‏ Proverbs 10

Sulaymannıń hikmetli sózleri

1Sulaymannıń dana hikmetleri:

Dana perzent ákesiniń quwanıshı,
Aqılsız perzent anasınıń qayǵısı.
2Haram baylıq payda keltirmes,
Al tuwrılıq ólimnen qutqarar.
3Jaratqan Iye ádil adamdı ash qoymas,
Zalımlardıń qálewiniń orınlanıwına jol qoymas.
4Erinshek qol jarlı qılar,
Miynetkesh qol baylıq keltirer.
5Jazda ónim jıynaǵan – aqıllı bala,
Jıyın-terim waqtında uyıqlaǵan bala ákesin uyatqa qaldırar.
6Ádil adamnıń basına bereket jawar,
Zalımnıń awzı zorlıqtı jasırar.
7Ádiller teberik qılıp eske alınar,
Zalımlardıń atı umıt bolıp keter.
8Dananıń júregi buyrıqlardı qabıl eter,
Aqmaqtıń tili apatqa jeteler.
9Hadal júrgen qáwipsiz júrer,
Al óz jolın nadurıs tárepke burǵan áshkara bolar.
10Kóz qısqan adam apatqa jolıǵar,
Ótirik sóylegen nabıt bolar.
11Ádildiń awzı – ómir bulaǵı,
Al zalımnıń awzı zorlıqtı jasırar.
12Óshpenlilik jánjel tuwdırar,
Súyispenshilik barlıq qılmıslardı juwıp keter.
13Aqıllı adamnıń awzınan danalıq tógiler,
Es-aqılı kem adamnıń arqasına qamshı tiyer.
14Danalar bilimdi saqlap qoyar,
Aqılsızdıń awzı báleni jaqınlastırar.
15Baydıń baylıǵı – onıń qorǵanı,
Jarlınıń apatı – onıń kámbaǵallıǵı.
16Ádildiń miyneti ómirge,
Zalımnıń tabısı gúnaǵa aparar.
17Násiyattı alǵanlar ómir jolında júrer,
Áshkaralaǵandı tán almaǵanlar joldan azǵırılar.
18Qaslıǵın jasırǵannıń tili jalǵanshı,
Ósek taratqan adam aqılsız.
19Kóp sóylegen qılmıssız bolmas,
Tilin tıyǵan – aqıllı.
20Ádildiń tili – saylandı gúmis,
Zalımnıń júregi hesh nársege arzımas.
21Ádildiń tili kóplerdi azıqlandırar,
Aqmaq aqılı jetpegenlikten nabıt bolar.
22Jaratqan Iyeniń jarılqawı adamdı bayıtar,
Ol baylıqqa ǵam-qayǵını qospas.
23Aqılsız jamanlıq qılıwdan,
Túsimpaz danalıqtan lázzet alar.
24Zalım neden qorqsa, soǵan tap bolar,
Ádil adamlardıń ármanı orınlanar.
25Quyın turıp, zalımlar joq bolar,
Ádiller máńgi bekkem turar.
26Erinshek ózin jumsaǵanlar ushın,
Tiske quyılǵan sirke suwına,
Kózge kirgen tútinge megzer.
27Jaratqan Iyeden qorqıw ómirdi uzaytar,
Al zalımlardıń ómiri qısqarar.
28Ádildiń kútkeni shadlıqqa jeteler,
Zalımnıń úmiti pushqa shıǵar.
29Jaratqan Iye – jolı minsizlerge qorǵan,
Jawızlıq islewshilerge apatshılıq boladı.
30Ádil adam máńgige shayqalmas,
Zalım adam jer betinde tura almas.
31Ádildiń awzı danalıqtan sóyler,
Al jalǵanshınıń tili kesip taslanar.
32Ádildiń tili minásip sózlerdi biler,
Zalımnıń awzı ótirik sózler shıǵarar.