Deu 32 | TyvTUV | STEP | «Дээр, мени дыңна, чугаалап көрейн; чер, аксымдан үнген сөс-домакты дыңна .

1 «Дээр, мени дыңна, чугаалап көрейн; чер, аксымдан үнген сөс-домакты дыңна ^a.
2 Мээң өөредиим чаъс ышкаш чаай каапсын,
сөс-домаам шалың ышкаш дүже берзин ^b;
дымыргай чаъс ногаан үнүшче дег,
чаъс-чайык оът-сигенче дег, чаай каапсын ^c.
3 Дээрги-Чаяакчының адын алдаржыдар мен.
Бурганывысты үнелеп, алдаржыдыңар!

4 Ол – бистиң Хаявыс, Ооң ажыл-херектери болбаазыраңгай ^d,
Ооң шупту оруктары дорт ^e;
Бурган сөзүнге шынчы, Ында меге чүү-даа чок,
Ол чөптүг болгаш шынныг ^f.
5 А Ооң сөзүн дыңнавас, Ону тоовас бо улус
Ооң мурнунга самыырай берген-дир,
олар кем-буруулуг-дур, Ооң ажы-төлү эвес-тир.
6 Дээрги-Чаяакчыга ындыг хамаарылга көргүзүп болур бе,
о мелегей, бодал чок чон?! ^g
Ол – сээң Адаң, Чаяакчың эвес ийикпе?! ^h
Сени Ол чаяап, бут кырынга тургузуп каан болгай ⁱ.

7 Эрте-бурунгу үени сактып кел,
биеэги салгалдарның чурттап чораан чылдарын бодап көр ^j;
адаңдан айтыр – ол сеңээ харыылап бээр,
ирейлерден айтыр – олар сеңээ чугаалап бээр ^k.
8 Дээди Өрүкү Бурган чоннарга черни үлеп берип,
кижи төрелгетенни тарай көжүрүп тура ^l,
Бурганның оолдарының ^{▼▼ Өске бурунгу сөзүглелде «Бурганның оолдарының» эвес, а «израиль чоннуң» деп бижээн.} санын барымдаалап,
чоннарның ээлээн черлерин кызыгаарлап каан.
9 Дээрги-Чаяакчының үлүү – Ооң чону ол,
Израиль – Ооң Бодунга хуваап алган өнчүзү-дүр ⁿ.

10 Дээрги-Чаяакчы Израильди ээн черден,
хат сыгырган ээн кургаг ховудан тып алгаш,
ону карактап-хайгаарап, ол дээш сагыш салып,
карак огу дег камгалап-камнап турган ^o.
11 Төлдерин уязындан ужуп үнеринче албадап,
оларның кырынга хайгаарап ужуп, чалгыннарын чада салып,
төлдерин шуптузун көдүрүп алгаш, чалгынынга олурткаш,
дажыглап аппаар эзир дег ^p,
12 Дээрги-Чаяакчы Израильди чааскаан эдертип чоруп турган,
Ооң-биле кады өске бурган турбаан.
13 Ол Израильди бедигээштерже көдүрүп аппарган ^q;
чон шөлдерниң дүжүдүн чип турган,
Дээрги-Чаяакчы ону хаядан чыгган ары чигири,
кадыг чалымдан үнген үс ^r,
14 инек сүдүнүң хойтпаа, хой сүдү,
Васанның хураганнары, ирттериниң чаа база серге чаа болгаш
эң шынарлыг кызыл-тас-биле чемгерип турган;
виноград суксунун ол ижип турган.

