▼ een andere engel Namelijk die met nieuwen ernst het antichristendom zou aantasten, en de wereld daarvoor waarschuwen, nadat het nu den voortgang van de prediking van den voorgaanden engel grotendeels verdrukt had. Onder dezen engel menen sommigen dat opgestaan zijn Johannes Wiclef met de zijnen in Engeland, en Johannes Hus en Hieronymus van Praag in Duitsland en Boheme, die omtrent het jaar 1380 en 1400 met schrijven en leren dit nieuwe Babel veel afbreuk gedaan hebben. En hoewel zij eindelijk door het concilie van Constanz, en het geweld van den keizer Sigismund, grotendeels zijn onderdrukt, zo zijn nochtans vele van hunnen discipelen en kerken altijd overgebleven, inzonderheid in de landen van Boheme en Moravië, Polen, Hongarije en elders.

▼ Zij is gevallen, zij Dat is, haar val is bij God besloten, en wordt reeds in de harten van velen begonnen en zal van nu voortaan meer en meer bevorderd worden, totdat zij eindelijk geheel zal uitgeroeid zijn, gelijk hierna Rev 18 in het brede zal worden verklaard. Deze woorden zijn genomen uit Isa 21:9, en Jer 51:8; waar dergelijk dreigement over het oude Babel van Assyrië of Chaldea, dat de Israëlieten lang verdrukt had, en dat een voedster van alle pracht en afgoderij in de wereld was geweest, wordt uitgesproken.

▼ den wijn des toorns Dat is, van hare afgoderij, waarmede de toorn Gods over haar verwekt wordt. Anderszins kan het ook overgezet worden: den wijn des vergifs harer hoererij, gelijk dit Griekse woord in de oude Griekse overzetting van het Oude Testament ook wordt genomen; Deu 32:32; Psa 58:5, een gelijkenis, genomen van een oneerbare vrouw, die door zoeten vergiftigden wijn de mannen van hun zinnen pleegt te beroven, en tot hare onkuische liefde te trekken; welke betekenis met de uiterlijke wijze van godsdienst der afgodendienaars geheel wel overeen komt.