1Ki 18 | TyvTUV | STEP | Үр үе эрткенде, каңдаашкынның үшкү чылында, Дээрги-Чаяакчы Илияга Бодунуң сөзүн ажыдып: «Ахавка барып көстүп көр. Мен черже чаъстан чагдырыптар мен»

‏ 1 Kings 18

Илия биле Авдий

1 Үр үе эрткенде, каңдаашкынның үшкү чылында, Дээрги-Чаяакчы Илияга Бодунуң сөзүн ажыдып: «Ахавка барып көстүп көр. Мен черже чаъстан чагдырыптар мен» – деп чугаалаан. 2 Илия Ахав-биле ужуражыр дээш чорупкан.

Ол үеде Самарияга коргунчуг аш болуп турган. 3 Ахав бодунуң хаан ордузунуң башкарыкчызы Авдийни кыйгыртып алган. (Авдий болза Дээрги-Чаяакчыны ханы хүндүлээр, Аңаа мөгеер кижи чүве-дир. 4 Кажан Иезавел Дээрги-Чаяакчының медээчилерин узуткап турда ^a, Авдий чүс медээчини ийи куй иштинге – бирээзинге-ле бежен кижини – чажырып алгаш, оларны аъш-чем, суг-биле хандырып турган.) 5 Ахав Авдийге: «Чуртта бүгү суг баштарын, хем-сугларны барып эргип көр. Аъттарывыс, элчигеннеривис чемгерер оът-сиген тып аар чадавас бис. Ынчан оларны сокпайн арттырып аар бис» – дээн.

6 Олар эргип көөр дээн черин аразында үлежип алган. Ахав бир талазынче, Авдий – өске талазынче чорупкан. 7 Авдий орукка чорда, аңаа Илия ужуражы берген. Авдий ону танып кааш, черге чедир мөгейип: «Мээң дээргим Илия боор силер аа?» – дээн.

8 Демгизи аңаа харыылап: «Ийе, мен-дир мен. Ээңге: „Илия мында-дыр“– деп барып чугаала» – дээн.

9 Авдий мынча дээн: «Мен кандыг бачыт үүлгеттим? Чалчаңар мени өлүрүп каар кылдыр Ахавтың холунга чүге хүлээдириңер ол? 10 Дириг Бурганыңар Дээрги-Чаяакчының ады-биле даңгыраглап тур мен: ээмниң силерни диледип, улус ытпааны чон-даа чок, күрүне-даа чок. Бир күрүне азы чон силерни ында чок деп дыңнадырга, дээргим олардан силерни тып чадап каанының дугайында даңгырак ап турду. 11 А ам силер: „Ээңге: ‘Илия мында-дыр’ – деп барып чугаала“– дээр-дир силер. 12 Мен силерни каапкаш баарымга, Дээрги-Чаяакчының Сүлдези силерни мээң билбезим черже алгаш барза канчаар ^b. Мен Ахавка барып дыңнадыптарымга, ол силерни тыппайн баар болза, мени өлүрүп-ле каай. А мен, силерниң чалчаңар, аныяамдан-на Дээрги-Чаяакчыга мөгеер кижи мен. 13 Кажан Иезавел Дээрги-Чаяакчының медээчилерин өлүрүп турда, чүнү кылганымны улус мээң дээргим силерге чугаалавады бе? Мен чүс медээчини ийи куйга – бирээзинге-ле бежен кижини – чажырып алгаш, оларны аъш-чем, суг-биле хандырып турдум. 14 А ам силер меңээ „Ээңге: ‘Илия мында-дыр’ – деп барып чугаала“– дээр-дир силер. Ол мени өлүрүп каар деп билиңер!»

15 Илия: «Бараан болуп турарым дириг, Аг-шериглиг Дээрги-Чаяакчының ады-биле даңгыраглап тур мен: бөгүн Ахавтың мурнунга турар мен!» – дээн.

