Deu 1 | KaaIBT22L | STEP | Muwsa Iordan dáryasınıń shıǵıs jaǵasındaǵı shólde izraillılarǵa tómendegi sózlerdi ayttı. Bul shól Suftıń qarama-qarsısındaǵı Iordan tegisliginiń bir bóleginde, Paran menen Tofel, Laban, Xaserot hám Diy-Zahab arasında jaylasqan edi.

‏ Deuteronomy 1

Izraillılardıń Xoreb tawınan jolǵa shıǵıwı

1 Muwsa Iordan dáryasınıń shıǵıs jaǵasındaǵı shólde izraillılarǵa tómendegi sózlerdi ayttı. Bul shól Suftıń qarama-qarsısındaǵı Iordan tegisliginiń bir bóleginde, Paran menen Tofel, Laban, Xaserot hám Diy-Zahab arasında jaylasqan edi. 2 Xorebten tawlı Seir jerine alıp baratuǵın jol menen júrgende, Qadesh-Barniyaǵa deyin on bir kúnlik jol edi. 3 Izrail xalqı Mısırdan shıqqannan keyin, qırqınshı jıldıń on birinshi ayınıń birinshi kúni Muwsa olarǵa Jaratqan Iyeniń buyırǵan sózlerin járiyaladı. 4 Bunnan aldın Muwsa Xeshbonda húkimdarlıq qılǵan amor xalqınıń patshası Sixondı, Ashtarotta hám Edreyde húkimdarlıq qılǵan Bashan patshası Ogtı jeńiliske ushıratqan edi.

5 Muwsa Iordan dáryasınıń shıǵıs jaǵasındaǵı Moab jerinde Jaratqan Iyeniń nızamın bılay dep túsindire basladı:

6 «Qudayımız Jaratqan Iye Xorebte bizlerge bılay dedi: „Bul tawda uzaq waqıt turıp qaldıńız. 7 Qánekey, jolǵa shıǵıńlar. Amor xalqınıń tawlı jerine hám sol jerge qońsılas bolǵan barlıq ellerge: Iordan tegisligine, tawlı úlkege, batıstaǵı taw eteklerine, Negebke hám Jer Orta teńiziniń boylarına kirip barıńlar. Yaǵnıy, pútkil Qanan eli menen Lebanonǵa, jáne de, ullı Evfrat dáryasına deyin barıńlar. 8 Sol jerlerdi sizlerge berip atırman. Barıńlar, ata-babalarıńızǵa – Ibrayımǵa, Ísaqqa, Yaqıpqa hám olardıń áwladlarına beremen dep ant ishken jerlerdi múlik etip alıńlar“».

Muwsanıń qazılardı tayınlawı

9 «Sol waqıtta sizlerge bılay dep ayttım: „Sizlerdi bir ózim jetelep alıp júre almayman, sebebi sizler men ushın awır júk bolasızlar. 10 Qudayıńız Jaratqan Iye sizlerdi kóbeytti. Mine, búginlikte aspandaǵı juldızlar sıyaqlı sansız bolıp, kóbeydińiz. 11 Ata-babalarıńızdıń Qudayı Jaratqan Iye wáde bergenindey, sizlerdi ele de mıń ese kóbeytsin hám jarılqasın! 12 Biraq sizlerdiń awır júklerińiz benen dawlarıńızdı bir ózim qalayınsha kóteremen? 13 Endi hár bir urıwdan dana, aqıllı hám tájiriybeli adamlardı tańlap alıńlar. Olardı sizlerge basshı etip tayınlayman“.

14 Sizler de bunı jaqsı dep maqulladıńız. 15 Sonda urıwlarıńızdan dana hám tájiriybeli bolǵan adamlardı sizlerge mıńbası, júzbası, eliwbası, onbası hám bazıların jámiyettiń qadaǵalawshıları etip tayınladım. 16 Sol waqıtta tayınlanǵan qazılarǵa bılay dep buyırǵan edim: „Tuwısqanlarıńızdıń arasındaǵı dawlarǵa qulaq salıń. Bir adamnıń izraillı tuwısqanı menen yamasa kelgindi bir adam menen bolǵan dawların ádillik penen sheshiń. 17 Húkim waqtında bir táreplilik qılmań, bay adamǵa da, jarlı adamǵa da qulaq salıń. Hesh kimnen qorqpań, óytkeni húkim Qudaydandur. Ózlerińiz sheshe almaǵan bir másele bolsa, maǵan alıp keliń, onı ózim sheshemen“. 18 Sol waqıtta sizlerge islewińiz kerek bolǵan hár bir isti tapsırǵan edim».

Xalıqtıń jansızlardı jiberiwi

19 «Sonnan keyin, Qudayımız Jaratqan Iyeniń bizlerge buyırǵanınday, bizler Xoreb tawınan shıǵıp, amor xalqınıń tawlı jerine baratuǵın joldan júrip, ózlerińiz kórgen keń hám qorqınıshlı shól arqalı Qadesh-Barniyaǵa bardıq. 20 Sol jerde men sizlerge: „Mine, Qudayımız Jaratqan Iye bizlerge berip atırǵan amor xalqınıń tawlı jerine jetip keldik. 21 Qarańlar, Qudayıńız Jaratqan Iye usı jerlerdi sizlerge berdi. Qáne, ata-babalarıńızdıń Qudayı Jaratqan Iyeniń sizlerge aytqanınday, barıp ol jerdi múlik etip alıńlar. Qorqpańlar, qáweterge túspeńler“, – dedim.

