‏ 1 Samuel 14

Ionatannıń mártligi

1Bir kúni Shauldıń ulı Ionatan óz nókerine:

– Júr, arǵı táreptegi filistlerdiń ordasına óteyik, – dedi. Biraq Ionatan bunı ákesine aytpadı. 2Shaul Giba qalası janındaǵı Migronda bir anar aǵashınıń sayasında otırǵan bolıp, onıń janında altı júzge shamalas adamı bar edi. 3Efod kiygen Axiya da sol jerde edi. Axiya Ixabodtıń aǵası Axitubtıń ulı, Pinexastıń aqlıǵı, Shiloda Jaratqan Iyeniń ruwxaniyi bolǵan Eliydiń shawlıǵı edi. Xalıq Ionatannıń ketkenin sezbey qaldı. 4Ionatan filistlerdiń ordasına ótiwdi rejelestirgen ótkeldiń eki tárepinde de jartaslar bolıp, olardıń birewi Boses, ekinshisi Senne dep atalatuǵın edi. 5Jartaslardıń birewi arqada bolıp, Mixmasqa, ekinshisi qublada bolıp, Gibaǵa qarap turǵan edi.

6Ionatan nókerine:

– Júr, sol súnnetsizlerdiń ordasına barayıq. Bálkim, Jaratqan Iye bizlerge járdem berer. Sebebi kópshilik penen de, azshılıq penen de Jaratqan Iyeniń jeńiske erisiwine hesh nárse tosqınlıq jasay almaydı, – dedi.

7Nóker oǵan:

– Ne oylasańız, sonı isleń. Baslań, qayaqqa barıwdı maqul kórseńiz de, men siz benen birgemen, – dep juwap berdi.

8Sonda Ionatan bılay dedi:

– Bizler sol adamlar betke óteyik, olar bizlerdi kórsin. 9Eger olar bizlerge: «Janıńızǵa barǵanımızsha, toqtap turıń», – dese, turǵan jerimizde qalıp, olarǵa qaray kóterilmeymiz. 10Eger olar: «Janımızǵa kelińler», – dese, bizler kóterilemiz. Sebebi bul – bizler ushın Jaratqan Iyeniń filistlerdi bizlerge táslim etetuǵının bildiretuǵın belgi boladı.

11Solay etip, olar ekewi de filistlerdiń áskerlerine kórindi. Sonda filistler:

– Qarańlar, evreyler jasırınǵan shuqırlarınan shıǵa basladı, – dedi. 12Sońınan olar Ionatanǵa hám onıń nókerine:

– Berman kelińler, sizlerge bir nárse aytajaqpız, – dep baqırdı.

Sonda Ionatan óz nókerine:

– Meniń izimnen er, Jaratqan Iye olardı izraillılarǵa táslim etti, – dedi. 13Ionatan ayaq-qolları menen tırmasıp, órmeley basladı. Nókeri de oǵan erdi. Ionatan filistlerdi urıp qulata berdi, nókeri de olardı óltire berdi. 14Ionatan hám onıń nókeri bul birinshi hújim waqtında, eki ógiz bir kúnde súretuǵın atız maydanınıń yarımınday jerde jigirmaǵa jaqın adamdı óltirdi. 15Qır daladaǵı ordada hám pútkil filist xalqı arasında qorqınısh húkim súrdi. Áskerler menen tonawshı toparlar da qattı qaltırastı. Jer de silkindi. Bul Quday jibergen qorqınısh edi.

Filistler ústinen jeńis

16Benyamin jeriniń Giba qalasında Shauldıń gúzetshileri sansız filist áskerleriniń tarap, ján-jaqqa qashıp baratırǵanın kórdi. 17Sonda Shaul janındaǵılarǵa:

– Áskerlerdi barlap shıǵıp, kimniń joq ekenin bilińler, – dedi. Olar barlap shıqqanda, Ionatan menen onıń nókeriniń joq ekenligi málim boldı. 18Shaul Axiyaǵa:

– Qudaydıń sandıǵın alıp kel, – dedi. Sol waqıtta Qudaydıń sandıǵı Izrail xalqında edi.

