2Ch 9 | KaaIBT22L | STEP | Sheba hayal patshası Sulaymannıń arttırǵan dańqı tuwralı esitip, onı jumbaqlar menen sınaw ushın, xosh iyisli zatlar, kóp muǵdarda altın hám qımbatbaha taslar júklengen úlken bir kárwandı baslap Erusalimge keldi. Ol kewlinde bar bolǵan hámme nársesin Sulayman menen bólisti.

‏ 2 Chronicles 9

Sheba hayal patshasınıń Sulaymanǵa keliwi

1 Sheba ^{▼▼ Sheba – Arabiyanıń qubla tárepinde jaylasqan el.} hayal patshası Sulaymannıń arttırǵan dańqı tuwralı esitip, onı jumbaqlar menen sınaw ushın, xosh iyisli zatlar, kóp muǵdarda altın hám qımbatbaha taslar júklengen úlken bir kárwandı baslap Erusalimge keldi. Ol kewlinde bar bolǵan hámme nársesin Sulayman menen bólisti. 2 Sulayman hayal patshanıń hámme sorawlarına juwap berdi. Sorawlarda patsha túsindire almastay hesh nárse joq edi. 3 Sheba hayal patshası Sulaymannıń danalıǵın, ol qurdırǵan saraydı kórdi. 4 Ol jáne patshanıń dasturxanındaǵı taǵamların, wázirleriniń otırıs-turısın, xızmetshileriniń xızmetin hám olardıń kiyimlerin, sharap quyıwshıların hám olardıń kiyimlerin, onıń Jaratqan Iyeniń Úyinde bergen jandırılatuǵın qurbanlıqların kórgende, artıq ózin uslap tura almadı.

5 Ol patshaǵa bılay dedi:

– Siziń islerińiz hám danalıǵıńız haqqında óz elimde esitkenlerim ıras eken. 6 Biraq men kelip, óz kózlerim menen kórmegenshe, sol sózlerge isenbegen edim. Maǵan siziń danalıǵıńızdıń yarımın da aytpaǵan eken. Siz esitkenimnen de artıq ekensiz. 7 Siziń adamlarıńız hám xızmetshilerińiz qanshelli baxıtlı! Olar bárqulla aldıńızda turıp, danalıǵıńızdı tıńlay aladı. 8 Sizge kewli tolıp, sizdi Qudayıńız Jaratqan Iyege xızmet etiw ushın patsha etip Óz taxtına otırǵızǵan Qudayıńız Jaratqan Iyege alǵıslar bolsın! Qudayıńız Izraildı máńgige bekkemlew ushın, onı súygenligi sebepli, ádalattı hám tuwrılıqtı júzege asırıwıńız ushın sizdi patsha etip qoydı.

9 Sheba hayal patshası Sulayman patshaǵa bir júz jigirma talant altın, júdá kóp muǵdarda xosh iyisli zatlar hám qımbatbaha taslar sawǵa etti. Sheba hayal patshasınıń patsha Sulaymanǵa sawǵa etkenindey dárejede sapalı xosh iyisli zatlar hesh qashan alıp kelingen emes.

10 Xiram menen Sulaymannıń Ofirden altın alıp kelgen adamları da sol jerden sapalı arsha aǵashların hám qımbatbaha taslar alıp keldi. 11 Patsha sapalı arsha aǵashlarınan Jaratqan Iyeniń Úyi hám óziniń sarayı ushın teksheler, qosıqshılar ushın lira hám arfa saz ásbapların isletti. Búginge deyin Yahuda elinde bunday sapalı arsha aǵashın hesh kim hesh qashan kórmegen edi.

12 Sulayman Sheba hayal patshasına óziniń ákelgeninen de kóbirek sawǵalar berdi. Bunnan tısqarı, ol hayal patshaǵa soraǵan hám qálegen nárseleriniń hámmesin berdi. Keyin, hayal patsha adamları menen birge óz eline qaytıp ketti.

