1Ki 11 | TyvTUV | STEP | Соломон хаан фараоннуң уруундан аңгыда, хөй даштыкы херээженнерге – моав, аммон, эдом, сидон болгаш хет кыстарга ынак турган.

‏ 1 Kings 11

Соломоннуң өске бурганнарга мөгейгени

1 Соломон хаан фараоннуң уруундан аңгыда, хөй даштыкы херээженнерге – моав, аммон, эдом, сидон болгаш хет кыстарга ынак турган. 2 Дээрги-Чаяакчы израильчилерни ол чоннарга хамаарыштыр: «Оларның кыстары-биле өг-бүле тутпаңар, чүге дээрге олар силерниң сеткил-чүрээңерни боттарының бурганнарын эдерер кылдыр албан дуурайлап аар» – деп сагындырып турган ^a. А Соломоннуң ынак херээженнери ол чоннарга хамааржып турган-даа болза, хаан оларга хандыкшып, туралаар болган. 3 Ол 700 даңгына кадайлыг база 300 кул-кадайлыг турган; кадайлары ону шын оруктан өскээр самыырадып каапкан. 4 Соломон кырый бээрге, кадайлары ооң сеткил-чүрээн хары бурганнар эдерер кылдыр дуурайлап алган, ооң сеткил-чүрээ Дээрги-Чаяакчы Бурганынга, ачазы Давидтиң сеткил-чүрээниң бердингени дег, бүрүнү-биле бердинген эвес апарган ^b. 5 Ол сидончуларның кыс бурганы Астартага ^c, аммоннарның чүдек-бужар бурганы Милхомга бараан болуп эгелээн. 6 Соломон Дээрги-Чаяакчының мурнунга бузут үүлгедип, Ону, бодунуң ачазы Давидтиң эдерип чорааны дег, бүрүнү-биле эдербейн барган.

7 Оон Иерусалимниң дужунда дагга Соломон моавтарның чүдек-бужар бурганы Хамоска ^d база аммоннарның чүдек-бужар бурганы Молохка мөгейиишкин кылыр черлер тудуп каан ^e. 8 Боттарының бурганнарынга айдызап, өргүлдер салып турган бүгү даштыкы кадайларынга ынчалдыр кылып берген.

9 Дээрги-Чаяакчы Соломонга килеңней берген, чүге дээрге Израильдиң Бурганы аңаа ийи катап көзүлген-даа болза ^f, ооң чүрээ Дээрги-Чаяакчыга шынчы артпаан.

10 Дээрги-Чаяакчы Соломонга хары бурганнар эдерерин хоруп каан-даа болза ^g, ол Ооң айтыышкынын тооп дыңнаваан. 11 Ынчангаш Дээрги-Чаяакчы Соломонга мынча дээн: «Бир-тээ, сен ынчаар кылып турар болганыңда, Мээң чагыг-керээмни база сеңээ сагыырын айыткан Мээң дүрүмнеримни кадагалап албаан болганыңда, Израильде чагыргаңны сенден адыра тырткаш, сээң чалчаларыңның бирээзинге берип каар мен ^h. 12 Ынчалза-даа сээң ачаң Давидти бодааш, сээң назының дургузунда Мен ынчаар кылбас мен. Чагырганы Мен сээң оглуңнуң холундан ушта тыртып аар мен. 13 Бүгү күрүнени хунаап албас мен. Бодумнуң чалчам Давидти бодааш, Мээң шилип алганым Иерусалимни бодааш ⁱ, Мен сээң оглуңга бир аймактан арттырып бээр мен».

Соломоннуң дайзыннары

14 Дээрги-Чаяакчы Эдомнуң хаанындан укталган Гадад деп кижини Соломоннуң удурланыкчызы кылып каан. 15 Биеэде, кажан Давид Эдомга чаалажып чоруп турда, шериг баштыңы Иоав бодунуң өлген улузун ажаап келгеш, Эдомда бүгү эр улусту кыра шаап каапкан ^j. 16 Иоав болгаш бүгү израильчилер, Эдомда бүгү эр улусту кыргып-хыдып каггыжеге чедир, аңаа алды ай дургузунда турганнар. 17 А Гадад, ынчан бичии оол, ооң ачазынга бараан болуп турган чамдык эдом дүжүметтер-биле кады Египетче дезе берген. 18 Олар мадиан черден чорупкаш, Фаранга келгеннер ^k. Оон Фарандан улус ап алгаш, Египеттиң хааны фараонга келгеннер. Фараон Гададка бажың-балгат, чер берип, аъш-чем-биле хандырган. 19 Фараон Гададка аажок таарзынган, ынчангаш аңаа бодунуң кадайы Тахпенеса кадынның дуңмазын кадай кылдыр ап берген. 20 Тахпенесаның дуңмазы Гададка Генуват дээр оол божуп бээрге, Тахпенеса ону хаанның ордузунга доруктур азырап каан. Генуват ордуга фараоннуң ажы-төлү-биле кады чурттап турган.

21 Египетке тургаш, Гадад Давид хаан өгбелериниң соондан өске оранче чоруй барган деп, шериг баштыңы Иоав база өлүп калган деп дыңнап кааш, фараонга: «Мени салып чорудуп көрүңерем, чуртумче чанайн» – дээн.

22 Фараон: «Чуртуңче чаныксааның ол хире күштүг, мээңиинде сеңээ чүү четпейн турар апарды?» – деп айтырган.

Гадад: «Чүү-даа эвес, ындыг-даа болза, мени салып чорудуп көрүңерем!» – деп харыылаан.

