1Ki 20 | TyvTUV | STEP | Арамей хаан Венадад хамык аг-шериин чыып алган . Ооң-биле кады үжен ийи өске хаан, аъттар болгаш дайынчы тергелер чораан. Ол барып, Самарияны бүзээлеп алгаш, аңаа удур дайылдажып эгелээн.

‏ 1 Kings 20

Венадад биле Ахавтың дайылдашканы

1 Арамей хаан Венадад хамык аг-шериин чыып алган ^a. Ооң-биле кады үжен ийи өске хаан, аъттар болгаш дайынчы тергелер чораан. Ол барып, Самарияны ^b бүзээлеп алгаш, аңаа удур дайылдажып эгелээн. 2 Венадад хоорай иштинге турган Израильдиң хааны Ахавче элчиннер ыдып, 3 бодунуң сөзүн аңаа дамчыткан: «Сээң алдын-мөңгүнүң мээңии-дир, сээң кадайларыңның база ажы-төлүңнүң эң дээрелери – мээңии-дир».

4 Израильдиң хааны: «Дээрги хааным, силерниң чугаалап турарыңар ышкаш, мен бодум-даа, менде бар бүгү чүве-даа силернии-дир» – деп харыылаан.

5 Элчиннер оон катап база келгеш, Венададтың чугаалаан чүвезин дамчытканнар: «Сээң алдын-мөңгүнүңнү, кадайларыңны база ажы-төлүңнү меңээ бээрин негеп, улус чорудуп турган мен. 6 Даарта бо үеде чалчаларымны сенче чорудуптар мен. Олар сээң ордуңну, албаты чонуңнуң бажыңнарын чиңчерлеп, үжээш, сээң үнелиг бүгү чүвеңни алгаш баар».

7 Израильдиң хааны чурттуң бүгү баштың кижилерин чыылдыргаш, оларга: «Көрүңер даан, бо кижи өш-өжээн өөскүдүп турар-дыр ^c. Кажан ол мээң кадайларым биле ажы-төлүмнү, мээң алдын-мөңгүнүмнү эккелзин дээш улус чорудуптарга, ойталавадым чоп!» – дээн.

8 Хамык баштың кижилер болгаш бүгү чон аңаа: «Ону дыңнаваңар, ооң аайынга кирбеңер» – деп харыылаан.

9 Ахав ынчан Венададтың элчиннеринге: «Мээң дээрги хаанымга дамчыдыңар: чалчаңар менден баштай негээн чүвеңерни күүседир мен, а бо удаадазын шыдавас мен» – деп харыы берген.

Олар чоруй баргаш, ооң харыызын Венададка дамчыткан. 10 Венадад ынчан Ахавче улус ыдып: «Мени эдерип келген кижи бүрүзүнге Самарияның бузундулары оода адыш ишти хире артып каар болза, бурганнар мени канчаар-даа кезеткей аан!» – деп сөс дамчыткан.

11 Израильдиң хааны: «Аңаа: „Дайынчы дериг-херекселин кедип турар кижи оозун тиилелге соонда уштуп турар кижи дег мактанмазын“– деп дамчыдыңар» – деп харыылаан.

12 Венадад ол харыы сөстү майгыннарынга өске хааннар-биле кады арагалап оргаш, дыңнаан. Ол бодунуң улузунга: «Халдаашкынга белеткениңер!» – деп дужааган. Олар хоорайже халдаарынга белеткенип эгелээн.

Ахавтың Венададты чылча шапканы

13 Ол аразында Израильдиң хааны Ахавка Бурганның бир медээчизи келгеш, Дээрги-Чаяакчының чугаалаан чүвезин аңаа медеглээн: «Бо эңдерик аг-шеригни көрүп тур сен бе? Мен ону бөгүн сээң холуңга хүлээдип бээр мен, ынчан Мени Дээрги-Чаяакчы деп билип аар сен».

14 «А кымны дамчыштыр?» – деп, Ахав айтырган.

Бурганның медээчизи Дээрги-Чаяакчының чугаалаан чүвезин дамчыткан: «Тус чер чагырыкчыларының аныяк дайынчыларын дамчыштыр».

