Deu 4 | KaaIBT22L | STEP | «Endi, háy Izrail, men sizlerge úyretetuǵın qaǵıydalar hám nızamlarǵa qulaq salıńlar. Ómirge iye bolıw ushın hám ata-babalarıńızdıń Qudayı Jaratqan Iyeniń ózlerińizge berip atırǵan jerine kirip, onı múlik etiwińiz ushın, bulardı orınlańlar.

‏ Deuteronomy 4

Muwsanıń Izrail xalqın Qudayǵa boysınıwǵa shaqırıwı

1 «Endi, háy Izrail, men sizlerge úyretetuǵın qaǵıydalar hám nızamlarǵa qulaq salıńlar. Ómirge iye bolıw ushın hám ata-babalarıńızdıń Qudayı Jaratqan Iyeniń ózlerińizge berip atırǵan jerine kirip, onı múlik etiwińiz ushın, bulardı orınlańlar. 2 Men sizlerge jetkerip atırǵan buyrıqlarǵa hesh nárse qospańlar, hesh nárse alıp ta taslamańlar! Qudayıńız Jaratqan Iyeniń sol buyrıqlarına ámel qılıńlar!

3 Jaratqan Iyeniń Baal-Peorda neler islegenin óz kózińiz benen kórdińiz. Qudayıńız Jaratqan Iye Peordaǵı Baaldıń izine ergen hár bir adamdı sizlerdiń arańızdan joq qıldı. 4 Qudayıńız Jaratqan Iyege sadıq qalǵanlar búgin de tiri.

5 Mine, Qudayım Jaratqan Iyeniń buyrıǵı boyınsha men sizlerge qaǵıyda hám nızamlar berdim. Solay etip, múlik etiw ushın baratuǵın elde usılarǵa ámel qılıńlar. 6 Usılardı orınlasańız, basqa xalıqlar sizlerdiń qanday danalıqqa hám aqıl-parasatqa iye ekenińizdi kóredi. Olar usı qaǵıydalardı esitip: „Bul ullı xalıq shınında da dana hám aqıl-parasatlı eken!“deydi. 7 Qudayımız Jaratqan Iyeni qashan shaqırsaq ta, Ol bizlerge jaqın. Qudayı ózlerine usınday jaqın bolǵan basqa bir ullı xalıq bar ma? 8 Búgin men sizlerge bergen usı nızam sıyaqlı ádil qaǵıydaları hám nızamları bar basqa bir ullı xalıq bar ma?

9 Abaylı bolıńlar, kózlerińiz benen kórgenlerińizdi umıtpay, ómirińiz dawamında júregińizde saqlańlar. Bulardı balalarıńızǵa hám balalarıńızdıń balalarına aytıp berińler. 10 Xoreb tawında Qudayıńız Jaratqan Iyeniń aldında turǵan kúnińizdi esleńler. Sol kúni Jaratqan Iye maǵan bılay dep aytqan edi: „Sózlerimdi tıńlawı ushın xalıqtı Meniń aldıma jıyna. Solay etip, olar ómiri dawamında Mennen qorqıwdı úyrensin, balalarına da úyretsin“.

11 Sonda sizler jaqınlasıp, tawdıń eteginde turdıńlar. Taw bolsa, aspanǵa deyin kóterilip turǵan ot hám qap-qara bultlar menen qarańǵılıqqa qaplanǵan edi. 12 Jaratqan Iye ottıń ishinen sizlerge sóyledi. Sizler aytılǵan sózlerdi esittińiz, biraq Onıń súlderin kórmedińiz. Tek ǵana dawıstı esitken edińiz. 13 Sizlerdiń orınlawıńız ushın Jaratqan Iye Óz kelisimin, yaǵnıy On buyrıqtı bergen edi. Olardı eki tastıń ústine jazdı. 14 Ózlerińiz múlik etip alatuǵın elde orınlawıńız kerek bolǵan qaǵıydalar hám nızamlardı sizlerge úyretiwimdi maǵan buyırdı».

