Pro 11 | TyvTUV | STEP | Меге деңзи Дээрги-Чаяакчыга бужар бооп көстүр, а шын деңзи шойлары Аңаа таарымчалыг .

‏ Proverbs 11

1 Меге деңзи Дээрги-Чаяакчыга бужар бооп көстүр, а шын деңзи шойлары Аңаа таарымчалыг ^a.
2 Турамык чорукту бак атка кирери чыпшыр сүрүп чоруур ^b,
а томаарыыр чоруктуң эдеринчизи – мерген угаан.
3 Эки мөзүлүг улусту оларның кем-буруу чогу баштап чоруур,
а кара сагыштыг улусту оп-мегези узуткап каар ^c.
4 Дээрги-Чаяакчының килеңиниң хүнү кээрге, байлакшыл дузалап шыдавас ^d,
а чөптүг-шынныг чорук өлүмден камгалаар ^e.
5 Кем-буруу чок улустуң чөптүг-шынныг чоруу дорт оруктап эдертип аппаар ^f,
а бузуттуг кижи бодунуң бачыдындан өлүп калыр ^g.
6 Эки мөзүлүг улусту чөптүг-шынныг чоруу камгалаар ^h,
а кара сагыштыг улус кем-буруулуг күзээшкиннериниң дузаанга туттурар.
7 Бузуттуг кижиниң идегели ооң-биле кады өлүр;
бак улустуң ынаныжы ^{▼▼ Азы: «Байлакшылга ынаныры» азы «Күш-шыдалга ынаныры».} база кырлып калыр ^j.
8 Чөптүг-шынныг кижи айыылдан чайлаар,
а бузуттуг кижи ол айыылга таваржыр ^k.
9 Бужар-бак кижиниң аас-сөзү чанында кижини узуткаар,
а чөптүг-шынныг улус билии-биле камгаланыр.
10 Чөптүг-шынныг улус эки чурттаар болза, хоорайның чону өөрүп-хөглээр ^l,
а бузуттуг улус өлүп-чидер болза – өөрүшкүден алгыржыр.
11 Хоорай эки мөзүлүг улустуң алгыш-йөрээлдери-биле тургустунар,
а бузуттуг улустуң аас-сөзү-биле буступ дүжер ^m.
12 Угааны четпес кижи эжин бак сөглээр,
а угаанныг кижи ыыттавайн эрттириптер.
13 Шуугаар кижи өске улустуң чажыттарын ажыдар ⁿ,
а шынчы кижи чаңгыс-даа сөс ышкынмас.
14 Чагыг-сургаал чокта, чон кырлып каар,
а чөвүлекчилерниң саны хөй болза ^o, чон камгалал алыр.
15 Өске кижи дээш дагдынып турар кижи бодунче айыыл халдадыр,
а дагдынары-биле далашпас кижи айыылдан чайлаар.
16 Бүдүштүг херээжен ат-алдарга чедер,
а ажылгыр улус ^{▼▼ Өске бурунгу сөзүглелде «Түрлүг улус» деп бижээн.} байлакшылды чедип алыр.
17 Энерелдиг кижи бодунга ажык-дуза чедирер,
а каржы-хажагай кижи бодунга айыыл халдадыр.
18 Бузуттуг кижиниң шаңналы – хоозун,
а чөптүг-шынныг чорук тарыыр кижи ^q алыс шын шаңналды алыр.
19 Чөптүг-шынныг чорук амыдыралче орук изээр,
а бузут сүрер кижи өлүмче бар чыдар ^r.
20 Кара сагыштыг улус Дээрги-Чаяакчыга бужар бооп көстүр,
а кем-буруу чок улус Ооң сеткилинге кирер ^s.
21 Кем-буруулуг кижиниң кеземче алыры чайлаш чок ^t,
а чөптүг-шынныг улустуң үре-салгалы айыылдан адырлыр ^u.
22 Угаан чок херээженниң чараш-каазы
хаван хаайында алдын сырга дег.
23 Чөптүг-шынныг улустуң күзел-бодалы буян бооп хуула бээр,
а бузуттуг улустуң идегели Дээрги-Чаяакчының килеңинге чедирер.
24 Бир кижи харам чогу-биле үлеп-даа бергеш, немелделиг болур,
а өске кижи хөлүн эрттир харамнангаш, камнап-даа алза, каражадап үнер ^v.
25 Ачы-дузалыг кижи чедимчелиг болур ^w,
өске улустуң суксунун хандырган кижи боду база суксавас.
26 Тараазын шыгжап алгаш, сатпас кижиге чоннуң каргыжы чедер,
а садып турар кижи алгыш-йөрээлдиг болур ^x.
27 Буян дилээр кижи ээ көрүүшкүннү чедип алыр,
а бузутче чүткүүр кижи ону бодунче халдадыр ^y.
28 Байлакшылынга идегээр кижи – тайып ужар ^z,
а чөптүг-шынныг улус ногаан бүрү ышкаш частып үнер ^aa.
29 Бодунуң өг-бүлезинче айыыл халдаткан кижиниң алыр үлүү – хат дег хоозун;
мелегей кижи мерген угаанныг кижиниң кулу апаар.
30 Чөптүг-шынныг кижиниң үрезининден амыдыралдың ыяжы ^ab өзүп үнер,
мерген угаанныг кижи улустуң сеткил-чүрээн бодунче хаара тудар.
31 Чөптүг-шынныг кижи шаңналын бо черге ап алыр болганда,
бачыттыг, бузуттуг улус кеземчени албан алыр ^ac.