«А тулчуушкунну кым эгелээрил?» – деп, хаан айтырган.

Бурганның медээчизи: «Сен» – деп харыылаан.

15 Ахав ынчан тус чер чагырыкчыларының дайынчыларын чыып алган – олар 232 кижи болган. Ооң соонда бүгү израиль шеригни чыып аарга, ниити саны 7000 кижи болган. 16 Олар дүъште тулчуп үнүпкеннер. А Венадад аңаа дузалап келген үжен ийи хаан-биле кады майгыннарынга эзиртир арагалап алган. 17 Тус чер чагырыкчыларының дайынчылары мурнай үнүпкеннер. Венадад улузун ыдыптарга, олар «Самариядан улус үнүптү» деп медээ дыңнап каан. 18 Хаан: «Израильчилер тайбың дилеп үнген болза, оларны диригге тудуп алыңар. Дайылдажыр дээш-даа үнген болза... диригге тудуп алыңар» – дээн.

19 Тус чер чагырыкчыларының дайынчылары база оларның соондан чоруп орган израиль шериг хоорайдан үнүп келгеш, 20 кижи бүрүзү бодунуң удурланыкчызын өлүрүп турган. Арамейлер дезиптерге, израильчилер оларны сүрүп чорупкан, а арамей хаан Венадад аъдын мунгаш, аъттыг шериглери-биле кады четтирбейн барган. 21 Израильдиң хааны бурунгаарлааш, аъттар биле дайынчы тергелерни чылча шаап ^{▼▼ Өске бурунгу сөзүглелде «Чаалап ап» деп бижээн.}, арамейлерге аар аштырыышкынны таварыштырган.

22 Израильдиң хааны Ахавка Бурганның медээчизи чоокшулап келгеш: «Барып, быжыгланып алгаш, чүнү канчаарын көрүп, боданып ал. Дараазында чылдың эгезинде ^e арамей хаан сенче катап база халдаар-дыр» – дээн.

23 Ол аразында арамей хаанның дүжүметтери аңаа сүме каткан: «Израильчилерниң бурганнары – даглар бурганнары-дыр, ынчангаш олар бисти тиилеп алган-дыр. А бир эвес олар-биле оргулааш черге чаалажыр болзувусса, бис ыяап-ла тиилээр бис. 24 Силер мынчаар кылып көрүңер: бүгү хааннарны шеригде туружундан чайлаткаш, өске шериг баштыңнары-биле солуп каавыт. 25 Оон чидирип алган шерииңер хире шеригден чыып алыңар: аът орнунга аът, дайынчы терге орнунга дайынчы терге турзун; ынчан израильчилер-биле оргулаашка дайылдашкаш, ыяап-ла тиилээр бис».

Венадад оларның сүмези-биле чөпшээрежип, ынчаар кылган.

26 Дараазында чылдың эгезинде Венадад хаан арамейлерни чыып алгаш, Израиль-биле дайылдажып, Афек хоорайже ^f үнүпкен. 27 Израильчилер база чыглып, аъш-чем курлавырын ап алгаш, арамейлерге удур үнүп келген. Олар дайзынның мурнунга турлагланып аарга, ийи кодан өшкү ышкаш болган, а арамейлер чоок-кавы девискээрни дола берген.

28 Бурганның кижизи Израильдиң хаанынга келгеш, Дээрги-Чаяакчының чугаалаан чүвезин дамчыткан: «Бир-тээ, арамейлер Дээрги-Чаяакчы мени шынаа-шөлдер Бурганы эвес, а чүгле даглар Бурганы деп бодап турар болганда, Мен ол эңдерик аг-шеригни сээң холуңга хүлээдип берейн, силер ынчан Мени Дээрги-Чаяакчы деп билип аар силер».

29 Удурланыкчылар чеди хонук дургузунда бот-боттарынга удур турлагжып алгаш турган. Чедиги хүнде тулчуушкун эгелээн. Израильчилер чаңгыс хүн дургузунда арамей шеригниң 100 000 кижизин узуткап каан. 30 Арамейлерниң артынчызы Афек хоорайже дезипкен. Аңаа шеригниң арткан 27 000 кижизиниң кырынче хана барып ушкан. Венадад база хоорайже дезипкеш, шивээниң иштики өрээлдериниң бирээзинге чаштына берген.