Butqa tabınıwshılıq haqqında eskertiw

15 «Jaratqan Iye Xoreb tawında ottıń ishinen sizlerge sóylegen kúni hesh qanday súlder kórmedińler. Sonıń ushın, qattı abaylı bolıńlar. 16 Jáne, joldan azǵırılıp, ózlerińiz ushın erkektiń yamasa hayaldıń súlderindegi, 17 jerde jasaytuǵın janıwardıń yamasa aspanda ushıp júretuǵın quslardıń súlderindegi, 18 jer bawırlap júriwshi janıwardıń yamasa suwdaǵı balıqtıń súlderindegi hesh qanday but islep almańlar. 19 Sonday-aq, aspanǵa qarap, quyash, ay, juldızlardı – aspan denelerin kórip azǵırılıwǵa túspeńler, olarǵa tabınıp, xızmet etpeńler. Qudayıńız Jaratqan Iye bulardı jer júzindegi basqa xalıqlar ushın arnap qoyǵan. 20 Sizlerge kelsek, Jaratqan Iye búgingidey Óziniń xalqı qılıw ushın, sizlerdi temir eritetuǵın oshaqtıń ishinen – Mısır jerinen alıp shıqtı.

21 Jaratqan Iye sizler sebepli maǵan ǵázeplendi. „Iordan dáryasınıń arǵı jaǵasına ótpeyseń hám Men xalıqqa múlik etip beretuǵın sol jaqsı jerge sen kirmeyseń“, – dep Qudayıńız Jaratqan Iye maǵan ant ishti. 22 Men Iordan dáryasınıń arǵı jaǵına óte almayman, usı jerde ólemen. Biraq sizler Iordannıń arǵı jaǵına ótip, sol jaqsı jerdi múlik etip alasızlar. 23 Sonda abaylı bolıńlar! Qudayıńız Jaratqan Iyeniń sizler menen dúzgen kelisimin umıtpańlar, Ol qadaǵan qılǵan hesh bir zattıń súlderine megzetip, ózlerińizge but islep almańlar. 24 Óytkeni Qudayıńız Jaratqan Iye jandırıp joq qılıp jiberetuǵın ot hám Ol qızǵanıwshı Qudaydur.

25 Sol elde uzaq waqıt jasap, balalı hám aqlıqlı bolǵannan keyin, joldan azǵırılmańlar. Ózlerińiz ushın hár túrli zattıń súlderine megzetip but islep, Qudayıńız Jaratqan Iyeniń názerinde jawız bolǵan islerdi isleseńiz, Onı ǵázeplendiresiz. 26 Búgin sizlerge qarsı jerdi hám aspandı gúwa qılaman: eger maǵan qulaq salmasańız, Iordan dáryasınan ótip, múlik etiw ushın baratuǵın elde sózsiz hám tez ólip ketesizler. Ol jerde uzaq waqıt jasamaysızlar, pútkilley joq bolasızlar. 27 Jaratqan Iye sizlerdi basqa xalıqlardıń arasına tarqatıp jiberedi. Sol xalıqlardıń arasında bazılarıńız ǵana aman qalasızlar. 28 Ol jerde kózi kórmeytuǵın, esitpeytuǵın, jemeytuǵın hám iyis sezbeytuǵın adamzattıń qolınan islengen aǵash hám tas qudaylarǵa tabınatuǵın bolasızlar. 29 Degen menen, sizler Qudayıńız Jaratqan Iyeni shın júregińiz hám jan-tánińiz benen izleseńiz, Onı tabasızlar. 30 Qıyınshılıqqa duwshar bolǵanıńızda hám usılardıń barlıǵı basıńızǵa túskennen keyin barıp, Qudayıńız Jaratqan Iyege qaytasızlar, Onıń sózine qulaq salasızlar. 31 Sebebi Qudayıńız Jaratqan Iye rehimli Qudaydur. Ol sizlerdi taslap ketpeydi, joq qılıp jibermeydi hám ata-babalarıńız benen ant iship dúzgen kelisimin umıtpaydı.