19Shaul ruwxaniy menen sóylesip atırǵan waqıtta, filistlerdiń ordasındaǵı ala-pasırlı jáne de háwij alǵan edi. Shaul ruwxaniyge:

– Sandıqtı ákelmey-aq qoy, kerek emes, – dedi. 20Sońınan Shaul hám onıń janındaǵı áskerlerdiń hámmesi toplanıp, sawash maydanına ketti. Ol jerde ullı ala-pasırlı júz berip, filistler bir-birine qılısh sermep atırǵan edi. 21Burın filistler tárepine ótip, olardıń ordasında bolǵan evreyler de saptan shıǵıp, Shaul menen Ionatannıń janındaǵı Izrail áskerlerine qosıldı. 22Efrayımnıń tawlı úlkesinde jasırınıp júrgen izraillılar da filistlerdiń qashıp atırǵanın esitkende, sawash maydanına shıǵıp, filistlerdi quwa basladı. 23Solay etip, Jaratqan Iye sol kúni izraillılardı jeńiske eristirdi. Sawash Beyt-Awenniń arǵı tárepine shekem jayıldı.

24Sol kúni izraillılar qattı sharshaǵan edi. Sebebi Shaul: «Keshke shekem, men dushpanlarımnan ósh almaǵanımsha, duz tatqan hár bir adamǵa nálet jawsın», – degen shárt qoyıp, xalıqqa ant ishtirgen edi. Sonlıqtan hesh kim hesh nárse jemegen edi. 25Áskerler toǵayǵa ketti. Ol jerde aǵıp atırǵan pal bar edi. 26Olar toǵayǵa kirgende, aǵıp atırǵan palǵa kózleri tússe de, ishken antınan qorqqanlıqtan, hesh biri palǵa qol tiygizbedi. 27Biraq Ionatan ákesiniń áskerlerge ant ishtirgenin esitpegen edi. Ol qolındaǵı tayaǵın sozıp, ushın uyadaǵı palǵa batırıp aldı. Ol paldı tatıp kóriwden-aq, kózleri shayday ashıldı. 28Sonda sol jerdegilerdiń biri oǵan:

– Ákeń áskerlerge: «Eger búgin kim de kim duz tatsa, oǵan nálet jawsın», – dep ant ishtirgen edi. Sonlıqtan da áskerler haldan tayǵan, – dedi.

29Ionatan oǵan:

– Ákem eldi awır awhalǵa salıp qoyǵan eken. Qarańlar, mına paldan az-maz tatıp kórip edim, kózlerim shayday ashıldı. 30Búgin xalıq dushpanlarınan oljaǵa alǵan azıq-awqattan jegende, júdá jaqsı bolar edi. Sonda filistler bunnan da úlkenirek qırǵınǵa ushıraǵan bolar ma edi? – dedi.

31Sol kúni izraillılar filistlerdi Mixmastan Ayyalonǵa shekem jeńiliske ushırattı. Xalıq qattı haldan taydı. 32Sonlıqtan olar oljalaǵan mallarına taslanıp, qoylardı, ógizlerdi hám baspaqlardı sol jerde-aq soyıp, qanın aǵızbastan jedi. 33Sonda Shaulǵa: «Qara, xalıq góshti qanı menen jep, Jaratqan Iyege qarsı gúna islep atır», – dep xabarladı. Shaul adamlarǵa:

– Opasızlıq qıldıńlar. Házir-aq maǵan úlken bir tastı domalatıp alıp kelińler, – dedi. 34Sońınan ol jáne:

– Adamlar arasına barıp aytıńlar: ózleriniń ógizlerin hám qoyların maǵan alıp kelip, usı jerde soyıp jesin. Góshti qanı menen jep, gúna islemesin, – dedi.

Sol kúni túnde hár bir adam óziniń ógizin alıp kelip, sol jerde soydı. 35Shaul Jaratqan Iyege arnap qurbanlıq ornın qurdı. Bul Shauldıń Jaratqan Iyege arnap qurǵan birinshi qurbanlıq ornı edi.