31 Ооң чалчалары аңаа: «Израиль чоннуң хааннары өршээлдиг улус дээрзин дыңнаан бис. Томаараанывыстың демдээ кылдыр самдар хеп кеткеш, хендир-биле бажывысты ораап алгаш, Израильдиң хаанынга бараалы, ынчан ол силерниң амы-тыныңарны хайыралаар чадавас» – дээннер.

32 Ынчангаш олар самдар хеп кеткеш, хендир-биле бажын ораап алгаш, Израильдиң хаанынга кээп: «Силерниң чалчаңар Венадад: „Мээң амы-тынымны хайыралап көрүңерем“– деп тур» – дээннер.

Хаан: «Кай, ол ам-даа дириг бе? Ол мээң дуңмам кижи болгай» – дээн.

33 Элчиннер ону эки демдек кылдыр хүлээп ап, далаш-биле ооң сөзүн деткип: «Ийе, Венадад силерниң дуңмаңар болгай!» – дээннер.

Хаан: «Барып, ону бээр эккелиңер!» – дээн.

Венадад чедип кээрге, Ахав ону бодунуң дайынчы тергезинче олуртуп алган.

34 Венадад аңаа: «Мээң ачамның силерниң ачаңардан хунаап алган хоорайларын эгидип бээр мен ^g. Мээң ачамның Самарияга кылып турганы дег, силер база Дамаскыга садыглаар базаарлар ажыдып ап болур силер» – дээн.

Ахав: «Ындыг керээ ёзугаар мен сени хостап салыр мен» – деп харыылаан.

Ийи хаан тайбың керээзи чарган соонда, Ахав Венададты хостап салыпкан.

Бурганның медээчизиниң Ахавты буруу шапканы

35 Бурганның бир медээчизи Дээрги-Чаяакчының сөзүн ёзугаар бир кижиге: «Мени эттеп көрем!» – дээн. Демгизи ойталап каапкан.

36 Ынчан ол медээчи: «Дээрги-Чаяакчының сөзүн тооп дыңнаваан болганыңда, менден ырап чоруй баарың билек, сени арзылаң өлүрүп каар» – дээн.

Демги кижи чоруптарга, аңаа уткуштур арзылаң үне халып келгеш, ону өлүрүп каан ^h. 37 Бурганның медээчизи өске кижи тып алгаш: «Мени эттеп көрем» – дээн. Ол кижи ону балыгландыр эттеп каан. 38 Ынчан Бурганның медээчизи барып, хаанны манап, орук чанынга туруп алган. Ол арнын шывыг-биле дуглап алган. 39 Кажан хаан чаны-биле эртип чыдырда, медээчи алгыра берген: «Силерниң чалчаңар мен тулчуушкунга киржип турумда, меңээ бир кижи келгеш, туттурган дайынчы эккелгеш: „Бо кижини таңныылда. Бир эвес ол дезе бээр болза, ооң орнунга бодуңнуң амы-тыныңны бээр сен ⁱ азы бир талант мөңгүн торгаал төлээр сен“– дээн. 40 А силерниң чалчаңар мен өске херектер кылып, чай чок турумда, туттурган кижи чиде берип-тир».

Израильдиң хааны медээчиге: «Сээң шииткелиң ындыг-дыр. Сен бодуңга бодуң оңгар казып алдың» – дээн ^j.

41 Ынчан Бурганның медээчизи арнында шывыгны дораан ажыда тыртыптарга, Израильдиң хааны, бо дээрге Бурганның медээчилериниң бирээзи-дир деп, ону танып каан. 42 Медээчи хаанга Дээрги-Чаяакчының чугаалаан чүвезин дамчыткан: «Мээң бүрүнү-биле узуткап каар дээн кижимни холуңдан хостап салыпкан-дыр сен. Ынчангаш ооң амы-тынының орнунга сээң амы-тыныңны алыр-дыр, а ооң чонунуң орнунга сээң чонуңну чок кылыр-дыр».

43 Израильдиң хааны Самарияда ордузунче дүвүрелге алзып, хөңнү баксырап чанып келген.