‏ Proverbs 10

Сулайманның ҳикметли сөзлери

1Сулайманның дана ҳикметлери:

Дана перзент әкесиниң қуўанышы,
Ақылсыз перзент анасының қайғысы.
2Ҳарам байлық пайда келтирмес,
Ал туўрылық өлимнен қутқарар.
3Жаратқан Ийе әдил адамды аш қоймас,
Залымлардың қәлеўиниң орынланыўына жол қоймас.
4Ериншек қол жарлы қылар,
Мийнеткеш қол байлық келтирер.
5Жазда өним жыйнаған – ақыллы бала,
Жыйын-терим ўақтында уйықлаған бала әкесин уятқа қалдырар.
6Әдил адамның басына берекет жаўар,
Залымның аўзы зорлықты жасырар.
7Әдиллер теберик қылып еске алынар,
Залымлардың аты умыт болып кетер.
8Дананың жүреги буйрықларды қабыл етер,
Ақмақтың тили апатқа жетелер.
9Ҳадал жүрген қәўипсиз жүрер,
Ал өз жолын надурыс тәрепке бурған әшкара болар.
10Көз қысқан адам апатқа жолығар,
Өтирик сөйлеген набыт болар.
11Әдилдиң аўзы – өмир булағы,
Ал залымның аўзы зорлықты жасырар.
12Өшпенлилик жәнжел туўдырар,
Сүйиспеншилик барлық қылмысларды жуўып кетер.
13Ақыллы адамның аўзынан даналық төгилер,
Ес-ақылы кем адамның арқасына қамшы тийер.
14Даналар билимди сақлап қояр,
Ақылсыздың аўзы бәлени жақынластырар.
15Байдың байлығы – оның қорғаны,
Жарлының апаты – оның кәмбағаллығы.
16Әдилдиң мийнети өмирге,
Залымның табысы гүнаға апарар.
17Нәсиятты алғанлар өмир жолында жүрер,
Әшкаралағанды тән алмағанлар жолдан азғырылар.
18Қаслығын жасырғанның тили жалғаншы,
Өсек таратқан адам ақылсыз.
19Көп сөйлеген қылмыссыз болмас,
Тилин тыйған – ақыллы.
20Әдилдиң тили – сайланды гүмис,
Залымның жүреги ҳеш нәрсеге арзымас.
21Әдилдиң тили көплерди азықландырар,
Ақмақ ақылы жетпегенликтен набыт болар.
22Жаратқан Ийениң жарылқаўы адамды байытар,
Ол байлыққа ғам-қайғыны қоспас.
23Ақылсыз жаманлық қылыўдан,
Түсимпаз даналықтан ләззет алар.
24Залым неден қорқса, соған тап болар,
Әдил адамлардың әрманы орынланар.
25Қуйын турып, залымлар жоқ болар,
Әдиллер мәңги беккем турар.
26Ериншек өзин жумсағанлар ушын,
Тиске қуйылған сирке суўына,
Көзге кирген түтинге мегзер.
27Жаратқан Ийеден қорқыў өмирди узайтар,
Ал залымлардың өмири қысқарар.
28Әдилдиң күткени шадлыққа жетелер,
Залымның үмити пушқа шығар.
29Жаратқан Ийе – жолы минсизлерге қорған,
Жаўызлық ислеўшилерге апатшылық болады.
30Әдил адам мәңгиге шайқалмас,
Залым адам жер бетинде тура алмас.
31Әдилдиң аўзы даналықтан сөйлер,
Ал жалғаншының тили кесип тасланар.
32Әдилдиң тили минәсип сөзлерди билер,
Залымның аўзы өтирик сөзлер шығарар.