1Ki 1 | TyvTUV | STEP | Давид хаан кырып чөнүй берген. Ону шуглак-биле базырарга-даа, чылыгып шыдавас апарган.

‏ 1 Kings 1

Давидтиң чөнүй бергени

1 Давид хаан кырып чөнүй берген. Ону шуглак-биле базырарга-даа, чылыгып шыдавас апарган. 2 Дүжүметтери аңаа: «Дээрги хаанывыска аныяк арыг кыстан тып берээли, ол кыс хаан дээш сагыш салып, бараан болзун. Ол кыс хаанывыс силерни куспактап алгаш чытсын – ынчан дээрги хаанывыс чылыга бээр ^a» – дээннер.

3 Олар бүгү израиль черден чараш кыс дилеп, Сунем ^b чурттуг Ависаганы тып алгаш, хаанга эккелгеннер. 4 Аныяк кыс кедергей чараш болган. Ол кыс хаанче сагыш салып, бараан болуп турган, ынчалза-даа хаан ооң-биле чоок харылзаа тудуп көрбээн.

Адонияның бодун боду хаан кылдыр чарлааны

5 Ол үеде Адония – Давид биле Аггиттиң оглу ^c: «Мен хаан болур мен!» – деп хоолургап турган. Ол тажы бодунга аъттарны, чуузаларны болгаш үдеп чоруур бежен камгалал шеригни тургузуп алган ^d. 6 А ачазы аңаа кажан-даа: «Сен чүге ынчап тур сен?» – деп айтырыг салып, эпчоксундуруп көрбээн. Адония Авессаломнуң соонда төрүттүнген чүве-дир ^e. Ол дыка чараш турган. 7 Адония Саруйяның оглу, шериг баштыңчызы Иоав-биле ^f база Бурганның бараалгакчызы Авиафар-биле ^g дугуржурга, олар аңаа дузалажырын аазаан. 8 Ындыг-даа болза, Бурганның бараалгакчызы Садок ^h, Иодайның оглу Ванея ⁱ, Бурганның медээчизи Нафан ^j, Шимей, Рисий база Давидтиң маадырлары ^k Адонияны деткивейн барганнар.

9 Адония Эн-Рогел чоогунда ^l Зохелет деп дашка хойлар, шарылар болгаш семис бызааларны өргүп, дөгерген. Ол бодунуң акы-дуңмалары болур бүгү тажыларны болгаш хаанның Иудея чурттуг бүгү дүжүметтерин чалап алган. 10 А Нафан медээчини, Ванеяны, Давидтиң маадырларын болгаш бодунуң дуңмазы Соломонну ^m чалаваан.

11 Ынчан Нафан Соломоннуң иези Вирсавияга: «Аггиттиң оглу Адонияның хаан апарганын, а бистиң дээргивис Давидтиң ону билбезин дыңнавааның ол бе, кай? 12 Ындыг болганда, бодуңнуң база оглуң Соломоннуң амы-тынын канчаар камгалап аарыңны сүмелеп көрейн. 13 Ам дораан Давид хаанга баргаш, оон: „Дээрги хааным, мээң оглум Соломон силерниң сооңарда хаан болуп, дүжүлгеңерге саадаарын чалчаң меңээ даңгыраглаваан ийик силер бе? ⁿ А Адония канчап хаан апарды?“– деп айтыр. 14 Сен хаан-биле чугаалажып туруңда, мен кырыңарже кире бергеш, сээң сөстериңни бадыткаар мен» – дээн.

15 Вирсавия чөнүй берген хаанның удуур өрээлинче кире берген; ында Сунем чурттуг Ависага аңаа бараан болуп турган. 16 Вирсавия хаанга мөгейип, сөгүрген. Хаан: «Сеңээ чүү херек ирги?» – деп айтырган.