23 Дээрги-Чаяакчы, Гададтан аңгыда, Элиаданың оглу Разонну – бодунуң дээргизи, Цованың хааны Адраазардан ^l дезе берген кижини – Соломоннуң база бир удурланыкчызы кылып каан. 24 Давид хаан Адразаарның шериин узуткап каан соонда ^m, Разон бодунга шериглер чыып алгаш, дээрбечи бөлүктүң баштыңы апарган. Олар Дамаскыже чорупкаш, аңаа чурттай берип, Разонну Дамаскының хааны кылып алганнар. 25 Соломон дириг турда, Разон үргүлчү Израильдиң дайзыны бооп, Гададтың халдаткан бузут-багын көвүдедип турган. Разон арамей чоннуң хааны болуп, Израильди көөр хөңнү чок чораан.

Иеровоамның Соломонга удур үймээни

26 А Наваттың оглу Иеровоам Соломон хаанга удур үймээн үндүрген. Ол дээрге хаанның чалчаларының бирээзи, Цареда чурттуг, Эфремниң аймаанга хамааржыр кижи турган, а ооң авазы Церуа дээр дулгуяк херээжен чүве-дир.

27 Иеровоамның хаанга удур канчап үймээн үндүргениниң төөгүзү мындыг болган. Соломон Милло деп шивээни быжыглап тудуп ⁿ, бодунуң ачазы Давидтиң Хоорайының ханазында үрелген черлерни септеп турган чүве-дир. 28 (А Иеровоам эрес-маадырлыг кижи турган. Соломон ол аныяк эрниң ажылын кайы хире эки кылып турарын эскерип кааш, ону Иосифтен укталган аймактарга хамааржыр бүгү ажылчыннарның даргазы кылдыр томуйлап каан.) 29 Ол үеде Иеровоам Иерусалимден үнер апарган. Орук ара аңаа чаа хеп кеткен Силом чурттуг Ахия медээчи ^o ужуражы берген. Олар шөлге чүгле ийилээ турганнар. 30 Ахия кедип чораан чаа хевин ужулгаш, он ийи кезек кылдыр ора тыртып алган ^p. 31 Оон ол Иеровоамга мынча дээн: «Он кезекти бодуңга ап ал, чүге дээрге Израильдиң Бурганы Дээрги-Чаяакчының чугаалаан чүвези бо-дур:

„Көр даан, Мен чагырганы Соломоннуң холундан ушта тыртып, сеңээ он аймакты берип тур мен ^q. 32 Ынчалза-даа Мээң чалчам Давидти бодааш база Израильдиң бүгү аймактарының аразындан Мээң шилип алганым Иерусалим хоорайны бодааш, аңаа бир аймактан арттырып бээр мен. 33 Мен ынчаар кылыр мен, чүге дээрге Соломоннуң улузу Менден ойталап, сидончуларның бурганы Астартага, моавтарның бурганы Хамоска болгаш аммоннарның бурганы Милхомга мөгейип ^r, Соломоннуң ачазы Давид ышкаш, Мээң оруктарым эдербээн-дир, Мээң тааржыр деп көөр чүвемни кылбайн турган-дыр, Мээң дүрүмнерим, айтыышкыннарымны сагывайн барган-дыр. 34 Ынчалза-даа Мен Соломоннуң холундан бүгү чагырганы албас мен. Мээң шилип алган чалчам, Мээң айтыышкыннар, дүрүмнеримни сагып чораан Давидти бодааш, Мен Соломонну ооң назынының дургузунда чагырыкчы кылдыр арттырып каар мен. 35 Ынчалза-даа Мен чагырганы ооң оглунуң холундан хунаап алгаш, сеңээ он аймактан бээр мен. 36 Иерусалимге – Мээң адымга тураскааткан, Бодумга шилип алганым хоорайга Мээң чалчам Давидтиң чырыткызы ^s кажан-даа өшпезин дээш, Мен бир аймакты ооң оглу Соломонга арттырып бээр мен.

37 А сени Мен шилип ап тур мен, сеткил-чүрээң чүнү-ле күзээр болдур, шуптузун чагырар сен, Израильдиң хааны болур сен. 38 Бир эвес сен, Мээң чалчам Давидтиң кылып турганы дег, Мээң сеңээ дужааган бүгү чүвемни күүседип, Мээң оруктарымны эдерип, Мээң тааржыр деп көөрүм чүвени кылып база Мээң дүрүмнерим, айтыышкыннарымны сагыыр болзуңза, Мен сээң-биле кады боор мен. Ынчан Давидке кылып бергеним дег, сээң үре-салгалыңны быжыглаар мен ^t, Израильди сеңээ бээр мен. 39 Мен Давидтиң үре-салгалын үүлгедиглери дээш кезедир мен, ынчалза-даа кезээ шагда эвес“».

40 Соломон Иеровоамны өлүрүп каарын оралдашкан, ынчалза-даа Иеровоам Египетче, ол чурттуң хааны Сусакимче ^u дезе берген, Соломоннуң өлүмүнге чедир аңаа турган.

Соломоннуң өлүмү

(2 Чыл. 9:29-31)

41 Соломоннуң өске ажыл-херектери, ооң кылып турган бүгү чүвези болгаш ооң мерген угааны «Соломоннуң ажыл-херектериниң номунда» тодараттынып бижиттинген. 42 Соломон Иерусалимге бүгү Израильди дөртен чыл дургузунда хааннаан. 43 Оон ол өгбелериниң соондан өске оранче чоруй баарга, ону ооң ачазы Давидтиң Хоорайында ажаап каан. Соломоннуң оглу Ровоам ачазының орнунга хаан апарган.