‏ Proverbs 14

1Dana hayal úyin jaynatar,
Aqılsız hayal onı óz qolı menen buzar.
2Tuwrı joldan júretuǵın Jaratqan Iyeden qorqatuǵın adam,
Joldan shıqqan Onı mensinbeytuǵın adam.
3Aqmaqtıń sózi arqasına qamshı bolar,
Dananıń sózi onı qorǵar.
4Ógiz bolmasa, aqır bos turar,
Ógizdiń kúshinen mol payda alınar.
5Isenimli gúwa ótirik sóylemes,
Jalǵan gúwanıń ótirigi tawısılmas.
6Surbet danalıq izler, biraq taba almas,
Aqıllıǵa bilim ańsat tabılar.
7Aqmaqtan awlaq júr,
Bilimli sóz shıqpas onıń awzınan.
8Parasatlı adamnıń danalıǵı – óz jolın túsiniwi,
Aqılsızdıń aqmaqlıǵı – aldamshılıq.
9Aqmaqlar ayıp qurbanlıǵı ústinen kúler,
Ádil adamlar Qudaydıń miyrimine sazıwar bolar.
10Hár kimniń qayǵısı ózine ayan,
Quwanıshın da hesh kim bólise almas.
11Zalımnıń úyi buzılar,
Ádil adamnıń shatırı gúllene berer.
12Sonday jol bar, adamǵa durıs bolıp kóriner,
Biraq aqıbeti, ólimge alıp barar.
13Geyde kúlgende de júregiń sızlar,
Quwanısh ta geyde qayǵı menen juwmaqlanar.
14Azǵın adam tutqan jolınıń,
Jaqsı adam islegen isiniń sıyın alar.
15Sada hámme sózge isene berer,
Aqıllı adımın oylap basar.
16Dana qorqıp, jamanlıqtan awlaq bolar,
Aqılsız ózin basqara almas hám ózine isener.
17Ashıwshaq aqılsızlıq qılar,
Niyeti buzıqtı hámme jek kórer.
18Sadanıń nesiybesine aqmaqlıq tiyer,
Aqıllı bilimdi taj qılar.
19Jawızlar jaqsılar aldında,
Zalımlar ádillerdiń dárwazası aldında tájim eter.
20Kámbaǵaldı qońsıları da jaqsı kórmes,
Baylardıń dostı kóp bolar.
21Jaqının kemsitken gúna qılar,
Jarlıǵa miyrim kórsetken baxıtlı bolar.
22Niyeti buzıqlar joldan adaspay ma?
Biraq jaqsı niyetliler súyispenshilik hám sadıqlıqqa iye bolar.
23Hár qanday miynettiń paydası bar,
Bos sóz tek joqshılıq keltirer.
24Danalardıń tajı – olardıń baylıǵı,
Aqılsızlardıń tajı – aqmaqlıǵı.
25Ádil gúwa jandı qutqarar,
Jalǵan gúwa satqınlıq qılar.
26Jaratqan Iyeden qorqıw – bekkem qorǵan,
Onıń balalarına da pana bolar.
27Jaratqan Iyeden qorqıw – ómirdiń bulaǵı,
Ol adamdı ólim duzaǵınan qutqarar.
28Xalıqtıń kópligi – patshanıń ullılıǵı,
Xalıqtıń azlıǵı – húkimdardıń apatı.
29Sabır-taqatlı adamda ullı aqıl bar,
Ashıwshaq óz aqmaqlıǵın málim qılar.
30Tınısh júrek denege ómir berer,
Qızǵanshaqlıq súyeklerdi shiriter.
31Jarlını ezgen onı Jaratqandı aqıretlegen bolar,
Mútájge járdem bergen onı Jaratqandı húrmet etken bolar.
32Zalım óz jawızlıǵı sebepli joq bolar,
Ádillerge ólerinde de pana tabılar.
33Danalıq aqıllınıń júregine ornalasar,
Hátte, aqmaqlardıń júregi de onı tanıydı.
34Ádillik xalıqtıń dárejesin kóterer,
Nızamsızlıq xalıqtı masqara eter.
35Patshaǵa aqıllı xızmetshi unar,
Shermende is qılǵanǵa onıń ǵázebi jawar.