1Ki 11 | KaaIBT22L | STEP | Sulayman faraonnıń qızınan basqa moab, ammon, edom, xet xalıqlarınan hám sidonlılardan bolǵan shet elli hayallardı súydi.

‏ 1 Kings 11

Sulaymannıń Qudaydan uzaqlasıwı

1 Sulayman faraonnıń qızınan basqa moab, ammon, edom, xet xalıqlarınan hám sidonlılardan bolǵan shet elli hayallardı súydi. 2 Jaratqan Iye Izrail xalqına usı xalıqlar tuwralı: «Sizlerdiń júregińizdi ózleriniń qudaylarına awdırmawı ushın, olardan qız alıp, qız berispewińiz kerek», – degen edi. Degen menen, Sulayman bul hayallarǵa súyispenshilik penen baylandı. 3 Sulaymannıń patsha qızlarınan bolǵan jeti júz hayalı hám úsh júz toqalı bar edi. Hayalları Sulaymandı joldan shıǵardı. 4 Qartayǵan shaǵında, olar Sulaymannıń júregin basqa qudaylarǵa awdırdı. Sulayman júregin tolıǵı menen Qudayı Jaratqan Iyege baǵıshlaǵan ákesi Dawıtqa uqsamadı. 5 Ol sidonlılardıń hayal qudayı Ashtartaǵa hám ammonlardıń jerkenishli butı Milkomǵa ^{▼▼ Milkom – 7-ayattaǵı Molox bolıwı múmkin.} ere basladı. 6 Solay etip, Sulayman Jaratqan Iyeniń názerinde jawız bolǵan islerdi isledi. Ol ákesi Dawıtqa uqsamadı hám ózin Jaratqan Iyege tolıq baǵıshlamadı. 7 Sulayman Erusalimniń shıǵısındaǵı bir tóbege moab xalqınıń jerkenishli qudayı Kemoshqa hám ammon xalqınıń jerkenishli qudayı Moloxqa arnap sıyınıw ornın qurdı. 8 Ol óz qudaylarına arnap tútetki tútetip, qurbanlıqlar beretuǵın shet elli hayallarınıń hámmesi ushın usılay isledi.

9 Jaratqan Iyeniń Sulaymanǵa ǵázebi keldi. Sebebi ol Izraildıń Qudayı Jaratqan Iyeden júz burǵan edi.

Burın Jaratqan Iye Sulaymanǵa eki ret kórinip: 10 «Basqa qudaylardıń izine erme», – dep buyırǵan edi. Biraq Sulayman Jaratqan Iyeniń buyrıǵına boysınbadı. 11 Sonda Jaratqan Iye Sulaymanǵa bılay dedi:

– Usılay etip, sen Meniń óziń menen dúzgen kelisimime hám Men buyırǵan qaǵıydalarıma boysınbaǵanıń ushın, patshalıqtı sennen tartıp alıp, qullarıńnıń birine beremen. 12 Biraq ákeń Dawıttıń húrmeti ushın, Men bunı seniń dáwirińde islemeymen. Al ulıńnıń qolınan patshalıqtı tartıp alaman. 13 Biraq ulıńnıń qolınan pútkil patshalıqtı tartıp almayman. Qulım Dawıttıń hám Ózim tańlap alǵan qalam Erusalimniń húrmeti ushın, ulıńa bir urıwdı qaldıraman.

Sulaymannıń dushpanları

14 Solay etip, Jaratqan Iye Edom patshalarınıń násilinen bolǵan edomlı Hadadtı Sulaymanǵa dushpan qılıp, oǵan qarsı kóterdi. 15 Dawıt edomlılar menen urıs alıp barǵanda, onıń sárkárdası Ioab ólgenlerdi kómiw ushın keldi hám Edomdaǵı erkeklerdiń hámmesin qırıp tasladı. 16 Ioab hám pútkil izraillı áskerler Edomdaǵı erkek zatınıń hámmesin qırıp taslayman degenshe, sol jerde altı ay qalıp ketti. 17 Biraq sol waqıtta kishkene bala bolǵan Hadad ákesine xızmet etken bazı edomlılar menen birge Mısırǵa qaray qashıp ketti. 18 Olar Midyannan shıǵıp, Paranǵa bardı hám ol jerden bazı paranlılardı qosıp alıp, Mısırǵa, faraonǵa bardı. Faraon Hadadqa úy hám jer berdi, onı azıq-awqat penen támiyinledi. 19 Hadad faraonnıń kewlinen shıqtı. Faraon Hadadtı óz hayalınıń, xanbiyke Taxpenestiń sińlisine úylendirdi. 20 Taxpenestiń sińlisi Hadadqa Genubat atlı ul tuwıp berdi. Taxpenes Genubattı faraonnıń úyinde ósirdi. Ol faraonnıń balaları menen birge ósti. 21 Hadad Mısırda júrgen waqıtta Dawıttıń hám onıń sárkárdası Ioabtıń ólgeni tuwralı esitti. Ol faraonǵa:

– Ruxsat berseńiz, óz elime qaytayın, – dedi.

22 Faraon oǵan:

– Óz elime ketemen deytuǵınday, bul jerde bir nárseden kemshiligiń bar ma? – dep soradı.

Hadad oǵan juwap berip:

– Hasla, biraq ótinemen, qaytıwıma ruxsat beriń, – dedi.