Илия болгаш Ваал бурганның медээчилери

16 Авдий Ахавка барып ужурашкаш, Илияның дугайында чугаалаарга, Ахав Илияга уткуштур чорупкан. 17 Ону көрүп кааш, хаан: «Сен сен бе? Израильче хай-халап халдаткан кижи сен сен бе?» – деп айтырган.

18 Илия: «Израильче хай-халапты мен халдатпадым – деп харыылаан. – Дээрги-Чаяакчының айтыышкыннарынга чагыртпастап, Ваалдың дүрзүлеринге мөгейип тургаш, сен база сээң төрел бөлүүң халдаткан силер. 19 Ам улустан айбылапкаш, бүгү израиль чонну Кармил дагга меңээ чыып бер. Иезавелдиң чемгерип турар улузун – Ваал бурганның 450 медээчизин, Ашера бурганның 400 медээчизин ынаар эккел».

20 Ахав бүгү израильчилерге чыглыр дугайында сөс чедирер улус чорудуп, ол медээчилерни Кармил дагга ^c чыыпкан. 21 Илия чон мурнунче үнүп келгеш: «Чежеге чедир ийи чүдүлге аразынга чайгылып кээр силер? ^d Бир эвес ёзулуг Бурган – Дээрги-Чаяакчы болза, Ону эдериңер ^e, а бир эвес Ваал болза, Ваалды эдериңер» – дээн.

Чон харыы кылдыр чүнү-даа ыыттаваан. 22 Илия ынчан оларга мынча дээн: «Дээрги-Чаяакчының медээчилеринден мен чааскаан арткан-дыр мен ^f, а Ваалдың медээчилери 450 кижи-дир. 23 Биске ийи бугажыктан эккеп берзин. Оон олар бир бугажыктан шилип алгаш, кезектей одура шапкаш, ыяштарже салып алзын, ынчалза-даа от кывыспазын. Мен база өске бугажыкты өргүүрү-биле белеткеп, ыяштарже салып алыйн, ынчалза-даа от кывыспас мен. 24 Силер ынчан боттарыңарның бурганыңар адын кыйгырар силер, а мен Дээрги-Чаяакчының адын кыйгырар мен. От кыпсып харыылаар Бурган – ёзулуг Бурган ол болур».

Бүгү чон: «Ындыг-дыр!» – деп чүүлзүнген.

25 Илия Ваалдың медээчилеринге: «Ийи бугажыктың бирээзин шилип алгаш, ынча хөй болганыңарда, өргүүрү-биле баштай белеткеп алыңар. Бурганыңар адын кыйгырыңар, а от салбаңар» – дээн.

26 Медээчилер оларга берип каан бугажыкты ап алгаш, өргүүрү-биле белеткеп кааннар. Ынчангаш эртенден эгелээш, дүъшке чедир Ваалдың адын кыйгырып: «Ваал, биске харыылап көр!» – деп чеже-даа алгыржырга, кандыг-даа харыы чок болган. Олар кылып алган өргүл салыр бедигээжиниң чанынга самнап халчып-ла турганнар.

27 Дүъште Илия оларны кочулап: «Дыңзыдыр алгыржыңар-ла, Ваал бурган болбайн канчаар. Ол, чок болза боданы берген, чок болза ажыл-херек кылган, чок болза аян-чорук кылып чоруур боор. Удуп-даа чыдары чадавас, оттурар болза эки-дир» – деп турган.

28 Медээчилер улам дыңзыдыр алгыржып, боттарының чаңчылын ёзугаар хылыштар, чыдалар-биле ханын төгүлдүр шаштынып турганнар. 29 Дүъш эрткен, а олар мырыңай кежээки өргүл салыр үеге чедир чеже-даа калчаарап алгыржырга, кандыг-даа харыы шуут чок болган, кым-даа харыылаваан ^g.

30 Илия ынчан бүгү чонга: «Менче чоокшулап келиңер» – дээн.