36Shaul adamlarına:

– Kelińler, búgin túnde filistlerdiń izinen quwıp, tań atqansha malların tartıp alayıq. Olardıń birde birewin tiri qaldırmayıq, – dedi.

Olar Shaulǵa:

– Neni maqul kórseńiz, sonı isleń, – dedi.

Biraq ruwxaniy:

– Kelińler, Jaratqan Iyeden sorayıq, – dedi. 37Shaul Qudaydan:

– Filistlerge hújim qıla bereyin be? Olardı izraillılarǵa táslim qılasań ba? – dep soradı. Biraq Quday sol kúni juwap bermedi. 38Sonda Shaul bılay dedi:

– Háy, pútkil xalıq basshıları! Berman kelińler, búgin qanday gúna islengenin anıqlayıq. 39Izraildı qutqarǵan tiri Jaratqan Iye haqı ant ishemen: eger bul gúnaǵa jol ashqan ulım Ionatan bolsa da, ol sózsiz óltiriledi.

Biraq hesh kim úndemedi. 40Shaul pútkil izraillılarǵa:

– Sizler bir tárepte turıńlar, men ulım Ionatan menen ekinshi tárepte turaman, – dedi.

Adamlar oǵan:

– Neni maqul kórseńiz, sonı isleń, – dep juwap berdi.

41Shaul Izraildıń Qudayı Jaratqan Iyege:

– Maǵan durıs juwaptı ber, – dedi. Shek Ionatan menen Shaulǵa tústi, al xalıq aqlandı. 42Sonda Shaul:

– Endi ulım Ionatan ekewimizdiń aramızǵa shek taslań, – dedi. Bul ret shek Ionatanǵa tústi. 43Sonda Shaul Ionatannan:

– Maǵan aytshı, sen ne islediń? – dep soradı.

Ionatan ákesine:

– Men qolımdaǵı tayaqtıń ushı menen azǵantay pal alıp jegen edim. Mine, endi men óliwim kerek, – dedi.

44Shaul oǵan:

– Ionatan, sen sózsiz óleseń. Eger men seni óltirtpesem, Quday meni jazalaǵan ústine jazalasın, – dedi.

45Biraq xalıq Shaulǵa:

– Izraildı úlken jeńiske eristirgen Ionatandı óltirmekshimiseń? Hasla! Tiri Jaratqan Iye haqı ant ishemiz: onıń shashınıń bir talına da zıyan tiymeydi. Sebebi ol búgin ne islegen bolsa da, Qudaydıń járdemi menen isledi, – dedi.

Solay etip, xalıq Ionatandı ólimnen qutqarıp qaldı.

46Bunnan soń, Shaul filistlerdi quwıwdan waz keshti. Filistler de óz jerlerine qaytıp ketti.

47Shaul Izrailǵa patsha bolǵannan soń, átiraptaǵı dushpanlarına: moab, ammon, edom xalıqlarına, Soba patshalarına hám filistlerge qarsı urıstı. Ol hámme jerde jeńiske eristi. 48Ol mártlershe urısıp, amaleklerdi jeńdi hám izraillılardı tonawshılardıń qolınan qutqardı.

Shauldıń xojalıǵı

49Shauldıń ullarınıń atı Ionatan, Ishwiy ▼

▼ Ishwiy – basqa jerlerde «Eshbaal» yamasa «Ish-Boshet» dep te aytıladı.

hám Malkiy-Shua edi. Onıń eki qızı bolıp, úlkeniniń atı Merab, kishkenesiniń atı Mixal edi. 50Al hayalınıń atı Axinoam bolıp, ol Aximaastıń qızı edi. Shauldıń ákesiniń tuwısqanı Nerdiń ulı Abner Shauldıń sárkárdası edi. 51Abnerdiń ákesi Ner hám Shauldıń ákesi Kish tuwısqan bolıp, olar Abieldiń ulları edi. 52Shauldıń pútkil ómiri dawamında filistler menen qatal urıslar bolıp turdı. Shaul qay jerde batır hám jawınger adamdı kórse, onı óz xızmetine aldı.