‏ Proverbs 19

1Жалған тилли ақмақтан,
Минсиз жүрген жарлы жақсы.
2Билимсиз умтылыс жақсы емес,
Асыққан жолдан жаңылысар.
3Өз ақмақлығы адамның жолын бузар,
Ал оның жүреги Жаратқан Ийеге наразы болар.
4Байлық досларды көбейтер,
Жарлыны досты да таслап кетер.
5Жалған гүўа жазасыз қалмас,
Өтирик сөйлеген қутыла алмас.
6Көплер жомарт адамның мийримине түсиўди қәлер,
Қолы ашыққа ҳәмме дос болар.
7Жарлыны туўысқанлары да жек көрер,
Дослары да оннан соншелли безип кетер,
Сөйлесиў ушын излесе де, оларды таба алмас.
8Даналыққа ерискен өз жанын сүйер,
Ақыл-парасатқа кеўил қойған жақсылық табар.
9Жалған гүўа жазасыз қалмас,
Өтирикши тири қалмас.
10Салтанатлы өмир ақмаққа жараспағаны сыяқлы,
Баслықларға бийлик етиў қулға сирә дә жараспас.
11Ақыл адамның ғәзебин тыяр,
Қәтени кешириў оған ҳүрмет келтирер.
12Патшаның ғәзеби арысланның ақырыўына уқсар,
Ал оның мийрими шөпке түскен шыққа уқсар.
13Ақылсыз бала әкесиниң басына бәле болар,
Урысқақ ҳаял тоқтамай таматуғын суўға уқсар.
14Үй ҳәм байлық – ата-анадан мийрас,
Ақыллы ҳаял – Жаратқан Ийеден сый.
15Қосжақпаслық адамды қатты уйқышы қылар,
Ериншек аш қалар.
16Буйрықларды орынлаған өмирин сақлар,
Өз жолына итибар бермеген набыт болар.
17Жарлыға мийрим көрсетиў – Жаратқан Ийеге қарыз бергендей болар,
Ислеген жақсылығының есесин Жаратқан Ийе қайтарар.
18Үмит барда балаңды жөнге сал,
Оның өлиўине айыплы болма.
19Ашыўшақ жазасын алсын,
Егер қутқарсаң, оны және де жазалаўға туўры келеди.
20Келешекте дана болыўың ушын,
Кеңести тыңлап, нәсиятты қабыл ет.
21Адам жүрегинде нийет көп,
Бирақ тек Жаратқан Ийениң мақсети әмелге асар.
22Адамның қәлеўи – садықлық,
Жарлы болыў өтирикши болыўдан жақсырақ.
23Жаратқан Ийеден қорқыў өмирге жетелер,
Ол тыныш ҳәм машқаласыз жасар.
24Ериншек табаққа қол салар,
Бирақ аўзына апарыўға еринер.
25Сурбетти жазаласаң, садалар ақылға кирер,
Егер ақыллыны әшкараласаң, ол соннан сабақ алар.
26Әкесин тонап, анасын қуўған бала,
Жүзи қара ҳәм уятсыз бала.
27Балам, нәсиятты тыңлаўды тоқтатқаның,
Бул билимли сөзлерден бас тартқаның.
28Жарамас гүўа әдалатлық үстинен күлер,
Залымлардың аўзы жаманлықты жалмап жутар.
29Сурбетлер ушын ҳүким таяр,
Ақмақтың арқасына дүрре таяр.