‏ 1 Kings 18

Iliyas penen Obadiya

1Aradan kóp waqıtlar ótkennen soń, qurǵaqshılıqtıń úshinshi jılında Jaratqan Iyeden Iliyasqa: «Patsha Axabtıń aldına barıp, ózińdi kórset. Men jerge jawın jawdırajaqpan», – degen sóz tústi. 2Iliyas Axabtıń aldına barıw ushın ketti.

Sol waqıtta Samariyada kúshli asharshılıq húkim súrip turǵan edi.

3Sonlıqtan Axab saray basqarıwshısı Obadiyanı shaqırdı. Obadiya Jaratqan Iyeden qattı qorqatuǵın edi. 4Izabel Jaratqan Iyeniń payǵambarların qırıp taslaǵan waqıtta, Obadiya júz payǵambardı alıp ketip, eliw-eliwden úńgirlerge jasırdı da, olardı nan hám suw menen támiyinlep turǵan edi. 5Axab Obadiyaǵa:

– Úlke boylap, barlıq bulaqlar menen saylardı kórip shıq. Bálkim, at hám ǵashırlarımızdı baǵıw ushın bir jerden ot-shóp tabılıp, olardı aman saqlap qalarmız, – dedi. 6Olar aylanıp shıǵıw ushın, jerdi bólisip alǵannan soń, ekewi eki jaqqa qaray jolǵa tústi.

7Obadiya ketip baratırıp, jolda ózine qaray kiyatırǵan Iliyastı kórdi. Ol Iliyastı tanıp, et betinen jıǵılıp, tájim etip:

– Mırzam Iliyas, bul sizbisiz? – dedi.

8Iliyas oǵan:

– Awa, bul men. Mırzańa barıp: «Iliyas usı jerde», – dep ayt, – dedi.

9Biraq Obadiya Iliyasqa bılay dedi:

– Qulıńız bolǵan meni óltiriw ushın Axabtıń qolına tapsıratuǵınday, men ne gúna isledim? 10Siziń Qudayıńız, tiri Jaratqan Iye haqı ant ishemen: taqsırım sizdi izlew ushın adam jibermegen birde bir xalıq yaki patshalıq qalmadı. Ol: «Iliyas bul jerde joq», – degen hár bir xalıq hám patshalıqlarǵa sizdi taba almaǵanı haqqında ant ishtirdi. 11Al siz bolsańız, endi maǵan ózińizdiń usı jerde ekenligińizdi mırzańa ayt dep atırsız. 12Men siziń janıńızdan ketiwden-aq, Jaratqan Iyeniń Ruwxı sizdi men bilmeytuǵın bir jerge alıp baradı. Men barıp, Axabqa xabar bergenimde, ol kelip, sizdi tappay qalsa, meni óltiredi. Al qulıńız bolǵan men balalıǵımnan Jaratqan Iyeden qorqıp jasap keldim. 13Izabel Jaratqan Iyeniń payǵambarların qırıp taslap atırǵanda, meniń ne islegenimnen, mırzam, siziń xabarıńız joq pa? Men Jaratqan Iyeniń júz payǵambarın eliw-eliwden úńgirlerge jasırdım, olardı nan hám suw menen támiyinlep turdım. 14Endi siz bolsańız maǵan: «Mırzańa barıp: „Mine, Iliyas usı jerde“, – dep ayt», – deysiz. Ol meni óltiredi-ǵo.

15Iliyas Obadiyaǵa:

– Men dárgayında turǵan Álemniń Jaratqan Iyesiniń tiriligi haqı ant ishemen: búgin men sózsiz oǵan kórinemen, – dedi.

Iliyas Karmel tawında

16Obadiya Axabqa barıp, onı waqıyadan xabardar etti. Sonda Axab Iliyastı qarsı alıwǵa ketti. 17Axab Iliyastı kórgende:

– Háy, Izraildı bálege duwshar etken adam, bul senbiseń?! – dedi.

18Iliyas oǵan bılay dedi:

– Izraildı bálege duwshar etken men emes, al Jaratqan Iyeniń buyrıqlarına boysınbay, Baaldıń músinlerine xızmet etip, Izraildı bálege duwshar etken siz hám siziń úy-ishińiz boladı. 19Endi barıp, xabar jiberiń: pútkil Izrail xalqı, Izabeldiń dasturxanınan iship-jeytuǵın Baaldıń tórt júz eliw payǵambarı hám Asheranıń tórt júz payǵambarı Karmel tawına, meniń janıma jıynalsın.

20Axab xabar jiberip, pútkil Izrail xalqın hám payǵambarlardı Karmel tawına jıynadı. 21Iliyas xalıqtıń aldına shıǵıp:

– Qashanǵa deyin, eki kemeniń basın uslap júresiz? Eger Jaratqan Iyeni Quday dep bilseńiz, Onıń izine eriń. Al eger Baaldı Quday dep bilseńiz, onda onıń izine eriń, – dedi.

Biraq xalıq Iliyasqa hesh qanday juwap bermedi. 22Iliyas sózin dawam etip bılay dedi:

– Jaratqan Iyeniń payǵambarlarınan jalǵız men qaldım. Al Baaldıń tórt júz eliw payǵambarı bar. 23Bizlerge eki buǵa alıp keliń. Birewin Baaldıń payǵambarları tańlap alıp, shalsın hám onı maydalap otınnıń ústine qoysın. Biraq otındı jaqpasın. Al ekinshi buǵanı men shalıp tayarlap, otınnıń ústine qoyaman. Biraq otındı jaqpayman. 24Keyin sizler óz qudayıńızdıń atın aytıp shaqırıń, men de Jaratqan Iyeniń atın aytıp shaqıraman. Sonda kimniń qudayı ot arqalı juwap berse, sol – Quday boladı.