15 Ешурун ^{▼▼ Ешурун – Израильдиң ойзу адаан ады, «чөптүг-шынныг, мөзүзү эки» дээн уткалыг (Ы. х. к. 33:5, 26; Иса. 44:2 көр).} тодуп семирээш, дедирленгеш туруп берген;
ол шөртейтир семирип, чооннап калган ^t,
бодун чаяаган Бурганны каапкан,
бодун камгалаар Хаяны ^u куду көрген.
16 Израильчилер өске бурганнарга мөгейгеш ^v, Бурганны хорададып алган,
чүдек-бужар чүүлдерге мөгейгеш, Ону килеңнедип алган ^w.
17 Олар Бурганга эвес, буктарга –
боттарының биеэде билбес турганы,
кожа чоннардан хүлээп алганы,
чаа, ада-өгбезиниң сагыжынга кирбейн чорааны бурганнарга ^{▼▼ Азы: «Ада-өгбезиниң сөгүрбейн чорааны бурганнарга».}
өргүл салып турган ^y.
18 Израиль, сени божуп-төрээн Хаяны уттупкан-дыр сен,
сени эъди аарып божаан Бурганны сагынмас-тыр сен ^z.

19 Дээрги-Чаяакчы Бодунуң оглу-кызының бак херектерин көрүп кааш,
хорадаанындан Бодунуң чонун херекке албас апарган.
20 Ол мынча дээн: „Олардан хая көрнү бээр мен,
алызы барып, олар-биле чүү боорун көөр мен,
чүге дээрге олар – самыыраан салгал-дыр, бүзүрел чок ажы-төл-дүр.
21 Олар Бурган бооп шыдавас дүрзүлер-биле
Мээң хүннээчел сагыжымны оттуруп алды ^aa,
хоозун дүрзү-бурганнары-биле анчыгзындырып алды;
Мен чон дээр арга чок улус-биле
оларның хүннээчел сагыжын оттурар мен,
угаан-бодал чок чон-биле анчыгзындырар мен ^ab.
22 Чүге дээрге килеңим от дег кыптыга берди ^ac,
ол алдыы оранның ханы дүвүнге чедир оя чип,
черни база ооң дүжүдүн чип, дагларның дазыл-дөзүн өрттедип тур.
23 Израильчилерже эңдерик айыыл-халапты халдадыр мен,
оларже согуннарымны төндүр адар мен ^ad;
24 олар арып-доруп, харыксырай бээр,
халыын-биле база хамчык аарыг-биле узуткаттырып аар;
оларже араатан аңнарны база черде соястаан хоранныг курт-чыланнарны салыр мен ^ae.
25 Даштыгаа ажы-төлдү хылыш кыргып-хыдып каар,
бажыңнарга база аныяк оол-кысты-даа, чаш төлдү-даа,
буурул баштыг ирейни-даа коргунчуг өлүм манап турар ^af.
26 Мен ‘Оларны чок кылып, олар дугайында сактыышкынны
улус аразынга уттундура бээр кылып каайн’ деп болур турдум,
27 ынчалза-даа израильчилерниң дайзыннары Мээң хөңнүмге дээптер ирги бе дээш, соксап кагдым.
Соксаваан болзумза, ол дайзыннар болган чүүлдү шын эвес тайылбырлап:
‘Бистиң холувустуң күжү тииледи, ол бүгүнү Дээрги-Чаяакчы кылбады!’ – деп
мактаны бээр болгай ^ag“.

28 Олар дээрге угаанын ышкыныпкан чон-дур,
боданыр безин харык чок улус-тур ^ah.
29 Олар угаанныг улус турган болза,
ол бүгүнүң дугайында боданып,
алызы барып, олар-биле чүү боорун билип каар ийик.

30 Ол улусту Хаязы дайзынынга тудуп бербээн болза,
оларны Дээрги-Чаяакчы хүлээдип бербээн болза,
канчап чаңгыс кижи муң шеригни сывырып чорудуп,
ийи кижи түмен шеригни ойладып чорудуп шыдаарыл? ^ai

31 Дайзыннарның бурганы бистиң Хаявыс ышкаш эвес ^aj,
дайзыннарывыс боттары безин ону билип турар.

32 Оларның сыптарын Содомга тарып каан,
Гоморраның шөлдеринге олуртуп каан,
оларның чимистери – хоранныг, ажыг салбактар-дыр ^ak;
33 оларның хандызы – чылан хораны-дыр,
шагар чыланнарның кээргел чок хораны-дыр ^al.

