Pro 11:3 | DutKingComments | STEP | “Overmoed” , of trots, is letterlijk ‘overkoken’, ofwel het overschrijden van grenzen en het kenmerk van opstandigheid ( ) . Overmoedige mensen blazen zichzelf op tot het niveau van een godheid. In het kielzog van hun opgeblazenheid volgt “schande” , een woord dat ‘licht gemaakt worden’ betekent. De overmoedige, opgeblazen mens is als een ballon die leegloopt, tot er slechts een vod overblijft. Een treffende illustratie daarvan is Herodes Agrippa die zich als God laat bejubelen en ogenblikkelijk daarna door de wormen wordt gegeten en sterft ( ) . Hij was een opgeblazen god die verschrompelde tot een vod. Ook de farizeeën zijn opgeblazen. Zij denken groot van zichzelf in hun relatie met God en kijken verachtelijk neer op anderen ( ; ) . De Heer spreekt het ‘wee u’ over hen uit ( ) . Nog een voorbeeld van overmoed is het grote Babylon, dat is de roomse kerk, dat daarvoor ook geoordeeld zal worden ( ) . Het enige wat ervan overblijft, is “de rook van haar brand” ( ) . Tegenover overmoed staat ootmoed of nederigheid. “Bij de ootmoedigen is wijsheid” , wat blijkt uit de plaats die zij tegenover God en mensen innemen. Zij matigen zich niets aan, zij zijn niet opgeblazen. Bij hen is de vrees voor God aanwezig en dat is hun wijsheid. Zij zullen op Gods tijd worden verhoogd ( ; ) . Wie ootmoedig is, is ook oprecht ( ) . Het gevolg of resultaat van innerlijke “oprechtheid” is dat het “de oprechten leidt” op de weg die zij gaan en in de contacten die zij hebben. Er is vrijheid en leven in hun gaan en staan, zowel voor henzelf als voor hen die zij ontmoeten. We zien hier de gezegende invloed die oprechtheid op de oprechten heeft. Oprechtheid is een gezindheid van hart, die tot uiting komt in eerlijk en trouw handelen. Tegenover de oprechten staan “de trouwelozen” . Bij hen is geen oprechtheid, maar het tegenovergestelde, “de verkeerdheid” . Deze verkeerdheid blijkt uit de verkeerde wegen die ze gaan en de verkeerde leer die zij verkondigen. Ze ondergaan daarvan zelf het effect. Door hun verkeerdheid verwoesten zij zichzelf. We zien hier de verwoestende invloed die verkeerdheid op de trouwelozen zelf heeft. Wie erop uit is anderen te beschadigen, beschadigt zichzelf.

Proverbs 11:3

Ootmoed en oprechtheid

“Overmoed”, of trots, is letterlijk ‘overkoken’, ofwel het overschrijden van grenzen en het kenmerk van opstandigheid (Sp 11:2). Overmoedige mensen blazen zichzelf op tot het niveau van een godheid. In het kielzog van hun opgeblazenheid volgt “schande”, een woord dat ‘licht gemaakt worden’ betekent. De overmoedige, opgeblazen mens is als een ballon die leegloopt, tot er slechts een vod overblijft.

Een treffende illustratie daarvan is Herodes Agrippa die zich als God laat bejubelen en ogenblikkelijk daarna door de wormen wordt gegeten en sterft (Hd 12:21-23). Hij was een opgeblazen god die verschrompelde tot een vod. Ook de farizeeën zijn opgeblazen. Zij denken groot van zichzelf in hun relatie met God en kijken verachtelijk neer op anderen (Lk 18:9-12; Mt 6:5). De Heer spreekt het ‘wee u’ over hen uit (Mt 23:13-32). Nog een voorbeeld van overmoed is het grote Babylon, dat is de roomse kerk, dat daarvoor ook geoordeeld zal worden (Op 18:7-8). Het enige wat ervan overblijft, is “de rook van haar brand” (Op 18:18).

Tegenover overmoed staat ootmoed of nederigheid. “Bij de ootmoedigen is wijsheid”, wat blijkt uit de plaats die zij tegenover God en mensen innemen. Zij matigen zich niets aan, zij zijn niet opgeblazen. Bij hen is de vrees voor God aanwezig en dat is hun wijsheid. Zij zullen op Gods tijd worden verhoogd (Lk 14:11; 1Pt 5:6).

Wie ootmoedig is, is ook oprecht (Sp 11:3). Het gevolg of resultaat van innerlijke “oprechtheid” is dat het “de oprechten leidt” op de weg die zij gaan en in de contacten die zij hebben. Er is vrijheid en leven in hun gaan en staan, zowel voor henzelf als voor hen die zij ontmoeten. We zien hier de gezegende invloed die oprechtheid op de oprechten heeft. Oprechtheid is een gezindheid van hart, die tot uiting komt in eerlijk en trouw handelen.

Tegenover de oprechten staan “de trouwelozen”. Bij hen is geen oprechtheid, maar het tegenovergestelde, “de verkeerdheid”. Deze verkeerdheid blijkt uit de verkeerde wegen die ze gaan en de verkeerde leer die zij verkondigen. Ze ondergaan daarvan zelf het effect. Door hun verkeerdheid verwoesten zij zichzelf. We zien hier de verwoestende invloed die verkeerdheid op de trouwelozen zelf heeft. Wie erop uit is anderen te beschadigen, beschadigt zichzelf.