiniging gebruikt de Heer water en niet bloed. Het gaat hier om het voorstellen van de waarheid, dat wil zeggen van Gods Woord als dat wat reinigt. Het bloed heeft meer het aspect van verzoening. Hij gebruikt het Woord om hen te reinigen die al verzoend zijn door het bloed. Het bloed reinigt met het oog op God, het water reinigt met het oog op de gelovige. Het bloed is ook slechts één keer toegepast. God ziet altijd de waarde ervan. De uitwerking is eeuwig. De gelovige is eens voor altijd door het bloed geheiligd (Hb 9:12 ; Hb 10:14). De toepassing van het bloed hoeft nooit herhaald te worden, net zomin als iemand die eenmaal uit God geboren is, nog eens uit God geboren zou moeten worden.

Nadat de Heer de voeten heeft gewassen, droogt Hij die af met de linnen doek waarmee Hij was omgord. Ook het afdrogen heeft een belangrijke geestelijke betekenis. Het afdrogen van de voeten betekent het wegdoen van de herinnering aan de reiniging. Als iemand door de Heer van een zonde is gereinigd door Zijn Woord, komt Hij daar niet meer op terug. Dat is ook voor gelovigen onder elkaar van belang. Als een gelovige zondigt en iemand anders maakt hem dat duidelijk en de zonde wordt beleden, dan is die zonde weggedaan. Die zonde mag de ander niet worden nagedragen.