34 Бурган: „Ол бүгүнү утпаан мен,
Мээң шыгжамырларымда шыгжаттынып чыдар эвес чүве бе?
35 Менде олардан өжээн негеп, кезедир арга бар,
ынчан олар тайып кээп дүжер“– дээн ^am.
Оларже айыыл-халап хүнү чоокшулап келген,
оларга белеткеп каан кеземче удавас чедип кээр.

36 Дээрги-Чаяакчы Бодунуң чонун шын шиидип ^an,
Бодунуң чалчаларынга ээ-хайыралыын көргүзер,
чүге дээрге оларның күчү-күжү харыксырап,
кул-даа, хостуг-даа кижи барык артпаанын көрүп каар ^ao.

37 Ол ынчан мынча дээр: „Оларның бурганнары кайыл,
хоргадал бээр хаязы кайыл? ^ap
38 Оларның өргүл малдарының чаан чип,
өргүп куткан арагазын ижип турган бурганнары кайыл?
Ол бурганнар туруп келгеш, силерге дузалажып, чаглактан хайырлазын!
39 Көрүңер даан: Мен дээрге Бурган-дыр мен; Менден өске Бурган чок-тур ^aq;
Мен өлүрүп база тынгарып турар мен ^ar, балыглап база экиртип турар мен ^as,
кым-даа Мээң холумдан кижини адырып шыдавас ^at.
40 Дээрниң мурнунга Бодумнуң мөңге амы-тыным-биле даңгыраглап тур мен:
41 кылаш кыннып турар хылыжым чидидип алганымда ^au,
шииткелди холумга хүлээп алганымда,
Мээң дайзыннарымдан өжээн негеп ^av,
Мени көөр хөңнү чок улусту кезедир мен.
42 Согуннарымга хан ижиртир мен,
хылыжым өлүрткен база туттурган дайзынның эът-ханынга тодар ^aw,
ооң баштыңнарының баштарын одура шавар“.

43 Өске чоннар улузу, Бурганның чону дээш өөрүп-байырлаңар! ^ax
Чүге дээрге Ол Бодунуң чалчаларының өлүмү дээш өжээн негээр ^ay,
Бодунуң дайзыннарындан өжээн негээр,
Бодунуң чери биле чонун арыглап каар болгай».

44 Моисей чонга чедип келгеш, ол ырның сөстерин Нуннуң оглу Иисус-биле кады чонга дыңналдыр чугаалап берген.

45 Моисей ол сөстерниң шуптузун бүгү израиль чонга чугаалап дооскан соонда, 46 оларга мынча дээн: «Бөгүн силерге медээлеп турарым бүгү сөстер дугайында хандыр боданып, оларны ажы-төлүңерге – ол хоойлунуң шупту сөстерин күүседирин кызыдар кылдыр – айтып-чагып калыңар ^az. 47 Ол хоойлу дээрге силерге хоозун сөстер эвес-тир, ол – силерниң амыдыралыңар-дыр, Иорданны кежип, эжелеп аар дээш бар чыдарыңар черге ол хоойлунуң ачызында үр чурттаар силер ^ba».

48 Ол-ла хүн Дээрги-Чаяакчы Моисей-биле чугаалашкан: 49 «Бо турар Аварим сынче чорупкаш, моав черде, Иерихоннуң дужунда турар Нево дагже үне бергеш, израиль чонга ээлеп чурттаар кылдыр берип турарым ханаан черже оортан көрүп көр ^bb. 50 Ол дагның бажынче үнгеш, Аарон акыңның Ор дагга өлү бергеш ^bc, өгбелериниң соондан өске оранче чоруй барганы дег, сен база мөчүүр сен. 51 Чүге дээрге Кадесте Мериваның суунуң чанынга, Цин ховузунга израиль чоннуң аразынга Меңээ өскерлип, Мээң ыдыктыымны израиль чоннуң аразынга хүндүлевээн болгай силер ^bd. 52 Ам израиль чонга берип турарым черни ырактан көөр сен, ынчалза-даа ынаар кирбес сен! ^be»