17 Вирсавия аңаа мынча дээн: «Дээрги хааным! Силер чалчаңар меңээ Дээрги-Чаяакчы Бурганыңарның ады-биле: „Сээң оглуң Соломон мээң соомда хаан болуп, дүжүлгемге саадаар“– деп даңгыраглаан болгай силер. 18 Ам көрүңер даан, Адония хаан апарган-дыр, а силер, дээрги хааным, ону билбес-даа-дыр силер. 19 Ол оглуңар эңдерик бугалар, хойлар болгаш семис бызааларны өргүп, дөгергеш, бүгү тажыларны, Бурганның бараалгакчызы Авиафарны болгаш шериг баштыңчызы Иоавты чалап алган-дыр, а силерниң чалчаңар Соломонну чалаваан-дыр. 20 Дээрги хааным, бүгү израильчилер дээрги хааным силерниң сооңарда дүжүлгеңерге кым саадаарын чарлаарыңарны билип аар дээш силерже көрүп турлар. 21 Оон башка дээрги хааным силер өгбелериңер соондан өске оранче чоруй баарыңарга, мени база оглум Соломонну өскерликчилер деп санаар болгай».

22 Вирсавия хаан-биле чугаалажып турда, Нафан медээчи чедип келген. 23 Хаанга: «Нафан медээчи келди» – деп дыңнадырга, Нафан хаанның өрээлинче кирип келгеш, аңаа сөгүрүп, хаваан черге дээскен. 24 Медээчи хаанга мынча дээн: «Дээрги хааным! Силер: „Адония мээң соомда хаан апарып, дүжүлгемге саадаар“– деп чугаалаан ийик силер бе? 25 Бөгүн ол оглуңар шынааже баткаш, эңдерик бугалар, хойлар болгаш семис бызаалар өргүп, дөгергеш, бүгү тажыларны, шериг баштыңчыларын болгаш Бурганның бараалгакчызы Авиафарны чалап алган-дыр. Ам олар ооң-биле кады дойлап: „Адония хаан делгерезин!“ ^o – дижип турар-дыр. 26 А силерниң чалчаңар болур мени, Бурганның бараалгакчызы Садокту, Иодайның оглу Ванеяны болгаш силерниң чалчаңар Соломонну чалаваан-дыр. 27 Ол бүгү чүве дээрги хааным силерниң күзел-сорууңар ёзугаар болганы ол бе? Чалчаңар меңээ дээрги хааным силерниң сооңарда дүжүлгеңерге кым саадаарын чүге чугаалавааныңар ол ирги?»

Давид хаанның дүжүлгени Соломонга дамчытканы

28 Давид хаан: «Вирсавияны менче кый деңер!» – дээн. Кадын кирип келгеш, хаанның мурнунга туруп алган.

29 Хаан ынчан: «Мени кандыг-даа айыылдан адырып каан дириг Дээрги-Чаяакчының ады-биле даңгыраглап тур мен ^p: 30 Израильдиң Бурганы Дээрги-Чаяакчының ады-биле сеңээ: „Сээң оглуң Соломон мээң соомда хаан апарып, мээң орнумга дүжүлгемге саадаар“– деп аазаан сөзүмнү бөгүн-не күүседир мен».

31 Вирсавия мөгейип, черге хаваан дегзи сөгүрээш: «Мээң дээрги хааным Давид узун назылазын! ^q» – дээн.

32 Давид: «Бурганның бараалгакчызы Садокту, Нафан медээчини болгаш Иодайның оглу Ванеяны кыйгырып эккелиңер!» – дээн. Олар хаанга чедип келгеннер. 33 Хаан оларга: «Мээң чалчаларымны ап алгаш, оглум Соломонну элчигенимге мундургаш ^r, Гихон суунче ^s чедирип калыңар. 34 Аңаа Бурганның бараалгакчызы Садок биле Нафан медээчи ону Израильдиң хааны кылдыр томуйлап, үс-биле чаап кагзын ^t. Силер мыйыс эдиски этсип, „Соломон хаан делгерезин!“деп кыйгырыңар ^u. 35 Ооң соонда ону дедир үдеп эккелиңер. Ол бээр кээп, мээң дүжүлгемге саадапкаш, мээң орнумга хаанназын. Мен ону Израиль биле Иудеяның чагырыкчызы кылдыр томуйлап каан болгай мен» – дээн.

36 Иодайның оглу Ванея хаанга: «Ындыг-ла болзунам! Мээң дээрги хаанымның Бурганы Дээрги-Чаяакчы силерниң шиитпириңерни боттандырзын! 37 Дээрги-Чаяакчының мээң дээрги хааным-биле кады болганы дег, Ол Соломон-биле база кады болуп, ооң дүжүлгезин мээң дээргим Давид хаанның дүжүлгезинден-даа өндүр бедик кылып кагзын!» – деп харыылаан.