Sulayman patshanıń baylıǵı

13 Hár jılı Sulaymanǵa kelip turatuǵın altınnıń muǵdarı altı júz alpıs altı talant edi. 14 Bunnan tısqarı, usaqlap satıwshılar, sawdagerler hám Arabstannıń barlıq patshaları menen Izrail úlkeleriniń hákimleri Sulaymanǵa altın hám gúmis alıp keletuǵın edi.

15 Patsha Sulayman eki júz úlken qalqan isletip, olardı altın menen qaplattı. Hár bir qalqanǵa altı júz shekel altın jumsaldı. 16 Jáne altınnan hár biri úsh júz shekel keletuǵın úsh júz kishkene qalqan isletti. Patsha bul qalqanlardı Lebanon toǵayı dep atalatuǵın imaratqa qoydı.

17 Ol jáne pildiń súyeginen úlken taxt isletip, onı sap altın menen qaplattı. 18 Taxttıń altı tekshesi hám taxtqa bekitilgen altın taban tiregishi bar edi. Taxttıń otırǵıshınıń eki tárepinde shıǵanaq qoyǵıshı hám onıń janında eki arıslannıń músini bar edi. 19 Taxttıń altı tekshesiniń hár biriniń eki tárepinde bir-birden on eki arıslannıń músini tur edi. Hesh bir patshalıqta bunday nárse joq edi. 20 Patsha Sulaymannıń ishimlik ishetuǵın ıdısları altınnan islendi. Lebanon toǵayı dep atalatuǵın imarattaǵı hámme ıdıslar da altınnan islengen edi. Sebebi Sulaymannıń waqtında gúmis qádirsiz bolıp qalǵan edi. 21 Teńizde Xiramnıń adamlarınıń basshılıǵında Sulaymannıń úlken sawda kemeleri bar edi. Bul kemeler úsh jılda bir márte qaytıp keletuǵın hám sonda altın, gúmis, pil súyegi, maymıllar hám tawıs qusların alıp keletuǵın edi.

22 Patsha Sulayman baylıqta hám danalıqta dúnyanıń barlıq patshalarınan ústin boldı. 23 Qudaydıń Sulaymanǵa bergen danalıǵın tıńlaw ushın, jer betindegi barlıq patshalar onı kóriwge qushtar edi. 24 Onı kóriwge kelgenlerdiń hár biri hár jılı sawǵa ushın gúmis hám altın ıdıslar, kiyimler, qural-jaraqlar, xosh iyisli zatlar, at hám ǵashırlar alıp kelip turdı.

25 Sulaymannıń atları menen sawash arbalarına arnalǵan tórt mıń qorası hám on eki mıń atı bar edi. Olardıń bir bólegin sawash arbaları ushın ajıratılǵan qalalarǵa, bir bólegin óziniń janına, Erusalimge jaylastırdı. 26 Sulayman Evfrat dáryasınan filistlerdiń jerine hám Mısır shegarasına deyingi barlıq patshalıqlar ústinen húkimdarlıq etti. 27 Patsha Erusalimde gúmisti ápiwayı taslarǵa teń qılıp qoydı. Al kedr aǵashı júdá kóp bolǵanlıqtan, batıstaǵı taw eteklerinde ósetuǵın jabayı ánjir aǵashına teń bolıp qaldı. 28 Sulaymannıń atları Mısırdan hám basqa barlıq úlkelerden alıp kelinetuǵın edi.

Sulaymannıń ólimi

29 Sulaymannıń basqa isleri basınan aqırına deyin, Natan payǵambardıń tariyx kitabında, shilolı Axiya payǵambardıń payǵambarshılıqlarında hám wáliy Iddonıń Nabat ulı Yarobam tuwralı kórgen ayanı bayan etilgen jazıwlarda jazılǵan. 30 Sulayman Erusalimde pútkil Izrail ústinen qırıq jıl patshalıq etti. 31 Keyin Sulayman ólip, ata-babalarına qosıldı hám ákesi Dawıttıń qalasına jerlendi. Onıń ornına ulı Rexabam patsha boldı.