Pútkil xalıq:

– Yaqshı, solay bolsın, – dep juwap berdi.

25Iliyas Baaldıń payǵambarlarına:

– Sizler kópsiz. Sonlıqtan dáslep sizler buǵanıń birewin tańlap alıp, tayarlańlar hám qudayıńızdıń atın aytıp shaqırıńlar. Biraq otındı jaqpańlar, – dedi.

26Olar ózlerine berilgen buǵanı alıp, tayarlaǵannan soń, azannan túske shekem: «Háy Baal, bizlerge juwap ber», – dep Baaldıń atın aytıp shaqırdı. Biraq hesh bir dawıs ta, juwap ta bolmadı. Sonda olar ózleri qurǵan qurbanlıq orın átirapında sekire basladı. 27Tús bolǵanda, Iliyas:

– Qattı baqırıp, shaqırıń! Óytkeni ol quday-ǵo. Bálkim, ol oyǵa shúmip ketken, yamasa bir nárse menen bánt shıǵar, yaki saparda shıǵar. Bálkim, uyıqlap atırǵan bolıp, onı oyatıw kerek shıǵar, – dep olardıń ústinen kúle basladı.

28Olar qattı baqırdı. Dástúrleri boyınsha, ózlerine pıshaq hám nayza suǵıp, qan aǵızıp, denelerin jaraqatladı. 29Olar tús awǵannan baslap, keshki qurbanlıq beriletuǵın waqıtqa shekem jinlilenip baqıra berdi. Biraq saza da, belgi de, juwap ta bolmadı.

30Sonda Iliyas pútkil xalıqqa:

– Meniń janıma kelińler, – dedi.

Pútkil xalıq Iliyastıń janına keldi. Ol Jaratqan Iyeniń buzılǵan qurbanlıq ornın qayta tikledi. 31Iliyas Yaqıptıń ullarınan kelip shıqqan urıwlardıń sanı boyınsha on eki tas aldı. Sebebi Jaratqan Iyeden Yaqıpqa: «Seniń atıń Izrail boladı», – degen sóz túsken edi. 32Iliyas bul taslardan Jaratqan Iyeniń atına arnap qurbanlıq orın qurdı hám onıń dógeregine eki sea ▼

▼ Eki sea – bir sea shama menen 7,5 l.

dán sıyatuǵın or qazdı. 33Sońınan otınlardı qaladı hám buǵanı bóleklep, otınnıń ústine qoydı da:

– Tórt gúze suw ákelip, jandırılatuǵın qurbanlıq penen otınnıń ústine quyıńlar, – dedi. 34Keyin ol:

– Jáne solay isleńler, – dedi. Olar solay isledi. Keyin jáne:

– Úshinshi ret te solay isleńler, – dedi. Olar úshinshi ret te solay isledi. 35Suw qurbanlıq orınnıń dógeregine aǵıp, or da suwǵa toldı.

36Keshte, qurbanlıq beriletuǵın waqıtta, Iliyas payǵambar qurbanlıq orınǵa jaqınlap, bılay dep duwa etti: «Ibrayımnıń, Ísaqtıń hám Izraildıń Qudayı Jaratqan Iye! Búgin Izrailda Ózińniń Quday ekenińdi, meniń de Seniń qulıń ekenimdi hám bulardıń hámmesin Seniń buyrıqlarıń boyınsha islegenimdi bildire gór! 37Jaratqan Iye, meni esitip, maǵan juwap ber. Bul xalıqqa Ózińniń Quday ekenińdi hám olardıń júreklerin qaytadan Ózińe qaratıp atırǵanıńdı bildire gór!»

38Sol waqıtta Jaratqan Iyeniń otı tústi. Túsken ot jandırılatuǵın qurbanlıqtı, otındı, taslardı hám topıraqtı jandırıp jiberip, ordaǵı suwdı da jalmap ketti.

39Pútkil xalıq bunı kórgende, et betinen jerge jıǵılıp: «Jaratqan Iye – Quday, Jaratqan Iye – Quday!» – dep baqırıstı.

40Sonda Iliyas olarǵa:

– Baaldıń payǵambarların uslap alıńlar, hesh biri qashıp ketpesin! – dep buyırdı. Olar uslap alındı. Iliyas olardı Kishon sayına alıp barıp, sol jerde óltirdi.

Qurǵaqshılıqtıń tamam bolıwı

41Bunnan keyin, Iliyas patsha Axabqa:

– Barıp, iship-jeń. Sebebi kúshli jawınnıń dawısı esitilip tur, – dedi. 42Axab awqatlanıwǵa ketti. Iliyas Karmel tawınıń tóbesine shıqtı hám basın eki dizesiniń arasına tıǵıp, jerge qarap otırdı. 43Keyin xızmetshisine:

– Barıp, teńiz tárepke qara, – dedi.

Xızmetshisi barıp, teńizge qaradı da:

– Hesh nárse joq, – dedi.

Iliyas xızmetshisin jeti ret teńiz tárepke qarap keliw ushın jiberdi. 44Jetinshi rette xızmetshisi:

– Teńizden úlkenligi adamnıń alaqanınday bir bult kóterilip kiyatır, – dedi.

Sonda Iliyas:

– Axabqa barıp ayt, arbasın jegip tez qaytsın, jawında qalıp qoymasın, – dedi.

45Sol waqıtta, aspandı qalıń bult qaplap, samal esti hám nóser jawın jawa basladı. Axab arbasına mindi de, Izreelge ketti. 46Jaratqan Iyeniń qolı Iliyastıń ústinde boldı. Ol belin bekkem buwdı da, Axabtıń aldına túsip, Izreelge shekem juwırıp bardı.