32 Sizler dúnyaǵa kelmesińizden aldınǵı kúnlerdi, Qudaydıń jer júzindegi adamzattı jaratqan kúnnen usı kúnge deyin ótken dáwirdi sorastırıp kórińler. Dúnyanıń bir shetinen ekinshi shetine deyin sorap kóriń, sonday ullı waqıya ulıwma boldı ma eken yamasa kim bolsa da, usıǵan uqsaǵan bir waqıyanı esitti me eken? 33 Sizlerge uqsap, ottıń ishinen sóylegen Qudaydıń dawısın esitip, aman qalǵan basqa bir xalıq bar ma? 34 Qudayıńız Jaratqan Iyeniń Mısırda neler islegenin sizler óz kózińiz benen kórdińiz. Qaysı quday sonday apatlar, káramatlı belgiler, tań qalarlıq isler, sawash, sozılǵan kúshli hám qúdiretli qol, ullı hám qorqınıshlı isler arqalı basqa bir xalıqtıń arasınan ózine bir xalıqtı ayırıp alıw ushın bardı?

35 Jaratqan Iyeniń Quday ekenin hám Onnan basqa quday joq ekenin bilsin, dep bul waqıyalar sizlerge kórsetilgen. 36 Ol sizlerdi tuwrı jolǵa salıw ushın, aspannan dawıslap sóyledi. Jer júzinde Ol sizlerge ullı otın kórsetti. Ottıń ishinen Onıń sózlerin esittińiz. 37 Ol ata-babalarıńızdı súygenlikten hám olardıń urpaǵın tańlaǵanı ushın, sizlerdi ullı kúshi menen Mısırdan Ózi alıp shıqtı. 38 Bundaǵı Onıń maqseti sizlerden kóp hám kúshli bolǵan xalıqlardı aldıńızdan quwıp, olardıń jerlerine kirgizip, búgingidey múlik etiwińiz ushın jerlerin sizlerge beriw edi.

39 Sonıń ushın, búgin Jaratqan Iyeniń aspanda hám jer júzinde Quday ekenin, Onnan basqa quday joq ekenligin bilip alıńlar hám júregińizde saqlańlar. 40 Sizler hám urpaqlarıńız abadan turmıs keshiriwińiz ushın, Qudayıńız Jaratqan Iyeniń máńgige sizlerge berip atırǵan bul jerlerde uzaq jıllar jasawıńız ushın, búgin men sizlerge jetkerip atırǵan Jaratqan Iyeniń qaǵıydalarına hám buyrıqlarına ámel qılıńlar».

Iordan dáryasınıń shıǵıs tárepindegi panalaytuǵın qalalar

41 Sonnan keyin, Muwsa Iordan dáryasınıń shıǵıs tárepinen úsh qalanı ajırattı. 42 Solay etip, aldınnan jawızlıq qılıw niyeti bolmay, bir adamdı abaysızda óltirip qoyǵan adam usı qalalardıń birewine qashıp, óz janın qutqarıp qalıwı múmkin. 43 Bul qalalar mınalar edi: Ruben urıwı ushın tegislikte jaylasqan Beser qalası, Gad urıwı ushın Giladtaǵı Ramot qalası, Menashshe urıwı ushın Bashandaǵı Golan qalası.

Nızamǵa kirisiw

44 Muwsa Izrail xalqına tómendegi nızamlardı berdi. 45 Izraillılar Mısırdan shıqqannan keyin, Muwsanıń olarǵa bergen tártipleri, qaǵıydaları hám nızamları mınalar. 46 Muwsa bulardı Iordan dáryasınıń shıǵıs tárepinde, Beyt-Peordıń qarsı aldındaǵı oypatlıqta bayanladı. Bul jerler aldın Xeshbonda húkimdarlıq qılǵan amorlardıń patshası Sixonǵa tiyisli edi. Muwsa menen izraillılar Mısırdan shıqqannan keyin, Sixondı jeńiliske ushıratqan edi. 47 Izrail xalqı Sixonnıń hám Bashan patshası Ogtıń jerlerin, yaǵnıy Iordan dáryasınıń shıǵıs tárepinde jasaytuǵın amor xalqınıń eki patshasınıń elin qolǵa kirgizgen edi. 48 Bul jerler Arnon sayınıń shetinde jaylasqan Aroer qalasınan Siyonǵa deyin, yaǵnıy Xermon tawına deyin sozılǵan edi. 49 Jáne de, Pisga tawınıń janbawırlarındaǵı Óli teńizge deyin sozılǵan bul jerler Iordan dáryasınıń shıǵıs jaǵasındaǵı pútkil tegislikti de óz ishine alatuǵın edi.