Deu 21 | KaaIBT22L | STEP | «Qudayıńız Jaratqan Iye sizlerge múlik etip berip atırǵan elde dalada jatırǵan bir óli dene tabılsa hám onı kimniń óltirgeni belgisiz bolsa,

‏ Deuteronomy 21

Kimniń óltirgeni biymálim óliler haqqında

1 «Qudayıńız Jaratqan Iye sizlerge múlik etip berip atırǵan elde dalada jatırǵan bir óli dene tabılsa hám onı kimniń óltirgeni belgisiz bolsa, 2 aqsaqallarıńız hám qazılarıńız barıp, sol óliniń dógeregindegi jaqın qalalardıń aralıǵın ólshep shıqsın. 3 Ólige jaqın bolǵan qalanıń aqsaqalları ele jumısqa qosılmaǵan, moyıntırıq taǵılmaǵan bir qashardı alsın. 4 Qala aqsaqalları qashardı jeri súrilmegen, ǵálle egilmegen hám ishinde hámme waqıtta suw aǵıp turatuǵın bir sayǵa alıp barsın. Sol sayda qashardıń moynın sındırsın. 5 Lebiyli ruwxaniyler de sol jerge barsın. Óytkeni Qudayıńız Jaratqan Iye Maǵan xızmet etsin hám Meniń atım menen xalıqtı jarılqasın dep, Lebiy urıwın tańlap aldı. Hár túrli jánjellerdi hám bir-birewge zorlıq qılıw máselelerin olar sheshedi. 6 Óli dene tabılǵan jerge eń jaqın bolǵan qalanıń aqsaqalları sayda moynı sındırılǵan qashardıń ústine qolların juwıp, 7 bılay dep aytsın: „Bul adamnıń qanın tókken bizlerdiń qollarımız emes, bunı kimniń qılǵanın da kórmedik. 8 Jaratqan Iye, Óziń Mısırdan azat etken xalqıń izraillılardı keshire gór. Xalqıń Izraildı ayıpsız tógilgen qanǵa juwapker qılma“. Sonnan keyin, olar tógilgen qannıń juwapkershiliginen azat boladı. 9 Sonda Jaratqan Iyeniń názerinde tuwrı islerdi qılǵan bolasız, arańızdaǵı ayıpsız qandı tógiw gúnasınan ózlerińizdi tazalaysız».

Tutqınǵa túsken qızǵa úyleniw haqqında

10 «Qudayıńız Jaratqan Iye sawashta dushpanlarıńızdı sizlerge táslim qılǵanda hám sizler olardı tutqın qılǵanıńızda, 11 olardıń arasınan sulıw bir qızdı kórip, unatıp qalsańız, onda oǵan úyleniwińizge boladı. 12 Sol qızdı úyińizge ákeliń. Qız shashın qırqıp, tırnaqların alıp taslasın. 13 Ol ústindegi tutqınlıq kiyimin almastırsın hám bir ay dawamında áke-sheshesin joqlap, úyińizde jasasın. Keyin jigit qızǵa jaqınlap, oǵan kúyew, qız onıń hayalı boladı. 14 Eger keyinirek qız jigitke unamay qalsa, onı azat qılıp jibersin. Sol qızdı hayal bolıwǵa májbúrlegeni ushın, onı pulǵa satpasın hám oǵan qul sıpatında qatnas jasamasın».

Tuńǵısh uldıń miyraslıq huqıqı

15 «Eger bir adamnıń eki hayalı bolsa, ol birewin súyip, ekinshisin jaqsı kórmese, ekewi de oǵan bir uldan tuwıp berse, tuńǵısh ulı jaqsı kórmeytuǵın hayalınıń balası bolsa, 16 onda ol adam mal-múlkin ullarına miyras etip bólistirgen kúni jaqsı kórgen hayalınıń balasın ústin qoyıp, oǵan tuńǵıshlıq huqıqın bermesin. 17 Jaqsı kórmeytuǵın hayalınıń balasın tuńǵısh ul dep tán alsın hám oǵan barlıq mal-múlkinen eki ese etip miyras bersin. Óytkeni sol ul ákesiniń belindegi kúshtiń birinshi jemisi boladı. Tuńǵıshlıq huqıq oǵan tiyisli».

Boysınbaytuǵın ul

18 «Eger de bir adamnıń tentek, qaysar, ata-anasına boysınbaytuǵın, onı qansha jazalasa da, tıńlamaytuǵın bir ulı bolsa, 19 onda ata-anası onı uslap, qala dárwazasında másele sheshetuǵın qala aqsaqallarınıń aldına alıp kelsin. 20 Balanıń ata-anası olarǵa bılay dep aytsın: „Ulımız tentek hám boysınbaydı. Bizlerdiń sózlerimizge qulaq salmaydı. Ol tamaqsaw hám máskúnem“. 21 Sonnan keyin, qalanıń barlıq adamları sol balanı tas boran qılıp óltirsin. Solay etip, arańızdaǵı jawızlıqtı joq qılıńlar. Pútkil Izrail xalqı bul haqqında esitip, qorqatuǵın boladı».

Hár túrli nızamlar

22 «Eger bir adam ólim jazasına tartılatuǵın gúna islese, sizler onı óltirip, aǵashqa asıp qoysańız, 23 óli deneni tún boyı aǵashta asıwlı qaldırmań. Onı sol kúni jerleńler. Óytkeni aǵashqa asılǵan adam Quday tárepinen náletlengendur. Qudayıńız Jaratqan Iye sizlerge múlik etip berip atırǵan eldi haramlamańlar».