Улус олче чоокшулап кээрге, ол үреп бускан Дээрги-Чаяакчының өргүл салыр бедигээжин катап тургузуп каан. 31 Илия он ийи дашты – Дээрги-Чаяакчының ону Израиль деп эде адап кааны Иаковтан ^h укталган аймактарның санын ёзугаар – ап алган. 32 Он ийи даштан ол Дээрги-Чаяакчыга алдар болдурган өргүл салыр бедигээш туткаш, ону долгандыр ийи са ^{▼▼ Ийи са – он беш литр хире ишкир болур.} хире тараа кире бээр ишкир оңгар казып алган. 33 Илия ыяштарны бедигээшче салгаш, бугажыкты кезектей одура шапкаш, ыяш кырынче салып алган. 34 Ооң соонда ол: «Дөрт улуг кочал долдур сугдан куткаш, өргүлче база ыяштарже кудуптуңар!» – дээн.

Ол: «Катаптаңар» – деп чугаалаан.

Улус катап база куткан.

Ол: «Үшкү удаа база ынчаар кылыңар» – дээн.

Улус сугну үшкү удаа куткан. 35 Суг өргүл бедигээжин долгандыр агып, оңгарны безин дола берген.

36 Кежээки өргүл салыр үе кээрге, Илия медээчи бедигээшче чоокшулап келгеш: «Авраамның, Исаактың болгаш Израильдиң Бурганы Дээрги-Чаяакчы, Сээң Израильде Бурган болуруң база чалчаң мен бо бүгүнү Сээң сөзүң ёзугаар кылганым бөгүн улуска билдингир апарзын! ^j 37 Меңээ харыылап көрем, Дээрги-Чаяакчы, харыылап көрем – бо чон Дээрги-Чаяакчы сени ёзулуг Бурган деп база Сээң оларның чүрээн Бодуңче катап ээлдирип ап турарыңны билип алзын» – дээн.

38 Ынчан Дээрги-Чаяакчының оду бадып келгеш ^k, өргүлдү, ыяштар, даштар болгаш довуракты өрттендир чипкен, оңгарда сугну кургадыр сыырыпкан. 39 Ону көргеш, бүгү чон хаваан черге дегзип, доңгая кээп дүшкеш: «Дээрги-Чаяакчы – Бурган-дыр! ^l Дээрги-Бурган-Чаяакчы-дыр!» – деп алгыржы берген.

40 Илия оларга: «Ваалдың медээчилерин тудуп алыңар! Чаңгызы-даа дезе бербезин!» – деп дужааган.

Улус медээчилерни тудуп аарга, Илия оларны Киссон хемче ^m аппаргаш, кыра шаап каапкан ⁿ.

Чаъстың катап база чаап эгелээни

41 Илия Ахавка: «Барып, аштанып-чемненип ал. Чаъс-чайык шимээргеп кел чыдыр» – дээн.

42 Ахав хаан аштанып-чемненип аар дээш чорупкан, а Илия Кармил дагның бажынче үне бергеш, черже доңгайып олуруп алгаш, бажын дискектериниң аразынче суп алган. 43 Оон ол чалчазынга: «Барып, далайны көрүпкеш кел» – дээн.

Демгизи барып көргеш: «Чүү-даа көзүлбейн тур» – деп чедип келген. Илия аңаа: «Чеди катап барып көр» – дээн. 44 Чалчазы чедиги удаада: «Далайдан адышка өй хемчээлдиг булут көдүрлүп ор» – деп келген.

Илия чалчазынга: «Ахавка барып: „Чуузаңны белеткээш, чорувут, оон башка чаъс сеңээ шаптык боор-дур“– деп дамчыт» – дээн.

45 Ол аразында булуттарга бүргедипкен дээр карарып, хат-шуурган көдүрлүп, күштүг чайык кудуп эгелээн ^o. Ахав чуузазынга орупкаш, Изреел хоорайже чорупкан. 46 Дээрги-Чаяакчының холу Илияны башкарып эгелээрге ^p, ол тонун куржанып алгаш, мырыңай Изреелге ^q чедир Ахавтың мурнунга маңнап чораан.