23 Quday jáne bir dushpandı, yaǵnıy óz húkimdarınan, Soba patshası Hadadezerden qashqan Elyada ulı Rezondı Sulaymanǵa qarsı kóterdi. 24 Dawıt sobalılardı qırıp taslaǵannan soń, Rezon janına qaraqshılardı toplap, olarǵa basshı bolǵan edi. Bul adamlar Damaskke ketip, sol jerde qalǵan hám Damaskte húkimdarlıqtı qolǵa kirgizgen edi. 25 Rezon da Sulaymannıń ómiri dawamında Izrailǵa dushpan bolıp keldi. Ol Aramda patshalıq etti hám Hadad islegen jamanlıqlarǵa qosa, ol da Izrailǵa jamanlıq islep keldi.

Yarobamnıń Sulaymanǵa qarsı kóteriliwi

26 Jáne, Sulaymannıń xızmetkerlerinen biri Efrayım urıwınan seredalı Nabat ulı Yarobam patshaǵa qarsı bas kóterdi. Onıń anası Serua degen bir jesir hayal edi. 27 Yarobamnıń patshaǵa qarsı shıǵıwınıń sebebi mınaw edi: Sulayman Millonı qurdırıp, ákesi Dawıttıń qalasınıń diywalındaǵı jarıqlardı pitetti. 28 Yarobam márt adam edi. Sulayman bul jigittiń qábiletli ekenin kórgende, onı Yusuptiń urpaqlarınan alınǵan pútkil márdikarshılar ústinen baqlawshı etip qoydı.

29 Bir kúni Yarobam Erusalimnen sırtqa shıqqanda, shilolı payǵambar Axiya onı jolda qarsı aldı. Axiyanıń ústinde taza kiyim bar edi. Qala sırtındaǵı dalada olardan basqa hesh kim joq edi. 30 Axiya ústindegi taza kiyimdi sheshti de, onı jırtıp, onı on eki bólekke bóldi. 31 Keyin Yarobamǵa:

– On bólegin ózińe al, sebebi Izraildıń Qudayı Jaratqan Iye bılay deydi: «Men Sulaymannıń qolınan patshalıqtı tartıp alaman hám on urıwdı saǵan beremen. 32 Biraq qulım Dawıttıń húrmeti hám Izraildıń pútkil urıwları arasınan tańlap alǵan qalam Erusalim ushın bir urıwdı oǵan qaldıraman. 33 Sebebi Sulayman ^{▼▼ Sulayman – Áyyemgi grek, suriya hám latın tillerindegi awdarmalardan. Evreyshe qoljazbalarda «olar».} Mennen júz burıp, sidonlılardıń hayal qudayı Ashtartaǵa, moablardıń qudayı Kemoshqa hám ammonlardıń qudayı Milkomǵa tabınıp ketti. Ol Meniń názerimde durıs bolǵan islerdi islep, qaǵıydalarıma hám nızamlarıma boysınıp jasaǵan ákesi Dawıtqa uqsamadı hám Meniń jollarımnan júrmedi. 34 Degen menen, buyrıqlarıma hám qaǵıydalarıma boysınıp jasaǵan, tańlap alǵan qulım Dawıttıń húrmeti ushın, pútkil patshalıqtı Sulaymannıń óziniń qolınan tartıp almayman. Onı ómiriniń aqırına shekem húkimdar etip qoyaman. 35 Biraq patshalıqtı onıń ulınıń qolınan tartıp alıp, on urıwdı Yarobam, saǵan beremen. 36 Al Meniń aldımda, atımnıń sol jerde bolıwı ushın Ózime tańlap alǵan qalam Erusalimde qulım Dawıttıń shıraǵı máńgige sónip qalmawı ushın, Sulaymannıń ulına bir urıwdı beremen. 37 Saǵan kelsek, Men seni tańlap alaman, sen kewliń kúsegen nárselerdiń hámmesiniń ústinen biylik júrgizip, Izrailǵa patsha bolasań. 38 Eger sen qulım Dawıt sıyaqlı aytqanlarımdı orınlap, qaǵıyda hám buyrıqlarıma boysınıp jasasań, názerimde tuwrı bolǵan islerdi islep, Meniń jollarım menen júrseń, onda Men seniń menen birge bolaman. Dawıtqa islegenim sıyaqlı, seniń ushın da bekkem bir urpaq – patshalar áwladın jaratıp, Izraildı saǵan beremen. 39 Sulaymannıń gúnası sebepli Dawıttıń urpaǵın jazalayman, biraq bunı máńgige islemeymen».

Sulaymannıń ólimi

40 Sulayman Yarobamdı óltirmekshi boldı. Biraq Yarobam Mısırǵa, Mısır patshası Shishaqtıń janına qashıp ketip, Sulaymannıń ólimine shekem sol jerde jasadı.

41 Sulaymannıń basqa isleri hám ol islegen barlıq isler, onıń danalıqları Sulaymannıń isleri kitabında jazılǵan. 42 Sulayman qırıq jıl dawamında pútkil Izraildı Erusalimde turıp basqardı. 43 Sulayman ólip, ata-babalarına qosıldı hám ákesi Dawıttıń qalasına jerlendi. Onıń ornına ulı Rexabam patsha boldı.