22 Al sizler hámmeńiz maǵan kelip, bılay dedińler: „Eldi aralap, kózden ótkerip shıǵıw ushın, aldımızdan jansızlardı jibereyik. Olar qaysı joldan baratuǵınımızdı hám baratuǵın sol qalalar haqqında xabar alıp kelsin“.

23 Bul pikir maǵan da maqul boldı. Solay etip, arańızdan on eki adamdı, hár bir urıwdan bir adamnan tańlap aldım. 24 Olar tawlı úlkege kóterildi hám Eshkol sayına barıp, eldi aralap shıqtı. 25 Qaytıp kiyatırıp, sol jerdiń jetistirgen miywelerinen alıp keldi. Olar: „Qudayımız Jaratqan Iyeniń bizlerge berip atırǵan jeri jaqsı eken“, – dedi.

26 Degen menen, sizler Qudayıńız Jaratqan Iyeniń buyrıǵına qarsı shıǵıp, ol jerge barıwdı qálemedińiz. 27 Sonda óz shatırlarıńızda tońqıldap, bılay dedińiz: „Jaratqan Iye bizlerdi jek kóredi. Ol bizlerdi amorlarǵa táslim qılıp, joq etiw ushın Mısırdan alıp shıqtı. 28 Ol jerge ne ushın baratırmız? Tuwısqanlarımız ol jerdegi xalıqtıń bizlerden góre júdá kúshli hám boyları da bálent ekenin aytıp, ruwxımızdı túsirip jiberdi. Olardıń úlken qalaları aspanǵa tiyer diywallar menen qorshalǵan, hátteki, ol jerde Anaq áwladınan shıqqan dáw adamlardı da kórgen eken“.

29 Sonda men sizlerge bılay dedim: „Olardan qorqpańlar, qáweterge de túspeńler. 30 Aldıńızda baratırǵan Qudayıńız Jaratqan Iye Mısırda urısqanday, sizler ushın urısadı. 31 Qudayıńız Jaratqan Iye shólde sizlerge ǵamxorlıq qılıp keldi. Ol ákeniń óz balasın alıp júrgenindey, sizlerdi usı jerge deyin jol boyı kóterip keldi. 32 Sonda da sizler Qudayıńız Jaratqan Iyege isenbey atırsız. 33 Al Ol bolsa, shatırlarıńızdı qurıwǵa jer izlew ushın, júretuǵın jolıńızdı kórsetip túnde ot, kúndiz bult ishinde aldıńızda júrip keldi“».

Jaratqan Iyeniń Izrail xalqın jazalawı

34 «Jaratqan Iye sizlerdiń sózlerińizdi esitip, ǵázeplendi hám ant iship bılay dedi: 35 „Ata-babalarıńızǵa beremen dep ant ishken sol jaqsı jerdi usı jaman áwladtıń hesh biri kórmeydi. 36 Sol jerdi tek ǵana Efunne ulı Kaleb kóredi. Ayaq basqan jerlerin oǵan hám onıń áwladına beremen. Óytkeni ol pútkil júregi menen Jaratqan Iyege, yaǵnıy Maǵan sadıq qaldı“.

37 Jaratqan Iye sizler sebepli maǵan da ǵázeplenip, bılay dedi: „Sen de sol jerge kirmeyseń. 38 Biraq járdemshiń Nun ulı Eshua ol jerge kiredi. Onı jigerlendir. Izraillılarǵa jerdi múlik etip, alıp beretuǵın adam Eshua boladı. 39 Sonda sizler balalarımız tutqın boladı dep, aytqan edińiz. Búginlikte sol aq penen qaranı ayıra almaytuǵın balalarıńız sol elge kiredi. Eldi olarǵa beremen, sol jerdi olar múlik etip, iyeleydi. 40 Al sizler artıńızǵa qaytıńlar, Qızıl teńizge baratuǵın joldan shólge ketińler“.

41 Sonda sizler maǵan: „Bizler Jaratqan Iyege qarsı gúna isledik. Qudayımız Jaratqan Iyeniń buyrıǵı boyınsha barıp urısamız“, – dedińiz. Sizler sol tawlı úlkeni basıp alıw ańsat boladı, dep oylap, hár birińiz qurallarıńızdı aldıńız.

42 Biraq Jaratqan Iye maǵan bılay dedi: „Olarǵa ayt, urısıwǵa shıqpasın. Sebebi Men sizler menen birge emespen. Dushpanıńızdan jeńilip qalasız“.

43 Sizlerdi eskertken edim, biraq qulaq salmadıńız. Jaratqan Iyeniń buyrıǵına qarsı shıqtıńız. Sizler menmenlikke berilip, urısıw ushın tawlı úlkege shıqtıńız. 44 Tawlı úlkede jasaytuǵın amorlar sizlerge qarsı shıǵıp, olar pal hárrelerdey bolıp, izińizden quwıp, Seirden Xorma qalasına deyin sizlerdi tas-talqan qıldı. 45 Aman qalǵanlarıńız qaytıp kelip, Jaratqan Iyeniń aldında jıladıńız. Biraq Jaratqan Iye dadıńızǵa qulaq salmadı, sizlerge itibar da bermedi. 46 Solay etip, uzaq waqıtqa deyin Qadeshte qaldıńız».