38 Бурганның бараалгакчызы Садок, Нафан медээчи, Иодайның оглу Ванея база керет, пелет уктуг шериглер ^v Соломонну Давид хаанның элчигенинге мундургаш, Гихонче чедире бергеннер. 39 Бурганның бараалгакчызы Садок ыдыктыг майгындан олива үзү куткан мыйыс алгаш, Соломонну чаап каан. Оон олар мыйыс эдиски эдискеннер; бүгү чон: «Соломон хаан делгерезин!» – деп кыйгырып турган. 40 Бүгү чон Соломонну эдерип, лимбилеп ойнап, оларның алгы-кышкызындан чер сириңейни бээр кылдыр кедергей өөрүп турган.

41 Адония болгаш ооң бүгү чалап алган аалчылары доюн төндүрүп тура, дааш-шимээн дыңнап кааннар. Эдиски эткенин дыңнааш, Иоав: «Хоорайда чүү ындыг хөлзээзин болуп, шимээн үнүп турары ол?» – деп айтырган. 42 Ол төндүр чугаалап четтикпээнде-ле, Авиафар бараалгакчының оглу Ионафан чедип келген ^w. Адония аңаа: «Бээр кел. Төлептиг кижи болгай сен, чугаажок, эки медээ эккелдиң ыйнаан» – дээн ^x.

43 Ионафан Адонияга: «Чок – деп харыылаан. – Дээрги хаанывыс Давид Соломонну хаан кылып кагды. 44 Давид хаан ону Бурганның бараалгакчызы Садок, Нафан медээчи, Иодайның оглу Ванея база кереттер, пелеттер-биле ^y кады чорудупту. Олар Соломонга хаанның элчигенин мундуруп кагды. 45 Садок бараалгакчы биле Нафан медээчи ону Гихонга хаан кылдыр үс-биле чаап кагды. Олар оортан өөрүшкүлүг чоруптулар, хоорай ынчангаш хөлзеп үндү. Шак ол шимээн-даашты дыңнап турарыңар ол-дур. 46 Соломон ам мырыңай хаанның дүжүлгезинде саадапты ^z. 47 Хаанның бүгү дүжүметтери дээрги хаанывыс Давидке байыр чедирип келгеш: „Бурган Соломоннуң адын силерниң адыңардан арттыр алдаржытсын, ооң дүжүлгезин силерниң дүжүлгеңерден өндүр бедик кылып кагзын!“– деп турду. А орунда чыткан хаан Бурганга мөгейип ^aa, 48 „Израильдиң Бурганы Дээрги-Чаяакчыга алдар! Ол бөгүн дүжүлгеде бодумнуң салгакчымның олурарын көөр арганы меңээ берди“– диди».

49 Ынчан Адонияның аалчылары шупту корга бергеш, тура халчып, тарай бергеннер. 50 А Адония, Соломондан корткаш, Бурганның өргээзинде өргүл салыр бедигээштиң азыгларындан ^ab барып туттунупкан ^{▼▼ Эрте-бурунгу Чоокку Чөөн чүкке өргүл салыр бедигээшти хоргадалдың ыдыктыг чери деп санаар турган, ынчангаш өжээн негекчилери ол черден хоргадал дилеп келген улуска холун дегзиринден коргар турган.}. 51 Улус Соломонга: «Адония Соломон хаандан корткаш, өргүл бедигээжиниң азыгларындан туттунуп алган тур. Ол: „Соломон хаан бөгүн бодунуң чалчазы мени хылыш-биле шанчып өлүрбес бооп даңгыраглазын“– диди» – деп дыңнаткан.

52 Соломон: «Бир эвес ол төлептиг кижи болур болза, ооң бажындан чаңгыс дүк-даа черже кээп дүжүп читпес ^ad, а бир эвес ол бузут-багын көргүзер болза, өлүп каар» – деп харыылаан. 53 Соломон хаан улус айбылап чорудуптарга, олар Адонияны өргүл бедигээжинден эккелгеннер. Адония кирип келгеш, Соломон хаанга мөгейген. Соломон аңаа: «Бажыңыңче чана бер» – дээн.